Με το μεγαλοπρεπές «ΌΧΙ» να δεσπόζει στην πλαγιά του λόφου Προφήτης Ηλίας και κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του Μαχητή κορυφώθηκαν οι ιστορικές εκδηλώσεις «ΚΑΛΠΑΚΙΑ 2023» που πραγματοποιούνται κάθε χρόνο από το Δήμο Πωγωνίου σε συνεργασία με την Περιφέρεια Ηπείρου, την Π.Ε.Δ. Ηπείρου, την 8η Μηχανοποιημένη Ταξιαρχία, την Ομοσπονδία Αδελφοτήτων & Ενώσεων Επαρχίας Πωγωνίου και τον Πολιτιστικό Σύλλογο Καλπακίου.
Το Καλπάκι έγινε για μία ακόμη χρονιά το επίκεντρο των εορταστικών εκδηλώσεων καθώς η ευρύτερη περιοχή δέχτηκε, κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το κύριο βάρος της ιταλικής επίθεσης.
Το πρωί της 27ης Οκτωβρίου μέλη από το Σύλλογο αναβίωσης Ελληνικού στρατού 1940-’41, το Σύλλογο Ευζώνων προεδρικής φρουράς και την Ιταλική ομάδα αναβίωσης Le Sentinelle δημιούργησαν ένα εκπληκτικό σκηνικό που παρέσυρε τους επισκέπτες στις δύσκολες ημέρες του πολέμου. Έχοντας στήσει σκηνές δίπλα στο Πολεμικό Μουσείο και με ομάδες στη Σπηλιά Κατσιμήτρου οι αναβιωτές προσπάθησαν να παρουσιάσουν ένα μικρό δείγμα από όσα διαδραματίστηκαν εκείνες τις καίριες στιγμές που στιγμάτισαν την ελληνική ιστορία.
Το απόγευμα στο Μνημείο του Μαχητή και παρουσία της εκπροσώπου της Κυβέρνησης και Υφυπουργού Κοινωνικής Συνοχής & Οικογένειας κ. Μαρίας Κεφάλα και του Προέδρου της Βουλής κ. Κώστα Τασούλα τελέστηκε επιμνημόσυνη δέηση και ακολούθησε κατάθεση στεφάνων.
Στον χαιρετισμό του ο Δήμαρχος Πωγωνίου κ. Κων/νος Καψάλης υπογράμμισε ότι ο ελληνικός πόλεμος έγινε με τη μεγαλύτερη δυνατή ορμή γιατί κινδύνεψε το έθνος, η ελληνική ψυχή, η παράδοση, ο πολιτισμός και η ελληνική καρδιά. «Πολέμησαν άνθρωποι δικοί μας, άνθρωποι απλοί, καθημερινοί και φιλήσυχοι. Αλλά ακόμη και οι ειρηνικοί άνθρωποι γίνονται αποφασιστικοί όταν προσβάλλεται η τιμή τους. Αυτά τα ιερά χώματα μας θυμίζουν το χρέος διατήρησης ζωντανής της μνήμης. Είναι ηθική υποχρέωση όλων μας να φυλάμε τα ιερά ιδανικά των προγόνων μας. Ιδιαίτερα εμείς, στο παραμεθόριο Πωγώνι, έχουμε αναλάβει την ιερή αυτή παρακαταθήκη να κρατήσουμε «ζωντανό» το έπος του ’40 κι αυτό πράττουμε κάθε χρόνο. Σε αυτή την κατεύθυνση ο Δήμος Πωγωνίου έχει καταρτίσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την ανάδειξη της ιστορικότητας της περιοχής. Με τη βοήθεια και στήριξη της Βουλής των Ελλήνων και του Πρόεδρου κ. Κων/νου Τασούλα, τον οποίο ευχαριστούμε ιδιαίτερα, είμαστε στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσουμε ότι σύντομα υπογράφεται η σύμβαση για το Μνημείο Πεσόντων που θα κατασκευαστεί στα πλαίσια του έργου «Ανάδειξη – Ανάπλαση Ιστορικών θέσεων Μαχών έπους 1940 στο Καλπάκι – Μνημείο Πεσόντων στη θέση Βουρλιάσος» υπογράμμισε μεταξύ άλλων.
Η Υφυπουργός Κοινωνικής Συνοχής & Οικογένειας κ. Μαρία Κεφάλα σημείωσε ότι απέναντι στον όλεθρο και την καταστροφή ορθώνεται πάντα η ελπίδα και τόνισε «Σε αυτά τα χώματα μία χούφτα στρατιώτες έδωσαν απάντηση στον επίδοξο κατακτητή. Ήταν μεγάλη και απίθανη αυτή η νίκη γιατί ήταν νίκη ψυχής, καρδιάς και αξιοσύνης».
Την κεντρική ομιλία εκφώνησε ο Καθηγητής Θεολογικής Σχολής Α.Π.Θ. κ. Κωνσταντίνος Χρήστου που αναφέρθηκε στο ρόλο που διαδραμάτισε ο Αγώνας του 1940 στην ιστορία και το παρόν.
Η εκδήλωση ολοκληρώθηκε με την αναπαράσταση της μάχης του Καλπακίου στην οποία παίρνουν μέρος στρατιώτες της 8ης Μηχανοποιημένης Ταξιαρχίας, ο Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, άνδρες, γυναίκες και παιδιά από το Δήμο Πωγωνίου.
Παράλληλες εκδηλώσεις
Οι ιστορικές εκδηλώσεις ξεκίνησαν το Σαββατοκύριακο 21 & 22 Οκτωβρίου με τον «4ο Δρόμο της Νίκης» στον οποίο συμμετείχαν 460 αθλητές οι οποίοι διήλθαν από ιστορικούς χώρους και δρόμους του Καλπακίου, όπως είναι το Πολεμικό Μουσείο 1940, το Ύψωμα «Μαχητής», η Σπηλιά – Στρατηγείο του Στρατηγού Χαράλαμπου Κατσιμήτρου κ.α.
Την Πέμπτη 26 Οκτωβρίου ο Δήμος Πωγωνίου τίμησε το ανεξάρτητο τάγμα του Δελβινακίου, με επιμνημόσυνη δέηση, κατάθεση στεφάνων στο Χάνι Δελβινακίου και ομιλίες.
Το Σάββατο 28 Οκτωβρίου, στον Ιερό Ναό της Ευαγγελίστριας στο Σώσινο, τελέστηκε θεία λειτουργία, επιμνημόσυνη δέηση και πραγματοποιήθηκε κατάθεση στεφάνων.
