Σε συνεργασία με τη Βουλής των Ελλήνων
Συνεργασία της Βουλής των Ελλήνων με τον οργανισμό ΝΕΟΝ για το Πολιτιστικό Πρόγραμμα Σύγχρονης Τέχνης 2021 στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο – Βιβλιοθήκη και Τυπογραφείο της Βουλής.
Η Βουλή των Ελλήνων και ο Οργανισμός Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ συνεργάζονται για την υλοποίηση του Πολιτιστικού Προγράμματος Σύγχρονης Τέχνης 2021, το οποίο θα πραγματοποιηθεί στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο – Βιβλιοθήκη και Τυπογραφείο της Βουλής, επί της οδού Λένορμαν 218, κατά το διάστημα Ιουνίου-Δεκεμβρίου 2021.
Στην αίθουσα Γερουσίας του ελληνικού κοινοβουλίου, ο Πρόεδρος της Βουλής, Κ. Τασούλας, ο ιδρυτής του οργανισμού ΝΕΟΝ, Δημήτρης Δασκαλόπουλος και η διευθύντρια του οργανισμού, Ελίνα Κουντούρη, παρουσίασαν σήμερα το πνεύμα, το περιεχόμενο και τους στόχους αυτής της συνεργασίας.
Η συνεργασία των δύο φορέων πραγματοποιείται στο πλαίσιο των εκδηλώσεων του επετειακού έτους 2021 και ταυτόχρονα στην περίοδο της πανδημίας που συνταράσσει τις διεθνείς κοινωνίες και δοκιμάζει τη λειτουργία των κρατών και των θεσμών. Υπό το πρίσμα αυτό, οι δύο φορείς συμπράττουν με σκοπό να αναδείξουν, σε εθνικό και διεθνές επίπεδο, τη δυναμική των δημοκρατικών θεσμών στις προκλήσεις της σημερινής κοινωνικής πραγματικότητας μέσα από τη διάσταση της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Ο ιστορικός χώρος του Καπνεργοστασίου, ως σύμβολο της εκβιομηχάνισης και προόδου της χώρας, αναδεικνύεται σε σύγχρονο πολιτιστικό πυρήνα και αποτελεί την ιδανική «σκηνή» για την ανάπτυξη των νέων καλλιτεχνικών ιδεών με σημεία αναφοράς τα ιστορικά ορόσημα, τις κοινωνικές αλλαγές, την αντίληψη περί ελευθερίας, τα νέα δεδομένα για την ανθρωπότητα, σε έναν κόσμο ευμετάβλητο εξαιτίας των σύγχρονων προκλήσεων και παγκόσμιων απειλών.
Στο πλαίσιο της συνεργασίας των δύο φορέων, ο χώρος του Καπνεργοστασίου αναμορφώνεται με χρηματοδότηση του ΝΕΟΝ και δημιουργείται ένας νέος, πολλά υποσχόμενος και εμβληματικός χώρος πολιτισμού, μεγάλης αισθητικής και λειτουργικής αξίας.
Το Καπνεργοστάσιο της οδού Λένορμαν, το δεύτερο δημόσιο καπνεργοστάσιο της Αθήνας, κατασκευάστηκε από το Ελληνικό Δημόσιο. Άρχισε να κτίζεται το 1928 και λειτούργησε το 1930. Το συνολικό εμβαδόν του κτηρίου είναι περίπου 19.000 τ.μ. Στο χώρο του Καπνεργοστασίου Αθηνών στεγάστηκαν αρκετές καπνοβιομηχανίες, βιομηχανίες κοπής και συσκευασίας καπνού, βιομηχανίες παραγωγής τσιγάρων και πούρων, ενώ λειτουργούσαν αποθήκες, τελωνείο, εστιατόρια για τους εργαζομένους, καθώς και οικία για τον φύλακα του κτηρίου. Κατά καιρούς, τμήματα του κτηρίου χρησιμοποιήθηκαν για άλλες χρήσεις όπως φυλακές, καταφύγιο προσφύγων, και στο δεύτερο μισό του 20ού αιώνα για στέγαση υπηρεσιών όπως το Ελεγκτικό Συνέδριο, η Προεδρία της Κυβέρνησης, το Υπουργείο Οικονομικών. Το 1989 το Υπουργείο Πολιτισμού χαρακτηρίζει το Δημόσιο Καπνεργοστάσιο της οδού Λένορμαν ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο μαζί με τον μηχανολογικό του εξοπλισμό. Το 2000 το κτήριο παραχωρήθηκε εξ ολοκλήρου στη Βουλή των Ελλήνων. Το 2008 ολοκληρώθηκε η αποκατάσταση των εξωτερικών όψεων και το 2016 η αποκατάσταση της μεταλλικής στέγης του αιθρίου. Σήμερα μέρος του στεγάζει τη Βιβλιοθήκη και το Τυπογραφείο της Βουλής.
