Μία νοσταλγική, ρομαντική, σίγουρα διαφορετική από τη σημερινή, αλλά και την εικόνα που έχει κυριαρχήσει και είναι περισσότερο γνωστή τις τελευταίες δεκαετίες, είναι η εικόνα των Ιωαννίνων, πριν από έναν αιώνα, όπως αποτυπώνεται στις φωτογραφίες του Πέτρου Ζωνίδη.
Φωτογραφικό υλικό από την μηχανή ενός ερασιτέχνη φωτογράφου που για μία δεκαετία περίπου από το 1920 έως το 1930 και λίγο μετά, απαθανάτισε ιστορικές τοποθεσίες και τοπόσημα των Ιωαννίνων, ιστορικές στιγμές από συμβάντα της εποχής και άλλα, εκτίθεται για δεύτερη φορά στο κοινό της πόλης.
Η πρώτη ήταν το 1988 επί δημαρχίας Φιλ. Φίλιου με την πρώτη έκθεση φωτογραφίας του Πέτρου Ζωνιδη, εν ζωή τότε, να φιλοξενείται στο ισόγειο του δημαρχείου Ιωαννίνων. Χρειάστηκε να περάσουν 35 ολόκληρα χρόνια για να βγουν και πάλι από την αφάνεια οι φωτογραφίες αυτές – όχι όλες, αλλά οι πλέον αντιπροσωπευτικές της εποχής και της ιδιαίτερης ματιάς του φωτογράφου – με το Ίδρυμα Γκανή να πείθει τον Κώστα Ζωνίδη, γιο του φωτογράφου, ότι είναι η κατάλληλη στιγμή να εκτεθεί όλο αυτό το υλικό και σύντομα μάλιστα να αποτυπωθεί και σε ένα πρωτότυπο φωτογραφικό άλμπουμ.
Στο Ίδρυμα Γκανή φιλοξενείται από τη Δευτέρα και μέχρι τις 15 Μαρτίου, η έκθεση φωτογραφιών του Πέτρου Ζωνίδη, με τίτλο «Τα παλιά Γιάννινα με το βλέμμα ενός νέου: οι φωτογραφίες του Πέτρου Ζωνίδη» και ήδη η ανταπόκριση είναι εξαιρετικά μεγάλη, όπως αντίστοιχα εντυπωσιακή είναι και η απήχηση της έκθεσης στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης του ιδρύματος.
Όπως αναφέρεται στο εισαγωγικό σημείωμα της έκθεσης από το Ίδρυμα Γκανή, «…ο φωτογραφικός φακός του Πέτρου Ζωνίδη απαθανάτισε απρόσκοπτα το τοπίο, από το κέντρο της πόλης έως την Παμβώτιδα, αφού δεν υπήρχαν ψηλά κτίρια να εμποδίζουν το βλέμμα. Το βασικό γνώρισμα όμως της πόλης, που διέσωσε ο Π. Ζωνίδης είναι ότι έσφυζε από ζωή… Τα Γιάννινα στις φωτογραφίες του είναι μια πόλη που αλλάζει και προοδεύει…Ο Πετ. Ζωνίδης δεν ήταν ένας σπουδαγμένος φωτογράφος και η αισθητική του δεν είναι μελετημένη και υπολογισμένη όπως ενός επαγγελματία. Φωτογράφιζε με την καρδιά και το ταλέντο του. Τις φωτογραφίες αυτές τις τράβηξε ένας εικοσάχρονος άνδρας που αντίκριζε την πόλη του με την αισιοδοξία και την ελπίδα της νιότης. Με το φακό και το βλέμμα του στραμμένα προς το μέλλον».
Συγκίνηση για τις φωτογραφίες που δε χάθηκαν
Το πρωί της Τετάρτης συναντήσαμε τον Κώστα Ζωνίδη, γιο του φωτογράφου που κάποια στιγμή στο παρελθόν σε μία μετακόμιση ενός παλαιού καταστήματος στη συνοικία Καλούτσανης, θυμήθηκε πως βρέθηκε το κιβώτιο με τα εκατοντάδες αρνητικά και διασώθηκαν οι φωτογραφίες. Με εύγλωττη τη συγκίνησή του ο κ. Ζωνίδης αναφέρθηκε και στους λόγους για τους οποίους δεν ήθελε από το 1988 και έπειτα να εκτεθούν οι φωτογραφίες αυτές προσθέτοντας όμως πως βλέποντας την έκθεση, αντιλαμβάνεται πως πρόκειται για ένα μνημόσυνο για τον πατέρα του που διέσωσε μοναδικά στιγμιότυπα της πόλης, έναν αιώνα πριν.
«Υπήρχαν σκέψεις ετών για την αξιοποίηση του αρχείου αυτού. Μετά την έκθεση του 1988 στο δημαρχείο, κάποιες φωτογραφίες διέρρευσαν σε μέσα της εποχής χωρίς μάλιστα να αναφέρεται το όνομα του φωτογράφου και αυτό ήταν κάτι που μας ενόχλησε. Ευτυχώς, μετά από χρόνια ήρθε το Ίδρυμα Γκανή και ο κ. Μάργαρης και με έκανε να αλλάξω γνώμη. Αισθάνομαι χαρούμενος και ευτυχισμένος γιατί βλέπω την τεράστια απήχηση και αισθάνομαι τιμή και συγκίνηση γιατί το βλέπω σαν ένα μνημόσυνο στη μνήμη του», ανέφερε ο κ. Ζωνίδης.
Ο Πετ. Ζωνίδης και το ρετούς
Εκτός από το φωτογραφικό άλμπουμ που αναμένεται σύντομα να εκδοθεί από το Ίδρυμα Γκανή με τις φωτογραφίες της έκθεσης, ενδέχεται κάποια στιγμή να εκτεθούν και δεκάδες φωτογραφίες – πορτρέτα του Πέτρου Ζωνίδη, ο οποίος επιδόθηκε με επιτυχία στο ρετούς των πορτρέτων που απαθανάτιζε.
«Δεν είναι τυχαίο ότι τότε έλεγαν πολλοί, να πάμε να μας φωτογραφίσει ο Ζωνίδης γιατί ήξεραν ότι κάνει καλό ρετούς, διόρθωνε με ένα μικρό μολυβάκι, με μία μύτη σαν καρφίτσα, τις τυχόν ατέλειες που υπήρχαν στο πρόσωπο και για αυτό ήταν περιζήτητος», ανέφερε ο κ. Ζωνίδης.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
