Συμμετοχή του Δήμου Ιωαννιτών στο ευρωπαϊκό έργο «‘A POsitive Energy CITY Transformation Framework’ — ‘POCITYF’»
Μελέτη καινοτόμων λύσεων για τη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος της πόλης, στο πλαίσιο της συμμετοχής του Δήμου Ιωαννιτών στο ευρωπαϊκό έργο «‘A POsitive Energy CITY Transformation Framework’ — ‘POCITYF’».
Το έργο POCITYF είναι ευρωπαϊκό έργο που χρηματοδοτείται 100% από το πρόγραμμα HORIZON 2020. Ξεκίνησε την 1/10/2019, έχει διάρκεια 60 μηνών και αφορά στην εφαρμογή καινοτόμων λύσεων για τη μείωση του ενεργειακού αποτυπώματος μιας πόλης, εξετάζοντας λύσεις ενεργειακής αναβάθμισης κτιρίων με αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, δημιουργία κτιρίων και γειτονιών που παράγουν περισσότερη ενέργεια από όση καταναλώνουν και λύσεις έξυπνης διαχείρισης του ενεργειακού δικτύου μιας πόλης σε συνδυασμό και με την ηλεκτροκίνηση.
Οι λύσεις που εξετάζονται στο έργο, εντάσσονται σε 4 κατηγορίες ενεργειακής μετάβασης (Energy Transition Tracks ETTs):
- ETT#1 Καινοτόμες λύσεις για κτίρια και γειτονιές θετικής ενέργειας
- ΕΤΤ#2 Λύσεις διαχείρισης και αποθήκευσης ενέργειας, από σημείο σε σημείο, για ευελιξία δικτύου
- ETT#3 Ενσωμάτωση της ηλεκτροκίνησης στο έξυπνο δίκτυο και τον πολεοδομικό σχεδιασμό
- ΕΤΤ#4 Καινοτομία με γνώμονα τον πολίτη στο πλαίσιο συνδημιουργίας λύσεων έξυπνης πόλης.
Στο έργο μετέχουν 46 εταίροι, από 13 χώρες (Πορτογαλία, Ιταλία, Ισπανία, Γερμανία, Ελλάδα, Ολλανδία, Σλοβενία, Ουγγαρία, Δανία, Φιλανδία, Αυστρία, Βέλγιο, Ελβετία). Ο Δήμος Ιωαννιτών είναι ο 35ος εταίρος. Στους εταίρους συμπεριλαμβάνονται πολλές εταιρίες με τεχνολογίες και ενεργειακές λύσεις σε διάφορους τομείς που θα αξιοποιηθούν στο πλαίσιο του έργου και Δήμοι οι οποίοι θα αξιοποιήσουν τις συγκεκριμένες τεχνολογίες, σχεδιάζοντας λύσεις που ταιριάζουν στις ανάγκες και στα χαρακτηριστικά τους. Υπάρχουν 2 πόλεις – φάροι (Lighthouses): Évora (Πορτογαλία) και Alkmaar (Ολλανδία). Στις πόλεις αυτές θα εφαρμοστούν και δοκιμαστούν συγκεκριμένες λύσεις για βελτίωση του ενεργειακού τους αποτυπώματος και υπάρχουν άλλες 6 “ακόλουθες” πόλεις (fellow cities), που θα επιδιώξουν να μελετήσουν με στόχο τη μελλοντική αξιοποίηση και αναπαραγωγή ανάλογων λύσεων στις δικές τους συνθήκες. Οι πόλεις αυτές είναι: Γρανάδα (Ισπανία), Μπάρι (Ιταλία), Celje (Σλοβενία), Ujpest (Ουγγαρία), Ιωάννινα (Ελλάδα) και Hvidovre (Δανία).
Στις 2 πόλεις φάρους θα αναβαθμιστούν ενεργειακά κτίρια, ώστε να παράγουν περισσότερη ενέργεια από αυτή που καταναλώνουν και θα εξεταστούν λύσεις αποθήκευσης της πλεονάζουσας ενέργειας. Ανάμεσα στα κτίρια που θα αναβαθμιστούν ενεργειακά θα είναι και κτίρια πολιτιστικής κληρονομιάς, καθώς ένας από τους στόχους του έργου είναι σε συνδυασμό με τη νομοθεσία που ισχύει για την πολιτιστική κληρονομιά να πετύχει επιτρεπτές λύσεις ενεργειακής αναβάθμισης ιστορικών κτιρίων.