Μέρος του ιστορικού αυτού κτηρίου (η ισόγεια βόρεια-βορειοδυτική πτέρυγα, το αίθριο και το κτήριο του πρώην τελωνείου) αναβαθμίζεται με εργασίες υποδομής και λειτουργικής αποκατάστασης, που πραγματοποιούνται από τον ΝΕΟΝ και έχουν καθοριστεί και εγκριθεί από τη Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών της Βουλής και τα αρμόδια τμήματά της. Ειδικότερα, εκτός από γενικές οικοδομικές εργασίες καθαριότητας, αποξήλωσης σαθρών στοιχείων, επισκευής, ανακαίνισης και βαφής, το σύνολο των παραπάνω χώρων εξοπλίζεται με σύγχρονες υποδομές. Υλοποιείται επέκταση της εγκατάστασης του δικτύου ηλεκτρικού ρεύματος, αποκατάσταση του δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης, ενίσχυση του δικτύου πυρανίχνευσης και πυρόσβεσης, εγκατάσταση κατάλληλου εκθεσιακού τύπου φωτισμού, ολοκληρωμένου δικτύου wifi για το κοινό και τους επισκέπτες, βελτίωση του κλιματισμού, επέκταση του συστήματος ασφαλείας και συμπληρώνεται η προσβασιμότητα σε περισσότερους χώρους για άτομα με αναπηρία. Παράλληλα επισκευάζονται πλήρως οι τουαλέτες για τους επισκέπτες και ενεργοποιούνται βοηθητικοί χώροι υποδοχής και προσωπικού. Το σύνολο του παραπάνω εξοπλισμού θα παραμείνει ως δωρεά στο κτήριο.
Το κόστος της αναβάθμισης θα ανέλθει σε περίπου 1 εκατ. ευρώ και χρηματοδοτείται εξ ολοκλήρου από τον ΝΕΟΝ και τον ιδρυτή του Δημήτρη Δασκαλόπουλο.
Στο πλαίσιο του Πολιτιστικού Προγράμματος Σύγχρονης Τέχνης 2021, ο αναμορφωμένος χώρος του πρώην Δημόσιου Καπνεργοστασίου – Βιβλιοθήκη και Τυπογραφείο της Βουλής θα αναδειχθεί σε όλη του την αίγλη σε έναν σύγχρονο, πολιτιστικό και κοινωνικό χώρο, ανοιχτό σε όλους, που θα αποτελέσει ένα δυναμικό κέντρο συνάντησης και ανταλλαγής ιδεών.
Κατά το διάστημα Ιουνίου-Δεκεμβρίου 2021, θα φιλοξενήσει την έκθεση σύγχρονης τέχνης Πύλη / Portals, σε διοργάνωση του ΝΕΟΝ και επιμέλεια της Ελίνας Κουντούρη, Διευθύντριας ΝΕΟΝ, και της Madeleine Grynsztejn, Pritzker Director, Museum of Contemporary Art Chicago.
Με έναυσμα το επετειακό έτος 2021, η έκθεση Πύλη / Portals θα αναπτύξει μηνύματα, ιδέες και προβληματισμούς γύρω από την εκάστοτε νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται μέσα από την επανάσταση και την ανατροπή. Συνολικά 40 καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό -μεταξύ τους και νέες αναθέσεις έργων- θα εξερευνήσουν αυτή τη διαφορετική πραγματικότητα μέσα από θέματα όπως η Κίνηση, το Κοινό Βίωμα, η Σύνδεση, το Σπίτι.
Η Πύλη/Portals θα περιλαμβάνει προγράμματα σχετικά με το κτήριο του Καπνεργοστασίου και την ιστορία του, που θα αναπτυχθούν σε συνεργασία με τις υπηρεσίες της Βουλής. Επιπλέον, θα υλοποιηθεί σειρά δράσεων όπως συζητήσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα, ενώ θα λειτουργεί μια διαδικτυακή «πύλη» παράλληλα και κατά τη διάρκεια της υλικής παρουσίασης.
