Ένα από τα βασικά ερωτήματα που ανακύπτουν σε κάθε πολυκατοικία αφορά τον τρόπο επιμερισμού του κόστους
Σε έναν πραγματικό αγώνα δρόμου έχουν αποδυθεί διαχειριστές πολυκατοικιών σε όλη τη χώρα, καθώς –παρά την εξάμηνη παράταση που ανακοίνωσε το υπουργείο Ανάπτυξης– η διαδικασία συμμόρφωσης με τις νέες απαιτήσεις για την πιστοποίηση των ανελκυστήρων συνεχίζει να προκαλεί έντονη αναστάτωση.
Οι πιέσεις αυξάνονται καθημερινά, τα ερωτήματα πληθαίνουν, ενώ οι τεχνικές εταιρείες καλούνται να ανταποκριθούν άμεσα στην αυξημένη ζήτηση για ελέγχους, επεμβάσεις και έκδοση πιστοποιητικών.
Η αρχική προθεσμία για τον υποχρεωτικό έλεγχο και την καταχώριση των ανελκυστήρων είχε οριστεί για τις 31 Δεκεμβρίου 2024. Ωστόσο, μετά από έντονες παρεμβάσεις της ΠΟΜΙΔΑ και άλλων επαγγελματικών φορέων, το υπουργείο αποφάσισε να τη μεταθέσει για τις 30 Ιουνίου 2025, δίνοντας τον απαραίτητο χρόνο σε χιλιάδες πολυκατοικίες που δεν μπορούσαν να ανταποκριθούν στο αρχικό χρονοδιάγραμμα. Η ΠΟΜΙΔΑ χαρακτήρισε την απόφαση εύλογη και αναγκαία, καθώς επιτρέπει την αντικατάσταση ή τον εκσυγχρονισμό παλαιών ανελκυστήρων με πιο ομαλό ρυθμό και χωρίς τον φόβο των υψηλών προστίμων.
Παρόλα αυτά, η παράταση δεν σημαίνει άρση των υποχρεώσεων. Σύμφωνα με την ΚΥΑ 28425/2008, όλοι οι ανελκυστήρες –είτε σε κατοικίες είτε σε επαγγελματικά κτίρια– πρέπει να ελεγχθούν από διαπιστευμένο φορέα πιστοποίησης. Η διαδικασία περιλαμβάνει επιτόπιο τεχνικό έλεγχο, καταγραφή των απαιτούμενων παρεμβάσεων, επανέλεγχο και τελική καταχώριση στο αρμόδιο μητρώο. Τις τεχνικές εργασίες συνήθως αναλαμβάνει ο ίδιος ο συντηρητής, που πολλές φορές είναι και ο αρχικός εγκαταστάτης.
Ένα από τα βασικά ερωτήματα που ανακύπτουν σε κάθε πολυκατοικία αφορά τον τρόπο επιμερισμού του κόστους. Οι σχετικές δαπάνες –που συχνά φτάνουν ή και ξεπερνούν τις 5.000 ευρώ– καλύπτουν τόσο την πιστοποίηση όσο και τυχόν εργασίες ή ακόμη και την πλήρη αντικατάσταση ανελκυστήρα, όταν αυτός είναι παλαιός και δεν συμμορφώνεται με τα νέα πρότυπα ασφαλείας. Νομικά, βάσει του Ν. 3741/1929 περί «ιδιοκτησίας κατ’ ορόφους», οι δαπάνες θεωρούνται κοινά βάρη. Ωστόσο, στην πράξη εφαρμόζεται ειδικός πίνακας χιλιοστών για τον ανελκυστήρα, που προβλέπει μεγαλύτερη συμμετοχή για τους ανώτερους ορόφους, μικρότερη για τους χαμηλότερους, και μηδενική για ισόγεια ή καταστήματα που δεν τον χρησιμοποιούν.
Η συζήτηση γίνεται ακόμη πιο έντονη λόγω των προστίμων: η μη έγκαιρη έκδοση ή ανανέωση πιστοποιητικού συνεπάγεται πρόστιμο 1.500 ευρώ για κάθε ιδιοκτήτη ή διαχειριστή. Επιπλέον, για σοβαρότερες παραβάσεις, προβλέπονται ποινές από 6.000 έως 9.000 ευρώ για παράνομη ηλεκτροδότηση, από 1.500 έως 15.000 ευρώ για παραλείψεις στη συντήρηση, και έως 60.000 ευρώ σε περίπτωση ατυχήματος από ανελκυστήρα χωρίς άδεια λειτουργίας ή με παραβίαση σφραγίδων.
Στις μικρότερες πολυκατοικίες, όπου δεν υπάρχει ειδικός πίνακας χιλιοστών, το κόστος μοιράζεται συνήθως εμπειρικά, με βάση τα εμβαδά και αναλογικά ανά όροφο. Επίσης, διαχωρίζεται η ευθύνη μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών: οι ενοικιαστές καλούνται να συμμετέχουν στα έξοδα συντήρησης και ελέγχου, αλλά όχι στις μεγάλες επισκευές ή στην αντικατάσταση, που βαρύνουν αποκλειστικά τους ιδιοκτήτες.
Το πρόβλημα, ωστόσο, παραμένει: οι τεχνικές εταιρείες έχουν ήδη υπερφορτωμένα προγράμματα, οι ιδιοκτήτες ζητούν διαφάνεια και καθαρές χρεώσεις, ενώ οι διαχειριστές πολυκατοικιών βρίσκονται υπό πίεση από όλες τις πλευρές. Κάποιες πολυκατοικίες έχουν ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία συμμόρφωσης, ενώ άλλες αναμένουν… μέχρι νεωτέρας – την ώρα που το ρολόι μετράει αντίστροφα.
