Σημεία τριβής η διακοπή του επιδόματος ανεργίας και η εκκαθάριση του μητρώου ανέργων
Η διακοπή του επιδόματος ανεργίας – μετά τρεις αρνήσεις προσφερόμενων θέσεων εργασίας – και η εκκαθάριση του μητρώου ανέργων του ΟΑΕΔ με την εισαγωγή εισοδηματικών κριτήριων, και την απομάκρυνση όσων δεν τα πληρούν, αποτελούν τα δύο σημεία έντονης κριτικής στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας με το οποίο επιχειρείται η αναδιοργάνωση του Οργανισμού και η επανένταξη των ανέργων στην αγορά εργασίας
Στις κεντρικές επιλογές του νομοσχεδίου με την ονομασία «Δουλειές Ξανά» – το οποίο τέθηκε σε διαβούλευση – περιλαμβάνονται η αναμόρφωση του επιδόματος ανεργίας, αλλά και η θέσπιση της – υπό προϋποθέσεις – διακοπής του. Επίσης περιλαμβάνεται η καθιέρωση επιδόματος εργασίας, όπως και η εκκαθάριση του μητρώου εγγεγραμμένων ανέργων του ΟΑΕΔ.
Οι συγκεκριμένες διατάξεις βρίσκονται στο επίκεντρο της κριτικής που διατυπώνεται από την Αξιωματική Αντιπολίτευση κατηγορώντας την κυβέρνηση ότι «εν μέσω κρίσης κόβει παροχές και επιδόματα ανεργίας και με ‘δημιουργική λογιστική’ αποκρύπτει τους μακροχρόνια ανέργους».
Από την πλευρά του, ο υπουργός Εργασίας, χαρακτηρίζει ως «παγίδα για μακροχρονίως ανέργους το μητρώο ανέργων του ΟΑΕΔ», και επιμένει ότι ο στόχος του νομοσχεδίου είναι «η μετατροπή του Οργανισμού σε εργαλείο για αύξηση της απασχόλησης, αντί της επιδοματικής πολιτικής».
Οι αλλαγές
Οι αλλαγές που επέρχονται στο καθεστώς των επιδομάτων αλλά και μητρώο ανέργων του Οργανισμού βασικότερες αλλαγές αφορούν τα εξής:
Επίδομα ανεργίας: θα χορηγείται χωρίς εισοδηματικά κριτήρια αλλά θα διακόπτεται η χορήγησή του μετά από τρείς αρνήσεις προσφερόμενων θέσεων εργασίας. Όπως επίσης και μετά την άρνηση προγραμμάτων κατάρτισης. Η διακοπή θα συνοδεύεται με την διαγραφή από τα μητρώα για δύο έτη.
Επίδομα εργασίας: Το 50% του επιδόματος ανεργίας θα συνεχίζει να χορηγείται ως επίδομα εργασίας για κάποιον που βρίσκει εργασία κατά το διάστημα της επιδότησης. Το επίδομα αυτό θα δίδεται για το χρονικό διάστημα που απομένει μέχρι τη λήξη της επιδότησης ανεργίας. Δεν θα θεσπισθούν εισοδηματικά κριτήρια για το επίδομα ανεργίας, ούτε θα αλλάξουν οι προϋποθέσεις χορήγησης του επιδόματος μακροχρονίως ανέργων.
Κίνητρο μακροχρονίως ανέργων: θα λαμβάνουν 300 ευρώ όσοι μακροχρόνια άνεργοι συντάσσουν – σε συνεργασία με τον εργασιακό σύμβουλο – ατονικό σχέδιο δράσης και δραστηριοποιούνται για την αναζήτηση εργασίας.
Μητρώο εγγεγραμμένων ανέργων: τίθενται εισοδηματικά κριτήρια για την παραμονή στο μητρώο ανέργων αντίστοιχα με αυτά που ισχύουν για το επίδομα θέρμανσης. Οι διαγραφέντες δεν θα δικαιούνται μια σειρά παροχών που προβλέπονται για τους ανέργους.
Το υπουργείο Εργασίας φέρεται αποφασισμένο να προχωρήσει και στην «εκκαθάριση» του μητρώου ανέργων του ΟΑΕΔ, ώστε τα στοιχεία που παρουσιάζει να είναι όσο το δυνατόν πιο ακριβή και να απεικονίζουν την «εικόνα της ανεργίας» στη χώρα. Άλλωστε, πρόσφατη είναι η αρνητική κριτική για την τεράστια απόκλιση των στοιχείων της επίσημης ανεργίας, ανάμεσα στην ΕΛΣΤΑΤ και στον αριθμό των εγγεγραμμένων ανέργων στον ΟΑΕΔ.
Επαγγελματική κατάρτιση: Ριζικές αλλαγές θα προβλέπει το σχέδιο νόμου και στην επαγγελματική κατάρτιση προκειμένου να αξιοποιηθεί με τον καλύτερο τρόπο το ποσό του ενός δισ. ευρώ που παρέχει στην κατάρτιση το Ταμείο Ανάκαμψης.
Μετατροπή του ΟΑΕΔ σε ΔΥΠΑ
Ειδικά για την αναδιοργάνωση και τον εκσυγχρονισμό του ΟΑΕΔ (ΔΥΠΑ) στο νομοσχέδιο προβλέπονται τα εξής:
- Νέα ψηφιακά εργαλεία: καθιέρωση ψηφιακής κάρτα, ψηφιακό Μητρώο, ψηφιακό Ατομικό Σχέδιο Δράσης που διασυνδέονται μεταξύ τους, διευκολύνοντας τους ανέργους στην άσκηση των δικαιωμάτων τους.
- Εισαγωγή κινήτρων απόδοσης για τους εργασιακούς συμβούλους με επιβράβευση της παραγωγικότητάς τους, σύμφωνα με κριτήρια που θα θέτει η διοίκηση.
- Νέα σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου, με τη σύσταση τριών θέσεων υποδιοικητών. Μείωση των μελών σε 11 (από 17), εκ των οποίων τα 4 υποδεικνύονται από τους εργοδοτικούς φορείς και τη ΓΣΕΕ.
- Μεταφορά του ΛΑΕΚ στους κοινωνικούς εταίρους: Τα αποθεματικά μέχρι 31.12.2022 παραμένουν στον ΟΑΕΔ (ΔΥΠΑ) για την εκπλήρωση των σκοπών της, ενώ η διαχείριση του πόρου από 1.1.2023 μεταφέρεται στους κοινωνικούς εταίρους που συμβάλλονται στην ΕΓΣΣΕ για την κατάρτιση εργαζομένων.
- Σύσταση Συμβουλίου Κοινωνικών Εταίρων: Θα διαχειρίζεται τα κονδύλια του «Ειδικού Λογαριασμού Κοινωνικών Εταίρων», που θα διατίθενται για τα ινστιτούτα των κοινωνικών εταίρων, τις δαπάνες συνδικαλιστικών οργανώσεων, κλπ.
- Αναβαθμισμένη στεγαστική πολιτική με αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του ΟΑΕΔ(ΔΥΠΑ). Εκμίσθωση ακινήτων, ανοικοδόμηση με δαπάνες του μισθωτή, δυνατότητα αγοράς ακινήτων, σύμπραξη με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς για την ανέγερση ακινήτων κ.ά.
- Μετονομασία του ΟΑΕΔ σε Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ), που σηματοδοτεί την επανεκκίνηση και τον αναπροσανατολισμό του Οργανισμού στην εφαρμογή ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης παράλληλα με την καταβολή των αναγκαίων επιδομάτων