Το πλήρες πρόγραμμα της έκθεσης θα παρουσιαστεί στους προσεχείς μήνες από τις επιμελήτριες.
Δήλωση του Κ. Τασούλα
Με την ευκαιρία αναγγελίας του Πολιτιστικού Προγράμματος Σύγχρονης Τέχνης 2021 στο πρώην Δημόσιο Καπνεργοστάσιο – Βιβλιοθήκη και Τυπογραφείο Βουλής, ο Πρόεδρος της Βουλής κ. Κωνσταντίνος Τασούλας έκανε την ακόλουθη:
«Κατά το περίφημο Συνέδριο Ειρήνης που πραγματοποιήθηκε από τους νικητές του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου στο Παρίσι, η Ελλάδα δεν διεκδίκησε μόνο εθνικά δίκαια, αλλά διεκδίκησε επ’ ευκαιρία του Συνεδρίου και να παρουσιάσει μια άλλη εικόνα της χώρας, από την παραδοσιακή, στα μάτια του φιλότεχνου διεθνούς κοινού της Γαλλικής πρωτεύουσας. Στις 2 Σεπτεμβρίου 1919, στην διάσημη γκαλερί La Boétie των Παρισίων εγκαινιάστηκε από τον Έλληνα Πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο έκθεση 200 έργων ζωγραφικής και γλυπτικής της ”Ομάδας Τέχνη”, μιας ένωσης νέων Ελλήνων Καλλιτεχνών της εποχής, που χαρακτηρίστηκαν εκφραστές της πρωτοπορίας και του μοντερνισμού.
Η σύνδεση της Εκθέσεως με τις επιτυχείς πολιτικές και διπλωματικές διεργασίες του Συνεδρίου της Ειρήνης είχε να κάνει με την αυτοπεποίθηση και την ανανέωση που έπνεε, τότε, στο πολιτικό αλλά και στο καλλιτεχνικό τοπίο της Ελλάδας.
Έναν αιώνα μετά, η Ελλάδα θυμάται εορταστικά και στοχαστικά τα 200 χρόνια από την επιτυχημένη επανάσταση του 1821, κατά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας, που οδήγησε στην δημιουργία του σύγχρονου Ελληνικού Κράτους.
Η Βουλή των Ελλήνων, που αντιπροσωπεύει τον ελληνικό λαό από το 1844, μετέχει αυτών των εκδηλώσεων πολυποίκιλα. Εκδόσεις, συνέδρια, έρευνες και εκθέσεις έχουν ήδη ξεκινήσει και κορυφώνονται στο εόρτιο έτος 2021.
Αυτή η πρωτοβουλία γνώσης και τιμής έχει και πάλι, όπως το 1919, την καλλιτεχνική της εκδοχή. Με τον πρωτοποριακό Οργανισμό Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ συνδιοργανώνουμε ένα πολιτιστικό πρόγραμμα σύγχρονης τέχνης που στόχο έχει κάτι αντίστοιχο με εκείνη την έκθεση του 1919 στο 64 της Rue de la Boétie, να αναδείξει δηλαδή πως η Ελλάδα, η ιστορία της αλλά και οι προοπτικές της εμπνέουν τη σύγχρονη εγχώρια αλλά και διεθνή πρωτοπορία.
Σε έναν χώρο μνημειακό ενός παλαιού Καπνεργοστασίου που σήμερα στεγάζει την πολύτιμη Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, θα διεξαχθεί ένας διάλογος μηνυμάτων αλλά και κατανοήσεων μεταξύ των καλλιτεχνών και του κοινού.
Και αυτό το καλλιτεχνικό γεγονός είναι εμπνευσμένο κυρίως από την σημερινή Ελλάδα, είναι οργανωμένο από την σύμπραξη ιδιωτικού και δημόσιου τομέα και απευθύνεται στο κοινό που θα διαμορφώσει ελεύθερα την δική του ερμηνεία.
Σε μια απροσδόκητα και παρατεταμένα αλλόκοτη εποχή πανδημίας, η τέχνη μπορεί και να λυτρώνει. Όπως λυτρώνει και το εύλογο μήνυμα πως η σημερινή Ελλάδα μπορεί να εμπνέει ό,τι πιο σύγχρονο και αξιόλογο διαθέτει το δυναμικό της τέχνης.
Να πώς η Ελλάδα εκτός από το κατοχυρωμένο εμπνευστικό της παρελθόν μπορεί και να κατοχυρώνει κι ένα εμπνευστικό παρόν και μέλλον».