Επίσης, στο πλαίσιο του έργου στην Évora και στο Alkmaar θα δημιουργηθούν θετικά ενεργειακά γειτονιές (PEDs) που θα μπορούν να διαμοιράζουν μεταξύ των κτιρίων τους και με το δίκτυο παροχής ενέργειας, τη διαθέσιμη αποθηκευμένη ενέργειά τους. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται και θέματα ισχύουσας νομοθεσίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αλλά και σε ότι αφορά στις συμμετέχουσες πόλεις. Ένας από τους στόχους του έργου είναι και η βελτίωση της ευρωπαϊκής νομοθεσίας σε θέματα ανανεώσιμης ενέργειας και στην εφαρμογή σχετικών λύσεων και σε κτίρια πολιτιστικής κληρονομιάς.
Για την παραγωγή ενέργειας εξετάζονται ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η ηλιακή και η γεωθερμία και λύσεις διαχείρισης των απορριμμάτων στο πλαίσιο μιας βιώσιμης κυκλικής οικονομίας. Το έργο θα εξετάσει επίσης τρόπους διαχείρισης της παραγόμενης, αποθηκευμένης και ζητούμενης ενέργειας, για την καλύτερη λειτουργία του δικτύου παροχής ενέργειας. Οι λύσεις αυτές θα δοκιμαστούν στις πόλεις φάρους, ανάλογα με την ισχύουσα νομοθεσία και σε συνεργασία με τους εκεί ενεργειακούς παρόχους.
Στο πλαίσιο του ETT#3, θα εξεταστεί η ενίσχυση της ηλεκτροκίνησης στον αστικό ιστό και η επίδρασή της στο ενεργειακό δίκτυο της πόλης. Εξετάζονται ανάμεσα στα άλλα, λύσεις φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων από κολώνες ηλεκτροφωτισμού, αλλά και δυνατότητες παροχής ενέργειας από μπαταρίες ηλεκτρικών οχημάτων προς το δίκτυο ενέργειας, συστήματα διαχείρισης ηλεκτρικού δικτύου πόλης, παροχή υπηρεσίας προς τους κατοίκους διαμοιρασμού ηλεκτρικών οχημάτων κ.ά.
Τέλος, στο πλαίσιο του ETT#4, θα ενισχυθεί μέσω πλατφόρμας που θα διατεθεί και ενεργειών διάχυσης, η συμμετοχή των πολιτών στο σχεδιασμό και την αξιοποίηση των λύσεων που θα δοθούν στις δύο πόλεις φάρους και θα εξεταστούν δυνατότητες διαφορετικών μοντέλων κοστολόγησης της δαπανώμενης και παραγόμενης ενέργειας από τα ενεργειακά θετικά κτίρια.
Κατά την παρούσα φάση του έργου, ο Δήμος Ιωαννιτών έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει τις λύσεις που δίνονται στις 2 πόλεις φάρους και θα ξεκινήσει να μελετά ποιες από αυτές και με ποιον τρόπο θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν στα δεδομένα των Ιωαννίνων και στην υλοποίηση του Σχεδίου Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια (ΣΔΒΕ) που έχει ήδη εκπονηθεί.
Θα μελετηθούν λύσεις για τα κτίρια «Αρχοντικό Πυρσινέλλα», «Δημαρχείο Ιωαννιτών» και το συγκρότημα κτιρίων του πρώην Πολυκλαδικού Λυκείου, που σήμερα στεγάζονται το 8ο Λύκειο, το 1ο ΕΠΑΛ και το 1ο ΕΚ και απαρτίζεται από πέντε κτίρια. Το κέντρο της πόλης θα μελετηθεί ως προς τη δυνατότητα να μετατραπεί σε θετικά ενεργειακά περιοχή, εφαρμόζοντας λύσεις που προτείνονται στο έργο.
Επίσης, λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες του έργου POCITYF στη μελέτη και πιλοτική εφαρμογή πολλαπλών ενεργειακών λύσεων στις 2 πόλεις φάρους, ο Δήμος Ιωαννιτών, έχει τη δυνατότητα να παρακολουθήσει την τεχνογνωσία που θα παραχθεί μέσω του έργου, τόσο για τη δημιουργία ενεργειακής φάρμας φωτοβολταϊκών, όσο και για τη μελέτη προσέγγισης κατοίκων με στόχο την ενεργειακή αναβάθμιση ολόκληρων συγκροτημάτων κατοικιών.
Η εμπειρία από την εφαρμογή τέτοιων λύσεων στις 2 πόλεις φάρους θα βοηθήσει το Δήμο στην πορεία του για υλοποίηση ανάλογων λύσεων, σύμφωνα και με τα αναφερόμενα στο Σχέδιο Δράσης για τη Βιώσιμη Ενέργεια, (π.χ. πάρκο φωτοβολταϊκών και δημιουργία πράσινης γειτονιάς στις εργατικές κατοικίες και την πλατεία στη θέση Βρυσούλα).
