Το ECMWF (European Centre for Medium-Range Weather Forecasts – Ευρωπαϊκό Κέντρο Προγνώσεων Καιρού μεσοπρόθεσμης κλίμακας) είναι ένας διεθνής οργανισμός που εορτάζει φέτος τα 50 χρόνια λειτουργίας του. Το κύριο έργο του είναι η παραγωγή και παροχή προγνώσεων καιρού για μεσοπρόθεσμο διάστημα, όπως επίσης και για μακρότερες χρονικές κλίμακες.
H Ελλάδα είναι ιδρυτικό μέλος, μέσω της Εθνικής Μετεωρολογικής Υπηρεσίας. Το Ευρωπαϊκό κέντρο προγνώσεων θεωρείται το καλύτερο προγνωστικό κέντρο σε όλο τον κόσμο. Στα δεδομένα που στέλνει καθημερινά, βασίζονται όλες οι προγνώσεις της ΕΜΥ.
Με έδρα στο Reading του Ηνωμένου Βασιλείου και επιπλέον εγκαταστάσεις σε Μπολόνια (Ιταλία) και Βόννη (Γερμανία), το ECMWF συνεργάζεται με 23 κράτη-μέλη και 12 συνεργαζόμενα κράτη. Διαθέτει περίπου 500 εργαζόμενους από περίπου 35 χώρες.
Τι κάνει και πώς λειτουργεί
Κάθε μέρα, το ECMWF συλλέγει και επεξεργάζεται έναν τεράστιο όγκο παρατηρήσεων: περίπου 800 εκατομμύρια παρατηρήσεις ημερησίως, από δορυφόρους, σταθμούς επίγειας μέτρησης, αεροσκάφη, και άλλες πηγές. Αυτές, χρησιμοποιούνται για την ενσωμάτωση στο Προγνωστικό Σύστημα (IFS), το οποίο κύριο προγνωστικό του μοντέλο το οποίο παράγει τις προγνώσεις.
Οι προβλέψεις του ECMWF εκδίδονται τέσσερις φορές την ημέρα, και είναι διαθέσιμες σε μετεωρολογικές υπηρεσίες, σε ερευνητές, σε επαγγελματίες πελάτες και στο κοινό. Το κέντρο παράγει προβλέψεις για όλον τον πλανήτη για 15 ημέρες με ανάλυση 9 χιλιομέτρων, αλλά και εκτείνεται σε μηνιαίες ή εποχικές προβλέψεις.
Η πρόοδος που βασίστηκε στις καινοτόμες μεθόδους των ερευνητών του και στη χρήση όλων και πιο ισχυρών υπερυπολογιστών οδήγησαν οι προγνώσεις τις οποίες παράγει να είναι όλο καλύτερες. Οι σημερινές προγνώσεις της 7 ημέρας είναι σήμερα το ίδιο καλές όσο ήταν οι προγνώσεις της 5ης ημέρας πριν 20 χρόνια. Ταυτόχρονα έχει βελτιωθεί σημαντικά και η ακρίβειά τους. Το σημερινό μοντέλο πρόγνωσης υπολογίζει αναλυτικά τον καιρό κάθε 9 χιλιόμετρα για όλον τον πλανήτη όταν πριν 20 χρόνια το έκανε κάθε 40 χιλιόμετρα
Τεχνολογία, Έρευνα και Υποδομές
Το ECMWF διαθέτει έναν από τους ισχυρότερους υπερυπολογιστές στην Ευρώπη. Το σύστημά του εκτελεί περί τα 30 petaflops (δηλαδή 30×10¹⁵ αριθμητικές πράξεις
δηλαδή ένα εκατομμύριο δισεκατομμύρια πράξεις το δευτερόλεπτο. Το ήμισυ της υπολογιστικής ισχύος αφιερώνεται στην έρευνα, το ένα τέταρτο στη λειτουργία των προβλέψεων και το υπόλοιπο στη χρήση από κράτη-μέλη για δικές τους ανάγκες.
Ένα επίσης πολύτιμο εργαλείο είναι το σύστημα αποθήκευσης και εύρεσης μετεωρολογικών αρχείων MARS (Meteorological Archive and Retrieval System), η μεγάλη βάση δεδομένων όπου αποθηκεύονται δεδομένα έρευνας και λειτουργίας. Μέχρι τον Αύγουστο του 2024 περιείχε περίπου 505 petabytes δεδομένων, με αύξηση κατά περίπου 400 terabytes καθημερινά ,δηλαδή περίπου 400 εκατομύρια φωτογραφίες καθημερινά.
Μέλλον: Καινοτομία και συνεργασίες
Το ECMWF πρόσφατα ξεκίνησε επιχειρησιακά ένα νέο προγνωστικό μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης AIFS, που συμπληρώνει τα κλασικά φυσικά μοντέλα και ενισχύει την ακρίβεια των προβλέψεων. Το μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης για να ολοκληρώσει τις προγνώσεις για όλον τον πλανήτη χρειάζεται μερικά λεπτά στον υπερυπολογιστή, το κύριο μοντέλο αριθμητικής πρόγνωσης θέλει περίπου 6 ώρες για να ολοκληρωθεί ,δίνει όμως πιο αποτελέσματα μεγαλύτερης ακρίβειας ακόμη…
Το ECMWF συνεργάζεται στενά με τις εθνικές μετεωρολογικές υπηρεσίες, με ερευνητικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με ευρωπαϊκούς οργανισμούς για το διάστημα, και με υπηρεσίες όπως οι Copernicus Atmosphere Monitoring Service (CAMS) και Copernicus Climate Change Service (C3S).
Για το κοινό
Ό,τι προβλέπεται από το ECMWF έχει σημαντικό αντίκτυπο: από την ενημέρωση για επικείμενα καιρικά φαινόμενα, , ως την καλύτερη κατανόηση της κλιματικής αλλαγής και της προστασίας του περιβάλλοντος. Ταυτόχρονα αποτελούν την βάση όλων των προγνώσεων και προειδοποιήσεων που εκδίδει η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία.
Πηγή: ΕΡΤ
