Με την νέα κατάσταση που έχει δημιουργηθεί και με τις συνθήκες απομόνωσης που έχουν επιβληθεί λόγω κορωνοϊού, το υπνοδωμάτιο έχει γίνει χώρος δημιουργίας περισσότερο από ποτέ.
Πέρα από μία ολόκληρη γενιά μουσικών που έκανε την μουσική υπνοδωματίου (με ηχογραφήσεις σε μικρά home studio και τη μουσική από τα synth ή από τα λάπτοπ) ολόκληρη τάση, υπάρχουν και πολλοί καλλιτέχνες που έχουν χρησιμοποιήσει το κρεβάτι για πολύ περισσότερα από ύπνο και σεξ.
Η δημιουργία σε συνθήκες απομόνωσης (ηθελημένης ή αναγκαστικής), με διαύγεια ή σε αδράνεια, με ασφάλεια ή αδυναμία, με υγεία ή με αρρώστια. Στην Ιταλία βγαίνουν ολόκληρες εφημερίδες πια από τις κρεβατοκάμαρες των δημοσιογράφων, παντού βιώνονται καταστάσεις πρωτόγνωρες, από ανθρώπους που είχαν μάθει να ταξιδεύουν και να μετακινούνται πολύ, και τώρα να πρέπει να ζήσουν τον κόσμο μέσα από την οθόνη ενός υπολογιστή ή του κινητού τους.
Αυτοί είναι οχτώ καλλιτέχνες που έφτιαξαν αριστουργήματα ξάπλα, στο κρεβάτι τους, για διαφορετικούς λόγους ο καθένας.
Η ξαπλωτή διαμαρτυρία του Τζον Λένον και της Γιόκο Όνο που έγινε θέμα στα μέσα όλου του κόσμου (9 το πρωί με 9 το βράδυ πόζαραν στις κάμερες και συζητούσαν αντιπολεμικές ιδέες) έμεινε σαν καλλιτεχνική performance στην ιστορία, αλλά αν γινόταν σήμερα το πιο πιθανό είναι ότι θα ήταν μέγα φιάσκο και θα είχαν φάει κράξιμο στα social media. Έχουν αλλάξει πολύ οι εποχές.
Ο Σαλβαδόρ Νταλί πειραματίζεται με προβολές στη Νέα Υόρκη
Αυτή η φωτογραφία του σουρεαλιστή ζωγράφου Σαλβαδόρ Νταλί που τραβήχτηκε από τον περίφημο φωτογράφο του περιοδικού LIFE Philippe Halsman, ήταν μέρος μιας πολύχρονης δημιουργικής διαδικασίας μεταξύ των δύο καλλιτεχνών που είχε σαν αποτέλεσμα φωτογραφίες όπως τη διάσημη Atomicus το 1948, στην οποία ο Νταλί και ο περιβάλλων χώρος (μαζί με τρεις γάτες) είναι «παγωμένοι» σε ένα στιγμιότυπο. Σε αυτή την εικόνα, που είναι πολύ πιθανό να τραβήχτηκε στο ξενοδοχείο St. Regis στη Νέα Υόρκη όπου έμενε πολύ συχνά ο Νταλί, μπορούμε να δούμε τον καλλιτέχνη να πειραματίζεται με μία προβολή σε βρόμικα χαρτιά «για να του δώσει έμπνευση».
Ο Ματίς σχεδιάζει το Chapelle du Rosaire στη Βανς
Το 1949 ο Γάλλος καλλιτέχνης Ματίς, ο οποίος ήταν σχεδόν ανάπηρος μετά από μια σειρά εγχειρήσεων λόγω τους έλκους του δωδεκαδακτύλου που τον ταλαιπωρούσε, ήταν στα μισά του σχεδιασμού του Chapelle du Rosaire στη Βανς, κάτι που ανέλαβε ως υποχρέωση, μετά τη φιλία του με μια καλόγρια. Κι επειδή δεν μπορούσε να μετακινηθεί, μόλις και μετά βίας μπορούσε να σηκωθεί από το κρεβάτι, μετέτρεψε το ψηλοτάβανο δωμάτιο στο ξενοδοχείο που έμενε, στο Hotel Regina στη Σιμιέζ (την περιοχή με τις πολυτελείς κατοικίες της Νίκαιας), σε παρεκκλήσι, επειδή οι διαστάσεις των δύο χώρων ήταν περίπου οι ίδιες. Έτσι, το δωμάτιό του έγινε «το εργοστάσιό του», όπου δούλεψε με τη βοήθεια μαθητευόμενων καλλιτεχνών, δημιουργώντας με τη μοναδική τεχνική του μορφές και σχέδια κόβοντας απλά με ψαλίδι κομμάτια χαρτιού.
