Έχει προκύψει ένα θέμα με το Γυμνάσιο ενός μακρινού νησιού που το υπουργείο λέει ότι δεν μπορεί να λειτουργήσει με δύο μαθητές. Λογικό ακούγεται. Όπως λογικό ακουγόταν και στην αρχή της κρίσης και των μνημονίων, ότι πρέπει να συγχωνευτούν και να κλείσουν τα σχολεία των χωριών και των κωμοπόλεων με λίγα παιδιά και να μεταφέρονται στις πόλεις και τα μεγάλα σχολεία. Ήταν και παιδαγωγικό το θέμα, αφού έτσι τα παιδιά συμμετείχαν σε ολοκληρωμένες δομές και πλούτιζαν τις εμπειρίες τους. Σωστό κι αυτό.
Αλλά κάπως έτσι δεν έμεινε κανένας πια στα χωριά και τις απομακρυσμένες περιοχές. Κάπως έτσι στην απογραφή οι μεγάλοι δήμοι έγιναν μεγαλύτεροι και οι μικροί μικρότεροι σε πληθυσμό.
Το θέμα της αποκέντρωσης είναι δύσκολο και δεν χωρά ευκολίες και γενικεύσεις. Άλλωστε στις προτάσεις που δεν μπορούν ποτέ να υλοποιηθούν τουλάχιστον όσο δεν υπάρχει ένα σημείο έναρξης, όλοι καλοί είμαστε. Πού όμως είναι αυτό το σημείο; Πώς θα μπορούσαμε να ξεκινήσουμε μία πολιτική στήριξης όσων ζουν στη μεθοριακή γραμμή και τη δυσπρόσιτη Ελλάδα;
Ίσως να τη βρίσκαμε αν ξεκινήσουμε από κάτω προς τα πάνω. Τι ζητάνε τα μικρά καφενεία των χωριών: Να μην αντιμετωπίζονται σαν κανονικές επιχειρήσεις εστίασης. Φαντάζομαι θα υπάρχει ένα τέτοιο όριο που και τη νομιμότητα θα εξυπηρετεί και τους ιδιοκτήτες που τα κρατάνε λίγες ώρες.
Μετά στα σχολεία. Μπορεί όντως να λειτουργεί ένα σχολείο για έναν μαθητή. Με δασκάλους και τηλε-εκπαίδευση. Για συνδυάστε το με την κλήση ενός γιατρού σε ένα νησί ή ενός δασκάλου που είπαμε. Τι θα τους λέμε; Πάτε στην άκρη της χώρας, αλλά μην κάνετε παιδιά.
Μετά είναι οι υποδομές, η στέγαση, η πρόσβαση στο δίκτυο. Αλλά κάπως πρέπει να ξεκινήσουμε και να αντιστρέψουμε την τάση «κλείστα όλα».
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