Οι παρατηρήσεις του Τμήματος Ηπείρου του ΤΕΕ για τις Ειδικές Περιβαλλοντικές Μελέτες του ανατολικού τμήματος της Ηπείρου
Με ένα πολυσέλιδο υπόμνημα που αριθμεί συνολικά 13 σελίδες, με πλήρη επεξήγηση και ενημέρωση, το Τμήμα Ηπείρου του Τεχνικού Επιμελητηρίου καταθέτει τις επισημάνσεις και τις παρατηρήσεις για τις ΕΠΜ του ανατολικού τμήματος της Ηπείρου, που περιλαμβάνει το λεκανοπέδιο Ιωαννίνων και τα όρια του Εθνικού Πάρκου της Βόρειας Πίνδου.
Το ΤΕΕ επισημαίνει, ότι είναι απαραίτητη η θεσμοθέτηση των ΕΠΜ, των Σχεδίων Διαχείρισης και των Προεδρικών Διαταγμάτων που θα ακολουθήσουν αντίστοιχα, πλην όμως παραθέτει μία σειρά παρατηρήσεων, που αναδεικνύουν και επιβεβαιώνουν, όπως ανέφερε ο πρόεδρος του Τμήματος Ιωάν. Τσίγκρος ένα επίπεδο βιασύνης ίσως και προχειρότητας των μελετητών.
Βέβαια, όπως επισήμανε και σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, όπως προκύπτει από την ανάλυση του ΤΕΕ και τις επισημάνσεις του για το σύνολο των παραμέτρων δεν πρόκειται για ζητήματα που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν, πρόσθεσε όμως πως απαιτείται προσεκτική προσέγγιση γιατί ζητήματα που αναφέρονται στις ΕΠΜ θα καθορίσουν το μέλλον των περιοχών αναφοράς.
«Η εκπόνηση των ΕΠΜ, κρίνεται αναγκαία και απαραίτητη, για να επιτευχθούν η προστασία και η διαχείριση ευαίσθητων οικοσυστημάτων έστω και καθυστερημένα, δεδομένου ότι η Ευρωπαϊκή Περιβαλλοντική Οδηγία 92/43/ΕΚ για τους οικότοπους χρονολογείται από το 1992, περίπου τριάντα χρόνια πριν», ανέφερε αρχικά ο κ. Τσίγκρος.
Οι παρατηρήσεις για το λεκανοπέδιο
Η συμμετοχή του ΤΕΕ στο πλαίσιο της διαβούλευσης και η αποστολή των παρατηρήσεων στο ΥΠΕΝ αφορά δύο περιοχές Natura, τη λίμνη Παμβώτιδα και το λεκανοπέδιο Ιωαννίνων συνολικά και το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου.
Οι βασικές παρατηρήσεις του ΤΕΕ για το λεκανοπέδιο αναφέρονται στα εξής:
Δε λαμβάνεται υπόψιν ο Περιφερειακός Σχεδιασμός Διαχείρισης Αποβλήτων, όπως και οι προβλέψεις των Τοπικών Σχεδίων Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ) των Δήμων, στα πλαίσια των οποίων προτείνονται οι χωροθετήσεις εγκαταστάσεων περιβαλλοντικών υποδομών.
Δεν γίνεται καμία πρόβλεψη για την περίπτωση εκσυγχρονισμού, επέκτασης, βελτίωσης ή τροποποίησης των περιβαλλοντικά αδειοδοτημένων και υφιστάμενων έργων ή δραστηριοτήτων.
Δεν υπάρχει σχετική μέριμνα στη Μελέτη για τα υφιστάμενα σημεία υδροληψίας όπως είναι καταγεγραμμένα στο Εθνικό Μητρώο Σημείων Υδροληψίας (Ε.Μ.Σ.Υ.).
Δεν υπάρχει πρόβλεψη για τη χωροθέτηση μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων και παραγωγής βιοαερίου στις υφιστάμενες κτηνοτροφικές – πτηνοτροφικές εγκαταστάσεις, στα πλαίσια της ολοκληρωμένης διαχείρισης αποβλήτων σύμφωνα με τις αρχές της κυκλικής οικονομίας.
Επιπλέον δεν τεκμηριώνεται για ποιον λόγο απαγορεύεται η εγκατάσταση νέων πτηνοτροφικών εγκαταστάσεων τηρώντας την κείμενη νομοθεσία περί περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Δίνεται η δυνατότητα εγκατάστασης μόνο νέων μικρών πτηνοκτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, δυναμικότητας έως 10 ισοδύναμων ζώων, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και μετά από γνωμοδότηση της ΜΔΠΠ.