Η Φρίντα Κάλο ζωγραφίζει αυτοπροσωπογραφίες στην Κογιακάν
Το 1926, και σε ηλικία μόλις 18 ετών, η Μεξικανή καλλιτέχνις Φρίντα Κάλο είχε ένα σοβαρό ατύχημα όταν το λεωφορείο που τη μετέφερε συγκρούστηκε με τραμ, αφήνοντάς της σοβαρά κατάγματα και πόνους που κράτησαν όλη της τη ζωή. Μετά το ατύχημα που την καθήλωσε στο κρεβάτι με γύψους για τρεις μήνες, η μητέρα της κατασκεύασε ένα καβαλέτο που της επέτρεπε να ζωγραφίζει στο κρεβάτι. Το ίδιο καβαλέτο χρησιμοποιούσε συχνά, κάθε φορά που οι πόνοι την έριχναν στο κρεβάτι, και με αυτό δημιούργησε μερικούς από τους πιο διάσημους πίνακές της, όπως το «Αυτοπορτρέτο με Βελούδινο Φόρεμα», πάντα εντελώς ξαπλωμένη.
Ο Άντι Γουόρχολ κινηματογραφεί τον Τζον Τζιόρνο να κοιμάται στη Νέα Υόρκη
Ο «Ύπνος», η ταινία πέντε ωρών και είκοσι λεπτών που ο Άντι Γουόρχολ έφτιαξε για τον ποιητή και τότε εραστή του Τζον Τζιόρνο, ήταν από τις πρώτες τους κινηματογραφικές απόπειρες. Ο «Ύπνος» που χαρακτηρίστηκε «αντι-φιλμ» από μεγάλο μέρος του κοινού που στο τέλος της προβολής ζήταγε πίσω τα λεφτά του, ήταν περισσότερο ένα πείραμα του Γουόρχολ που αρχικά θα διαρκούσε όσο και ο χρόνος του βραδινού ύπνου για τον μέσο άνθρωπο, 8 ώρες, απέκτησε το δικό της μύθο στην κουλτούρα του underground και έγινε με τα χρόνια μία από τις χαρακτηριστικές ταινίες του.
Ο Άντι Γουόρχολ πειραματίστηκε με διαφορετικές γωνίες της κάμερας και τεχνικές μοντάζ πριν αποφασίσει πως ο πιο ιδανικός τρόπος για αυτό που ήθελε να κάνει – να αποτυπώσει σε όλο της το μεγαλείο μια ανθρώπινη συνήθεια – ήταν να αφήσει την κάμερα ακίνητη να γράφει.
Η Γιόκο Όνο και ο Τζον Λένον διαμαρτύρονται στο Άμστερνταμ
Το 1969, και μέσα στην περίοδο που γινόταν ο Πόλεμος του Βιετνάμ, ο Τζον και η Γιόκο, χρησιμοποιώντας την δημοτικότητα που είχε προκαλέσει ο γάμος τους, επιχείρησαν να προωθήσουν την ειρήνη στον κόσμο. Έβαλαν τις πιτζάμες τους (και μετά ξεβρακώθηκαν), ξάπλωσαν σε ένα κρεβάτι στο Χίλτον του Άμστερνταμ, και πέρασαν το μήνα του μέλιτος διαμαρτυρόμενοι μέσα στην ασφάλεια και την χλιδή που τους παρείχε το ξενοδοχείο. Αυτή η ξαπλωτή διαμαρτυρία που έγινε θέμα στα μέσα όλου του κόσμου (9 το πρωί με 9 το βράδυ πόζαραν στις κάμερες και συζητούσαν αντιπολεμικές ιδέες) έμεινε σαν καλλιτεχνική performance στην ιστορία, αλλά αν γινόταν σήμερα το πιο πιθανό είναι ότι θα ήταν μέγα φιάσκο και θα είχαν φάει κράξιμο στα social media. Έχουν αλλάξει πολύ οι εποχές.
