Η τέχνη του ασημιού στα Ιωάννινα και την Ήπειρο ευρύτερα, έχει βαθιές ρίζες στον χρόνο με κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές προεκτάσεις, αποτελώντας αναπόσπαστο στοιχείο της ιστορικής ταυτότητας της πόλης. Κομβικής σημασίας στιγμή, υπήρξε η εγγραφή της Γιαννιώτικης Αργυροτεχνίας στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας, το 2023.
Με αυτήν την αφορμή, ο Δήμος Ιωαννιτών, σε συνεργασία με το Κέντρο Παραδοσιακής Βιοτεχνίας Ιωαννίνων (ΚΕ.ΠΑ.ΒΙ.), το Σωματείο Ασημουργών Μεταλλοτεχνιτών Ιωαννίνων «Η Γιαννιώτικη Τέχνη» και το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (ΠΙΟΠ) με το Μουσείο Αργυροτεχνίας του, με την υποστήριξη της Διεύθυνσης Νεότερης Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Υπουργείου Πολιτισμού, παρουσιάζουν ένα πλέγμα δράσεων.
Στόχος της πρωτοβουλίας είναι η ανάδειξη της εγγραφής του στοιχείου στο Εθνικό Ευρετήριο για την ανάδειξη και ενίσχυση της τέχνης της αργυροχρυσοχοΐας στα Ιωάννινα. Παράλληλα, επιδιώκεται η καταγραφή ζητημάτων που απασχολούν τον σύγχρονο αργυροτέχνη, η επίλυση των οποίων κρίνεται αναγκαία για την εξασφάλιση της βιωσιμότητας του επαγγέλματος.
Στο πλαίσιο αυτό, ο Μάιος ανακηρύσσεται εφεξής “Μήνας Γιαννιώτικης Αργυροτεχνίας” και οι συνεργαζόμενοι φορείς οργανώνουν, αρχής γενομένης από φέτος, ποικίλες ενέργειες και δράσεις.
Η κεντρική πανηγυρική εκδήλωση στην οποία θα γίνει και η επίδοση του πιστοποιητικού εγγραφής στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας πραγματοποιείται σήμερα το απόγευμα.
Με αφορμή το πλέγμα δράσεων που έχει οργανωθεί ο δήμαρχος Ιωαννίνων, Θωμάς Μπέγκας, ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Μηνάς Πασχόπουλος, ο Προϊστάμενος του τμήματος Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομίας του Υπουργείου Πολιτισμού, Γιάννης Δρίνης, η διευθύντρια του Πολιτιστικού Ιδρύματος Ομίλου Πειραιώς, Αλεξάνδρα Ράπτη, ο αντιπρόεδρος του ΚΕΠΑΒΙ, Νίκος Γκόλας, ο πρόεδρος του Σωματείο Αργυροτεχνών Ιωαννίνων, Κώστας Ζερβός, και η εκπρόσωπος της ΔΥΠΑ Ηπείρου, Μαρία Κωνσταντίνου παραχώρησαν συνέντευξη τύπου.
Ο δήμαρχος Ιωαννίνων, αρχικά σημείωσε ότι η αργυροτεχνία, με την εξαιρετική τεχνοτροπία και την καλλιτεχνική της αξία, αποτελεί έναν σημαντικό πυλώνα του πολιτισμού και της παράδοσής μας, ενώ ειδικά στα Γιάννενα, διαδραματίζει διαχρονικά καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της παράδοσης και στη δημιουργία μιας ζωντανής και δυναμικής κοινότητας.
«Είναι καθήκον μας να στηρίξουμε και να προωθήσουμε αυτόν τον σημαντικό κλάδο της τοπικής οικονομίας, προσφέροντας τις κατάλληλες υποστηρικτικές δομές και ευκαιρίες για ανάπτυξη και καινοτομία.
Με την ανάπτυξη της αργυροτεχνίας στα Γιάννενα, δεν διατηρούμε μόνο ζωντανή την παράδοσή μας, αλλά δημιουργούμε επίσης νέες ευκαιρίες απασχόλησης», σημείωσε ο κ. Μπέγκας.
Ακολούθως, θύμισε ότι στη διάρκεια της προηγούμενης θητείας του ως δήμαρχος Ιωαννίνων λειτούργησε η Διαδραστική Αίθουσα Ανάδειξης της Αργυροχοΐας, που υλοποιήθηκε με την προγραμματική σύμβαση του Δήμου και του Κέντρου Παραδοσιακής Βιοτεχνίας Ιωαννίνων, ξεκίνησε τη λειτουργία το Μουσείο Αριστοτεχνίας από το Πολιτιστικό Ίδρυμα του Ομίλου Πειραιώς, ενώ οι «θησαυροί» της αργυροτεχνίας παρουσιάστηκαν σε χώρες του εξωτερικού.