Ειδικότερα επίσης για τη λίμνη Παμβώτιδα, δεν οριοθετείται η χερσαία περιοχή σε σχέση με την περιοχή των καλαμιώνων, ενώ σημειώνεται, πως πάγια θέση του ΤΕΕ είναι ότι η στάθμη της λίμνης ορίζεται στο ύψος της στάθμης του υπερχειλιστή (469,54 μ), με βάση το οποίο θα πρέπει να υλοποιούνται οι εργασίες καθαρισμού της λίμνης.
Η υδραυλική σύνδεση στο ανάχωμα Αμφιθέας, ο έλεγχος της οικολογικής στάθμης της λίμνης Παμβώτιδας, η επαναδημιουργία της λίμνης Λαψίστας, αλλά και η κατάργηση του κρηπιδώματος, αφορούν έργα εξαιρετικής σημασίας για το λιμναίο οικοσύστημα.
Προκύπτει ασάφεια στις αρμοδιότητες του ΟΦΥΠΕΚΑ/ΜΔΠΠ σε σχέση με τις αρμοδιότητες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων και Περιφερειών λόγω του ότι τα όρια των Προστατευόμενων Περιοχών δεν συμπίπτουν με τα διοικητικά όρια των Περιφερειών της Χώρας.
Το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου
Ανάλογου περιεχομένου είναι και οι παρατηρήσεις για το Εθνικό Πάρκο Βόρειας Πίνδου και την ΕΠΜ για τη συγκεκριμένη περιοχή.
Δεν είναι σαφές αν με την Νομοθεσία για τα «Απάτητα Βουνά» αυστηροποιείται το πλαίσιο προστασίας λαμβάνοντας υπόψιν τις δεσμεύσεις των ΥΑ που ακολουθούν και τι εξυπηρετεί η αυστηροποίηση αυτή. Θα πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη για την ανάπτυξη δραστηριοτήτων σχετικών με τη διατήρηση της υλοτομίας με παραδοσιακές πρακτικές (πριστήρια και κορμοπλατείες) στις δασικές περιοχές εντός της ΖΠΦ.
Το επαρχιακό και δημοτικό οδικό δίκτυο που ενώνει τοπικές κοινότητες και οικισμούς, θα πρέπει να μπορεί να διαπλατυνθεί, να ασφαλτοστρωθεί και να συντηρηθεί για λόγους οδικής ασφάλειας και να επιτρέπονται τα έργα υποδομής που συνοδεύουν τα έργα οδοποιίας.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στους δασικούς δρόμους κυρίως για λόγους πυροπροστασίας.
Προκειμένου να εξασφαλιστεί η ουσιαστική λειτουργία των οικισμών κατά οριζόντιο τρόπο, με γνώμονα την προστασία του περιβάλλοντος, να δοθεί στο σύνολο των οικισμών που βρίσκονται στη ΖΠΦ η δυνατότητα δημιουργίας μικρού εύρους ζώνης ΖΔΟΕ (ή κατά προτίμηση ΖΒΔΦΠ), γύρω από τον οικισμό, προκειμένου να επιτρέπονται τα απαιτούμενα έργα κοινής ωφέλειας και εγκατάσταση παραγωγικών μεταποιητικών δραστηριοτήτων μικρής κλίμακας στις εκτός οικισμού περιοχές πέριξ των οικισμών. Θα πρέπει να εξεταστεί ο περιορισμός των 200τμ σε χώρους εστίασης και των 150 κλινών σε ξενοδοχειακές μονάδες, σε περιοχές που παρουσιάζουν οικονομική δυναμική που οφείλεται στην τουριστική ανάπτυξη.
Σε όλες τις ζώνες που επιτρέπεται η βόσκηση και η εκτατική μορφή (μετακινούμενοι κτηνοτρόφοι) θα πρέπει να επιτρέπονται κτηνοτροφικές υποδομές μη μόνιμου χαρακτήρα.
Καταλήγοντας ο κ. Τσίγκρος αφού επανέλαβε την αναγκαιότητα της εκπόνησης των Μελετών και γενικότερα της ανάγκης πλήρους προστασίας των υπό εξέταση περιοχών Natura, πρόσθεσε πως η διαφύλαξη και προστασία του περιβάλλοντος είναι πρωτίστως θέμα παιδείας. «Σήμερα, ο άνθρωπος είναι πολύ περισσότερο ενημερωμένος και γνώστης της αναγκαιότητας αυτής, όπως και γενικότερα των τρόπων με τους οποίους προστατεύεται η φύση και το περιβάλλον και γι’ αυτό θεωρούμε, ότι τα σχέδια διαχείρισης που θα μας οδηγήσουν στα απαραίτητα Προεδρικά Διατάγματα θα πρέπει να δίνουν βάση στην παρουσία του ανθρώπου και τη συνέχιση της ανθρωπογενούς δραστηριότητας», ανέφερε ο κ. Τσίγκρος.
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ
