Ένα από τα πιο «αεράτα» καλοκαίρια, όσον αφορά την ένταση και τη συχνότητα εμφάνισης των ευεργετικών μελτεμιών στο Αιγαίο ήταν το φετινό, που μας αποχαιρέτησε ημερολογιακά χθες.
Σύμφωνα με τις μετρήσεις του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών (ΕΕΑ), 46 ημέρες του Ιουλίου και του Αυγούστου φέτος χαρακτηρίστηκαν από ισχυρό μελτέμι (περίπου 3 στις 4 ημέρες), η δεύτερη υψηλότερη επίδοση από το 2009, όταν ξεκίνησαν οι σχετικές καταγραφές από το ΕΕΑ.
Συγκεκριμένα, φέτος το μελτέμι φυσούσε πάνω από το Αιγαίο 26 ημέρες του Ιουλίου και 20 του Αυγούστου. Τα σκήπτρα της τελευταίας 12ετίας, που πραγματοποιούνται οι μετρήσεις του Αστεροσκοπείου, κρατάει το 2016, με 47 ημέρες με «φουσκωμένο» μελτέμι (23 τον Ιούλιο και 24 τον Αύγουστο).
Ανω των 50 χλμ. την ώρα
Η καταγραφή των ημερών γίνεται με βάση τον μετεωρολογικό σταθμό που έχει τοποθετήσει το Αστεροσκοπείο στο δημαρχείο της Τήνου. Ως ημέρα με ισχυρό μελτέμι σημειώνεται εκείνη που οι ριπές του ανέμου ξεπερνούν την ταχύτητα των 50 χιλιομέτρων την ώρα. Χωρίς να υπάρχει άμεση συσχέτιση, ριπές ανάλογης ταχύτητας παρουσιάζονται σε ανέμους εντάσεως έξι μποφόρ και άνω.
«Φέτος το καλοκαίρι ήταν από εκείνα με την πιο έντονη παρουσία μελτεμιών από το 2009 που ξεκινήσαμε να καταγράφουμε συστηματικά την πληροφορία για την ένταση των ανέμων στο Αιγαίο. Το 2020 ξεκίνησε εντυπωσιακά τον Ιούλιο, όπου είχαμε ισχυρό μελτέμι 26 ημέρες, καταγραφή-ρεκόρ για τη 12ετία που κάνουμε τη συγκεκριμένη καταγραφή. Συνεχίστηκε τον Αύγουστο με 20 ημέρες μελτεμιού, κοντά στον μέσο όρο του συγκεκριμένου μήνα. Συνολικά, επρόκειτο για ένα καλοκαίρι αρκετά δροσερό λόγω και των μελτεμιών, πέρα από συγκεκριμένες εξάρσεις της ζέστης, όπως αυτή που περνάμε τις τελευταίες ημέρες», λέει στην «Κ» ο κ. Κώστας Λαγουβάρδος, διευθυντής ερευνών στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και υπεύθυνος της ιστοσελίδας meteo.gr.
Σύμφωνα με την καταγραφή του Αστεροσκοπείου, ο μέσος όρος των ημερών με ισχυρά μελτέμια το δίμηνο Ιουλίου – Αυγούστου από το 2009 και μετά είναι 36,2 ημέρες, με τη φετινή χρονιά να «απογειώνεται» στις 46. Αντίστοιχα, ο μέσος όρος για τον Ιούλιο είναι 15,8 ημέρες (και είχαμε φέτος 26) και για τον Αύγουστο 20,3 (φέτος 20).
Στο φόντο μιας αυξημένης παρουσίας των μελτεμιών τα τελευταία χρόνια το καλοκαίρι στο Αιγαίο, αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχουν βάσιμες υποθέσεις εργασίας που συσχετίζουν την εξελισσόμενη διαδικασία της κλιματικής αλλαγής με την ενίσχυση των μελτεμιών στο Αρχιπέλαγος. «Υπάρχουν μελέτες και προγνωστικά μοντέλα για την εξέλιξη των κλιματικών δεδομένων στην ευρύτερη περιοχή. Σε αυτά καταγράφεται συχνά μια τάση για ενίσχυση στο μέλλον της παρουσίας υψηλών θερμοκρασιών και χαμηλών πιέσεων στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου τους καλοκαιρινούς μήνες. Στην περίπτωση αυτή, αναμένεται αυξημένη παρουσία των μελτεμιών, τα οποία κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις θα μπορούσαν να επεκταθούν και τον Σεπτέμβριο», λέει στην «Κ» ο κ. Λαγουβάρδος.
Κι αυτό, γιατί τα μελτέμια ενεργοποιούνται, θα λέγαμε πολύ σχηματικά, από τη συνδυασμένη παρουσία αντικυκλώνων στα Βαλκάνια με υψηλές πιέσεις από τη μια και χαμηλές πιέσεις με ζέστη στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο από την άλλη.
Την άνοδο σε ανώτερα στρώματα των θερμών αερίων μαζών στα νότια έρχεται να καλύψει το ρεύμα δροσερού αέρα από περιοχές βορειότερα του Αιγαίου, λειτουργώντας ως ένα φυσικό κλιματιστικό για τα νησιά και τις παράκτιες περιοχές.