Έπειτα από μία μεγάλη περίοδο από τα μέσα του 19ου αιώνα μέχρι τις αρχές του 21ου όπου η δυτική ιατρική κυριάρχησε σε απόλυτο βαθμό στις δυτικές κοινωνίες, η στροφή που παρατηρείται στην εναλλακτική θεραπευτική ιατρική επαναφέρει στο προσκήνιο ξεχασμένες έννοιες και πρακτικές κάποιες από τις οποίες έχουν ηπειρωτική σφραγίδα.
Το 2ο Πανελλήνιο Συνέδριο Εθνοφαρμακολογίας που διεξάγεται από την Παρασκευή στα Γιάννενα με τη συμμετοχή κορυφαίων Ελλήνων και ξένων επιστημόνων δεν είναι τυχαίο που έχει ως τίτλο του «Από τους βικογιατρούς στη σύγχρονη φυτοθεραπεία». Και αυτό γιατί η αναζήτηση εναλλακτικών θεραπευτικών – φαρμακευτικών σχημάτων οδήγησε με τον έναν ή άλλο τρόπο στην παραδοσιακή ιατρική.
Αυτό δε σημαίνει ότι παρακάμπτεται η δυτική ιατρική όμως πλέον είναι πολύ περισσότερο εύκολο εργαστηριακά να αποδειχθεί η γνώση, η εμπειρία και η αποτελεσματικότητα της παραδοσιακής ιατρικής και των μεθόδων που χρησιμοποιούσαν οι βικογιατροί.
Στο πλαίσιο της έναρξης του συνεδρίου ο Άλαν Ντουέιτ, ιστορικός – αρχαιολόγος, μελετητής της παραδοσιακής ιατρικής τόνισε πως αυτό που είναι περισσότερο σαφές από ποτέ άλλοτε είναι πως η πρακτική των βικογιατρών βρίσκεται πιο κοντά στην Ιπποκρατική ιατρική.
«Είναι πραγματικά διαφορετικό να γίνεται ένα συνέδριο στην Ελλάδα από το να γίνεται ένα συνέδριο στην Ήπειρο γιατί εδώ δίπλα μας βρίσκεται το Ζαγόρι όπου μεγαλούργησαν οι βικογιατροί. Η έρευνα πλέον αποδεικνύει πως οι παραδοσιακοί βικογιατροί είχαν άριστη γνώση της αποτελεσματικότητας και θεραπευτικής δράσης των φαρμακευτικών φυτών, ενώ πολλά από αυτά τα χρησιμοποιούσαν στην καθημερινότητά τους για την ενίσχυση της καλής τους υγείας. Το ζήτημα είναι εξαιρετικά απλό. Πρέπει να επιστρέψουμε στην παραδοσιακή ιατρική, γιατί έχει αποτέλεσμα. Η Ελλάδα είναι ιδανικός τόπος να βρει κάποιος θεραπευτικά φυτά, απλώς αυτό που έγινε τις προηγούμενες δεκαετίες με την πρόοδο της δυτικής ιατρικής ήταν μία παρεξήγηση. Η παραδοσιακή ιατρική έμεινε πίσω γιατί οι άνθρωποι που ασχολήθηκαν εμπορικά με τη φαρμακευτική δεν είχαν την κατάλληλη γνώση να αντιληφθούν πως η δυτική ιατρική στηρίζεται στην παραδοσιακή και στη χρήση θεραπευτικών και φαρμακευτικών φυτών», ανέφερε μεταξύ άλλων.
Όταν η ιστορία και η εμπειρία διδάσκουν
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο καθηγητής Ιστορίας Επιστημών του ΕΚΠΑ Πέτρος Μπούρας – Βαλιανάτος που σημείωσε στην εισήγησή του και στις δηλώσεις που έκανε πως η εθνοφαρμακολογία χρησιμοποιεί τη γνώση του παρελθόντος για να βρει τον καλύτερο τρόπο χρήσης και αξιοποίησης των φαρμακευτικών φυτών.
«Η προφορική παράδοση χάθηκε με την είσοδο της δυτικής ιατρικής τον 19ο και τον 20ο αιώνα. Υπάρχουν ακόμη και σήμερα ανέκδοτα κείμενα από τους βικογιατρούς του Ζαγορίου που δεν έχουν καν μελετηθεί. Υπάρχει μια παγκόσμια τάση εναλλακτικής θεραπευτικής την οποία μπορούμε να αξιοποιήσουμε. Δε νομίζω ότι έγινε κάτι με σκοπιμότητα ώστε να ξεχαστούν οι προφορικές παραδόσεις και η εμπειρία των βικογιατρών, όμως άλλαξαν οι συνθήκες και οι σύγχρονες κοινωνίες χρειάζονταν τα αποτελέσματα στις θεραπείες πού γρηγορότερα. Η διαφορά είναι ότι οι θεραπευτικές αυτές προσεγγίσεις απαιτούν μεγαλύτερο χρόνο και υπομονή για να αποδώσουν σε σχέση με την δυτική ιατρική», σημείωσε ο κ. Μπούρας – Βαλιανάτος.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
