Το μεγάλο έργο καθαρισμού που πραγματοποιήθηκε στο δασύλλιο της πόλης των Ιωαννίνων το 2023 αφενός και το έργο που εκτελέστηκε στον αρχαιολογικό χώρο της Δωδώνης αφετέρου, είναι τα δύο έργα που συμπεριλαμβάνονται στη λίστα των συμβάσεων που ελέγχθηκαν από την Επιτροπή Δημοσιονομικού Ελέγχου οι οποίες κρίθηκαν παράτυπες, επιβάλλοντάς τη «διόρθωση» (επιστροφή) των χρημάτων σε ποσοστό 100%.
Η σύμβαση για το έργο στο δασύλλιο της πόλης έχει προϋπολογισμό 1,1 εκ. ευρώ και η δεύτερη έχει προϋπολογισμό 163.000 ευρώ και εντάσσονται αμφότερες, όπως και οι υπόλοιπες που ελέγχθηκαν στο πρόγραμμα Antinero. Συνολικά η ΕΔΕΛ επέβαλε δημοσιονομική διόρθωση ύψους 29.942.529,06 ευρώ σε βάρος της Γενικής Διεύθυνσης Δασών του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Στο πόρισμα της ΕΔΕΛ που ήρθε στο φως της δημοσιότητας την Τρίτη στον αθηναϊκό Τύπο, γίνεται λόγος για «τεχνητές κατατμήσεις» σε έργα του προγράμματος Antinero II σε διάφορες περιοχές της χώρας μεταξύ των οποίων και στα Ιωάννινα. Με την επιβολή της δημοσιονομικής διόρθωσης προκύπτει η υποχρέωση της επιστροφής των χρημάτων που θα πρέπει να καλυφθούν από τον κρατικό προϋπολογισμό του ΥΠΕΝ.
Στην απόφαση της ΕΔΕΛ επισημαίνεται ότι, επειδή η παρατυπία συνέβη στο στάδιο της ανάθεσης της σύμβασης, δεν μπορεί να προσδιοριστεί αν υπήρξε συγκεκριμένη βλάβη και στο φυσικό αντικείμενο του έργου, και για αυτό αποφασίστηκε η κατ’ αποκοπή δημοσιονομική διόρθωση.
Έφεση και έκπληξη
Στο πλαίσιο του προγράμματος Antinero, πραγματοποιούνται μεταξύ άλλων, καθαρισμοί δασών και δασικών εκτάσεων, συντηρήσεις του δασικού οδικού δικτύου και αντιπυρικών ζωνών, καθώς και η δημιουργία μικτών αντιπυρικών ζωνών και ζωνών αμιγούς ή μικτής βλάστησης με πλατύφυλλα, με στόχο την πρόληψη και την προστασία των δασών από πυρκαγιές.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Ε» από το ΥΠΕΝ και τις αρμόδιες Διευθύνσεις, έχει ήδη ασκηθεί το δικαίωμα της ένστασης κατά της απόφασης, χωρίς επί του παρόντος να υπάρχει κάποια επίσημη τοποθέτηση. Το ζήτημα είναι όμως εάν και με ποιον τρόπο εμπλέκονται οι τοπικές υπηρεσίες που ανήκουν στο ΥΠΕΝ και οι οποίες έχουν προτείνει την υλοποίηση των έργων και αυτών που περιλαμβάνονται στη λίστα της ΕΔΕΛ και των άλλων που εκτελέστηκαν ή βρίσκονται σε υλοποίηση, όπως ο καθαρισμός του δάσους στην πανεπιστημιούπολη Ιωαννίνων, ο καθαρισμός στο Νησί της Παμβώτιδας ή ο καθαρισμός στους πρόποδες του Μιτσικελίου, κοντά στους οικισμούς της Αμφιθέας και των Λιγκιάδων αντίστοιχα.
Το πρόγραμμα και η εκτέλεση των έργων γίνεται με πρόταση των τοπικών υπηρεσιών που ανήκουν στην Επιθεώρηση Εφαρμογής Δασικής Πολιτικής προς το ΥΠΕΝ. Το υπουργείο στη συνέχεια απευθύνεται στις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπερταμείου που είναι και υπεύθυνο για τις διακηρύξεις που βγαίνουν «στον αέρα».
Στο ερώτημα εάν τα έργα έγιναν με κατατμήσεις που θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί, η ανεπίσημη απάντηση των υπηρεσιών του ΥΠΕΝ είναι πως δεν ισχύει κάτι τέτοιο και κακώς αντιμετωπίζει η ΕΔΕΛ με αυτόν τον τρόπο τα έργα, καθώς για παράδειγμα το έργο στον αρχαιολογικό χώρο της Δωδώνης, έγινε στον ίδιο διαγωνισμό με αντίστοιχα έργα στους αρχαιολογικούς χώρους της Νικόπολης και της Κέρκυρας.
«Πλήρης διαφάνεια»
Σχετικά πρόσφατα απαντώντας σε καταγγελία τότε του ΠΑΣΟΚ, το ΥΠΕΝ είχε απαντήσει πως για τα έργα στο πρόγραμμα Antinero, «…έχει συναφθεί Προγραμματική Σύμβαση με τη Μονάδα Στρατηγικών Συμβάσεων του Υπερταμείου (πρώην ΤΑΙΠΕΔ) και κατ’ επέκταση όλες οι διαγωνιστικές διαδικασίες τελούν σε καθεστώς πλήρους διαφάνειας και δημοσιότητας μέσω της ΔΙΑΥΓΕΙΑΣ, καθώς και των αναρτήσεων στο σύστημα ΚΗΜΔΗΣ – ΕΣΗΔΗΣ. Σε ό,τι αφορά στην αξιολόγηση και τους ελέγχους του συγκεκριμένου προγράμματος, σε ευρωπαϊκό επίπεδο έχουν αναγνωρίσει και αποδώσει εύσημα στη χώρα μας ως παράδειγμα καλής πρακτικής αναφορικά με την επένδυση σε έργα πρόληψης μέσω του Antinero. Τα ειδικά δασοτεχνικά έργα του Antinero καλύπτουν δασικά οικοσυστήματα όλης της χώρας, δίνοντας όμως εύλογα προτεραιότητα στις περιοχές πρώτης επικινδυνότητας για εκδήλωση δασικών πυρκαγιών. Όλα τα έργα υλοποιούνται με βάση δασικές μελέτες που συντάσσονται από τα αρμόδια Δασαρχεία. Συνεπώς, η περιβαλλοντική αδειοδότηση των έργων δεν χρειάζεται, καθώς εγκρίνονται και εκτελούνται από δασικές υπηρεσίες», ανέφερε η απάντηση του ΥΠΕΝ.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