Τέλος, αναφέρθηκε σε δύο προκλήσεις που έχουν μπροστά τους τα Γιάννενα σχετικά με την ανάπτυξη της αργυροτέχνιας και οι οποίες πρέπει να κερδηθούν.
Η πρώτη είναι η ίδρυση σχολής αργυροτεχνίας στα Γιάννενα σε συνεργασία με τη Σχολή Καλών Τεχνών του πανεπιστημίου μας και όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς και η δεύτερη, στο πλαίσιο της διεθνούς ανάδειξης της αργυροτεχνίας, η εκκίνηση μιας προσπάθειας να ενταχτεί η ξεχωριστή αυτή τέχνη στον κατάλογο της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της Ουνέσκο.
«Είμαι βέβαιος ότι με τη συνεχή υποστήριξή μας, η αργυροτεχνία στα Γιάννενα θα συνεχίσει να ακμάζει και να αναδεικνύει το πλούσιο πολιτιστικό μας παρελθόν και το δυναμικό μας μέλλον», κατέληξε ο κ. Μπέγκας.
Από την πλευρά του ο κ. Πασχόπουλος τόνισε μεταξύ άλλων τα εξής:
«Η γιαννιώτικη αργυροτεχνία εκτείνεται σε όλη την επικράτεια και αποτελεί κομμάτι του λαϊκού πολιτισμού μας. Η σχέση της με τα Γιάννενα και την Ήπειρο είναι άρρηκτη καθώς αποτελεί σύμβολο οικονομικής και κοινωνικής καταξίωσης. Εμείς από την πλευρά μας καταβάλουμε μια οργανωμένη προσπάθεια η οποία δηλώνει την πρόθεσή μας για διατήρηση και ανάπτυξη της αργυροτεχνίας».
Ο κ. Δρίνης στις δηλώσεις του σημείωσε ότι το υπουργείο Πολιτισμού και ειδικά η υπουργός, Λίνα Μενδώνη, έχουν αποδείξει το έμπρακτο ενδιαφέρον τους για την ανάπτυξη της αργυροτεχνίας στα Γιάννενα.
«Η παρουσία μου εδώ αποδεικνύει την πρόθεση του υπουργείου να αναδείξει ακόμα περισσότερο την αργυροτεχνία ως ένα καλό παράδειγμα μιας παραδοσιακής τέχνης η οποία μπορεί να ενταχτεί σε ένα σύγχρονο, αναπτυξιακό πλαίσιο με στόχο την οικονομικής της ευημερία», σημείωσε μεταξύ άλλων.
Η κ. Ράπτη αναφέρθηκε στο μουσείο Αργυροτεχνίας του ΠΙΟΠ και ευχαρίστησε τόσο το δήμο όσο και όλους τους φορείς για την υποστήριξή τους.
«Όλοι ενωμένοι μπορούμε να κάνουμε ακόμα περισσότερα για την ανάδειξη της αργυροτεχνίας», επισήμανε.
Ο κ. Γκόλας με τη σειρά του ευχαρίστησε όλους όσους διαχρονικά στηρίζουν την τέχνη της αργυροτεχνίας στα Γιάννενα και δήλωσε ιδιαίτερα χαρούμενος από την αναφορά του δημάρχου Ιωαννίνων για τους στόχους της ίδρυσης σχολής αργυροτεχνίας, όσο και για την προσπάθεια ένταξής στην στον κατάλογο της Unesco.
«Είναι δύο πάγια αιτήματά μας τα οποία βρίσκουν ανταπόκριση από το δήμο Ιωαννιτών. Πιστεύω ότι μαζί μπορούμε να τα πετύχουμε», υπογράμμισε.
Ο κ. Ζερβός τόνισε ότι στη δική του γενιά η αργυροτεχνία κατάφερε να διατηρηθεί αλλά πλέον ο στόχος είναι, με την βοήθεια όλων, να αναπτυχτεί ακόμα περισσότερο, ενώ τέλος, η κ. Κωνσταντίνου, ανέφερε ότι η ΔΥΠΑ αποφάσισε και κατάφερε να λειτουργήσει φέτος για πρώτη φορά μετά από 10 χρόνια σχολή αργυροτεχνίας στα Γιάννενα, στηρίζοντας κι αυτή στην πράξη την παραδοσιακή μας τέχνη.