Η απόφαση του δικαστηρίου διεθνούς εμπορίου στη Νέα Υόρκη έρχεται μετά από μια σειρά αγωγών που υποστηρίζουν ότι ο Αμερικανος πρόεδρος υπερέβη την εξουσία του
Ένα ομοσπονδιακό εμπορικό δικαστήριο εμπόδισε την Τετάρτη τον Ντόναλντ Τραμπ να επιβάλει σαρωτικούς δασμούς στις εισαγωγές βάσει ενός νόμου περί εξουσιών έκτακτης ανάγκης. Η απόφαση της τριμελούς επιτροπής στο δικαστήριο διεθνούς εμπορίου με έδρα τη Νέα Υόρκη ελήφθη μετά από αρκετές αγωγές που υποστηρίζουν ότι ο Αμερικανός πρόεδρος έχει υπερβεί την εξουσία του, έχει συνδέσει άρρηκτα την εμπορική πολιτική των ΗΠΑ από τις ιδιοτροπίες του και έχει προκαλέσει οικονομικό χάος.
«Οι Παγκόσμιες Δασμολογικές Διαταγές του νόμου IEEPA (σ.σ. επιτρέπει ανάληψη δράσης σε περίπτωση που διαπιστωθεί κατάσταση έκτακτης οικονομικής ανάγκης) υπερβαίνουν οποιαδήποτε εξουσία έχει χορηγηθεί στον πρόεδρο για τη ρύθμιση των εισαγωγών μέσω δασμών», ανέφερε το δικαστήριο, αναφερόμενο στον Νόμο περί Διεθνών Οικονομικών Εξουσιών Έκτακτης Ανάγκης του 1977. «Το δικαστήριο δεν μεταδίδει τη σοφία ή την πιθανή αποτελεσματικότητα της χρήσης δασμών από τον πρόεδρο ως μοχλό πίεσης. Αυτή η χρήση είναι απαράδεκτη όχι επειδή είναι αναποτελεσματική, αλλά επειδή [ο ομοσπονδιακός νόμος] δεν το επιτρέπει», ανέφερε μια τριμελής επιτροπή στην απόφαση.
Η κυβέρνηση Τραμπ άσκησε έφεση
Η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ άσκησε έφεση στην απόφαση ομοσπονδιακού δικαστηρίου, η οποία εμποδίζει την εφαρμογή των «ανταποδοτικών» δασμών τους οποίους επέβαλε ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος με εκτελεστικά διατάγματα πρακτικά σε όλα τα προϊόντα που εισάγονται στις ΗΠΑ, αναφέρει το έγγραφο που υπέβαλε στη δικαιοσύνη.
Αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου απάντησαν στην απόφαση με δημόσιες δηλώσεις αμφισβητώντας την εξουσία του δικαστηρίου στην υπόθεση. «Δεν είναι δουλειά των μη εκλεγμένων δικαστών να αποφασίζουν πώς να αντιμετωπίσουν σωστά μια εθνική έκτακτη ανάγκη», δήλωσε ο Κους Ντεσάι, εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου στο Reuters.
Αντιθέτως, οι χρηματοπιστωτικές αγορές χαιρέτισαν την απόφαση. Το δολάριο κατέγραψε άνοδο έναντι νομισμάτων όπως το ευρώ, το γιεν και το ελβετικό φράγκο ειδικότερα. Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης της Wall Street αυξήθηκαν και οι μετοχές σε όλη την Ασία επίσης αυξήθηκαν.
Η απόφαση, εάν επικυρωθεί, δημιουργεί ένα τεράστιο κενό στη στρατηγική του Τραμπ να χρησιμοποιήσει υψηλούς δασμούς για να αποσπάσει παραχωρήσεις από εμπορικούς εταίρους, να προσελκύσει θέσεις εργασίας στον μεταποιητικό τομέα πίσω στις ΗΠΑ και να συρρικνώσει το έλλειμμα του αμερικανικού εμπορικού ισοζυγίου αγαθών ύψους 1,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, που ήταν μεταξύ των βασικών προεκλογικών του υποσχέσεων.
