Η έλλειψη αναγκαίας ροής νερού στον Αώο θέτει σε κίνδυνο ένα πολύτιμο φυσικό οικοσύστημα
Μια νέα επιστημονική μελέτη φέρνει στο φως τις ανησυχητικές επιπτώσεις από την πλήρη απουσία οικολογικής παροχής κάτω από το φράγμα των Πηγών του Αώου, τονίζοντας ότι το πολύτιμο ποτάμι, ένα από τα τελευταία ελεύθερης ροής στην Ευρώπη, κινδυνεύει σοβαρά.
Ο Αώος, που διασχίζει το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου και 13 περιοχές Natura 2000 πριν εκβάλει στην Αδριατική, έχει υποστεί σημαντικές αλλοιώσεις στο οικοσύστημά του λόγω της πλήρους διακοπής ροής από το φράγμα που κατασκευάστηκε το 1987. Η νέα μελέτη, από τις οργανώσεις MedINA, RiverWatch και EuroNatur, στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Save the Blue Heart of Europe, επισημαίνει ότι το ποτάμι έχει πλέον συρρικνωθεί σε ένα στενό ρυάκι με πλάτος μόλις 1,3 μέτρα, γεγονός που επηρεάζει δραματικά τη βιοποικιλότητα της περιοχής.
Η έλλειψη συνεχούς ροής έχει ήδη οδηγήσει σε σημαντική απώλεια ειδών, ιδιαίτερα της προστατευόμενης Βαλκανικής Πέστροφας, ενώ η κατάσταση επιδεινώνεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν η χαμηλή ροή και οι υψηλές θερμοκρασίες κάνουν αφιλόξενο το περιβάλλον για την υδρόβια ζωή. Οι επιστήμονες επισημαίνουν επίσης ότι οι επιπτώσεις εντοπίζονται και εντός τριών περιοχών Natura 2000 και του Εθνικού Πάρκου Πίνδου.
Η μελέτη καλεί σε άμεση θέσπιση μόνιμης οικολογικής παροχής 0,37 m³/sec – ίση με τη μέση θερινή ροή προ φράγματος – καθώς και συμπληρωματικής ροής που να λαμβάνει υπόψη την εποχική μεταβλητότητα. Παρά τις ευρωπαϊκές οδηγίες που προβλέπουν τέτοιες παροχές για τη διατήρηση των ποτάμιων οικοσυστημάτων, η ελληνική νομοθεσία εξακολουθεί να μην προβλέπει ανάλογη υποχρέωση για τα μεγάλα υδροηλεκτρικά έργα.
Ο Εκτελεστικός Διευθυντής του MedINA, Αλέξης Κατσαρός, δήλωσε πως ο Αώος «δεν είναι απλώς ένα ποτάμι, αλλά ένας κρίσιμος συνδετικός κρίκος για το περιβάλλον και τις τοπικές κοινωνίες», καλώντας την Πολιτεία να αναλάβει δράση.
Οι περιβαλλοντικές οργανώσεις ζητούν άμεσες θεσμικές παρεμβάσεις από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και τις αρμόδιες αρχές, προκειμένου να θεσπιστεί νομικά η οικολογική παροχή και να εξασφαλιστεί η επιβίωση του ποταμιού και του ευρύτερου οικοσυστήματος.