Οι ανιψιές του Ragnar Kjartansson τραγουδάνε φολκ κομμάτια στο Πίτσμπουργκ
Το 2011, για την έκθεσή του ‘Ragnar Kjartansson: Τραγούδι’, ο Ισλανδός καλλιτέχνης κάλεσε τις ανιψιές του, τις “αδελφές Leifsdóttir» να συμμετέχουν σε μια περφόρμανς που φαινόταν ατελείωτη. Για τρεις εβδομάδες τα τρία κορίτσια κάθονταν σε ένα κρεβάτι και τραγουδούσαν συνθέσεις του θείου του, για έξι ώρες κάθε μέρα. «Γρατσούναγα την κιθάρα σε μια αιώρα σε μια χίπικη κοινότητα στην Νικιασάλκα, στην Πολωνία» έγραφε ο ίδιος στην γκαλερί.
«Ήταν ένα παλιό σπίτι, περιτριγυρισμένο από δάσος και ατελείωτα πολωνικά χωράφια. Τα παιδιά έτρεχαν τριγύρω γυμνά και καλλιτέχνες έφτιαχναν γλυπτά στα δέντρα και άφηναν μπαλόνια να ανυψωθούν στον αέρα. Καθώς ήμουν ξάπλα στην αιώρα, προσπάθησα να θυμηθώ το ποίημα “Τραγούδι” του Άλεν Γκίνσμπεργκ. Γρατσούναγα την κιθάρα, κοιμόμουν, γρατσούναγα, κοιμόμουν. Έτσι αυτό το τραγούδι αναδύθηκε από αυτό που είχε μείνει στη μνήμη μου ως απομεινάρι του ποιήματος.
Κι όταν με κάλεσαν να κάνω μια περφόρμας στο Carnegie, είδα το μαρμάρινο βιομηχανικό χώρο με τα επίχρυσα γλυπτά, θυμήθηκα αυτό το τραγούδι και σκέφτηκα τις ανιψιές μου. Θα ήταν τέλεια να τραγουδούσαν στο κρεβάτι μέσα στην αίθουσα με τα γλυπτά».
Η Τρέισι Έμιν συνέρχεται από έναν χωρισμό στο Λονδίνο
Το αμφιλεγόμενο έργο «Το Κρεβάτι μου» της Τρέισι Έμιν δημιουργήθηκε το 1998, σε μια περίοδο που καλλιτέχνις ήταν σε βαθιά κατάθλιψη λόγω του τέλους μιας σχέσης. Προφανώς καθηλωμένη στο κρεβάτι για αρκετές μέρες, η Έμιν πέρασε στιγμές μίσους για τον εαυτό της με τη συνοδεία λίτρων αλκοόλ και αμέτρητων τσιγάρων, κάτι που φαίνεται και στο έργο της. Το «κρεβάτι της» έγινε αντικείμενο έντονης κριτικής, κυρίως επειδή «όλοι μπορούσαν να εκθέσουν ένα ξέστρωτο κρεβάτι». Ωστόσο, σήμερα εκτίθεται στην Tate Britain μαζί με δύο πίνακες του Φράνσις Μπέικον.
Ο Μαρκ Τουέιν γράφει σημειώσεις για την αυτοβιογραφία του στη Νέα Υόρκη
Ο Μαρκ Τουέιν έγραφε συχνά στο κρεβάτι. Το 1903 είχε πει στη New York Times: «Μερικές φορές απλά δοκιμάζω να γράφω στο κρεβάτι. Κάθομαι με μία πίπα στο στόμα και μία πλάκα ξύλινη στα πόδια μου και γράφω πρόχειρα. Νομίζω ότι είναι εύκολη δουλειά επειδή δεν χρειάζεται να μοχθήσεις όταν μετακινείς τα δάχτυλά σου για να γράψεις τις λέξεις». Σε αυτή τη φωτογραφία που τραβήχτηκε το 1906 με δικιά του απαίτηση, δουλεύει μάλλον τα απομνημονεύματά του με τον συγγραφέα Άλμπερτ Πέιν με τον οποίο ζούσε τα τελευταία τέσσερα χρόνια της ζωής του. Ο Πέιν έγραψε λίγο αργότερα την μόνη επίσημη βιογραφία του.
Με στοιχεία από το hugkmag.com