Χωρίς την άμεση μόχλευση που παρέχουν οι δασμοί από 10% έως 54% που ανακοίνωσε ο Τραμπ, η κυβέρνηση θα έπρεπε να ακολουθήσει μια πιο αργή προσέγγιση βάσει άλλων εμπορικών νόμων για να υποστηρίξει τις δασμολογικές απειλές της. Οι αποφάσεις του δικαστηρίου διεθνούς εμπορίου, το οποίο εκδικάζει διαφορές που αφορούν στο διεθνές εμπόριο και τους τελωνειακούς νόμους, μπορούν να προσβληθούν στο ομοσπονδιακό εφετείο των ΗΠΑ στην Ουάσινγκτον και, τελικά, στο ανώτατο δικαστήριο των ΗΠΑ.
Επτά αγωγές αμφισβητούν τους δασμούς
Τουλάχιστον επτά αγωγές αμφισβητούν τους δασμούς, το κεντρικό στοιχείο της εμπορικής πολιτικής του Τραμπ. Οι δασμοί πρέπει συνήθως να εγκρίνονται από το Κογκρέσο, αλλά ο Τραμπ λέει ότι έχει την εξουσία να ενεργήσει επειδή τα εμπορικά ελλείμματα της χώρας ισοδυναμούν με εθνική έκτακτη ανάγκη. Κάποια στιγμή επέβαλε δασμούς στις περισσότερες χώρες του κόσμου, προκαλώντας αναστάτωση στις αγορές.
Οι ενάγοντες υποστήριξαν ότι ο νόμος περί έκτακτων εξουσιών δεν επιτρέπει τη χρήση δασμών, και ακόμη και αν το έκανε, το εμπορικό έλλειμμα δεν πληροί την απαίτηση του νόμου ότι μια έκτακτη ανάγκη πρέπει να προκαλείται μόνο από μια «ασυνήθιστη και εξαιρετική απειλή». Οι ΗΠΑ έχουν εμπορικό έλλειμμα με τον υπόλοιπο κόσμο για 49 συνεχόμενα χρόνια.
Ο Τραμπ επέβαλε δασμούς στις περισσότερες χώρες του κόσμου σε μια προσπάθεια να αντιστρέψει τα τεράστια και μακροχρόνια εμπορικά ελλείμματα της Αμερικής. Νωρίτερα, είχε επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές από τον Καναδά, την Κίνα και το Μεξικό για την καταπολέμηση της παράνομης ροής μεταναστών και των συνθετικών οπιοειδών πέρα από τα σύνορα των ΗΠΑ.
Η κυβέρνησή του υποστηρίζει ότι τα δικαστήρια ενέκριναν την έκτακτη χρήση δασμών από τον τότε πρόεδρο Ρίτσαρντ Νίξον το 1971, και ότι μόνο το Κογκρέσο, και όχι τα δικαστήρια, μπορεί να καθορίσει το «πολιτικό» ζήτημα του κατά πόσον η λογική του προέδρου για την κήρυξη έκτακτης ανάγκης είναι σύμφωνη με το νόμο.
Οι δασμοί της «ημέρας της απελευθέρωσης» του Τραμπ συγκλόνισαν τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές αγορές και οδήγησαν πολλούς οικονομολόγους να υποβαθμίσουν τις προοπτικές για την οικονομική ανάπτυξη των ΗΠΑ. Μέχρι στιγμής, ωστόσο, οι δασμοί φαίνεται να είχαν μικρό αντίκτυπο στη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.
Η αγωγή για τους δασμούς κατατέθηκε από μια ομάδα μικρών επιχειρήσεων, συμπεριλαμβανομένης μιας εισαγωγικής εταιρείας κρασιού, της VOS Selections, της οποίας ο ιδιοκτήτης δήλωσε ότι οι δασμοί έχουν σημαντικό αντίκτυπο και ότι η εταιρεία του μπορεί να μην επιβιώσει. Δώδεκα πολιτείες υπέβαλαν επίσης αγωγή, με επικεφαλής το Όρεγκον. «Αυτή η απόφαση επιβεβαιώνει ότι οι νόμοι μας έχουν σημασία και ότι οι εμπορικές αποφάσεις δεν μπορούν να λαμβάνονται με βάση την ιδιοτροπία του προέδρου», δήλωσε ο γενικός εισαγγελέας του Όρεγκον, Νταν Ρέιφιλντ.
