Ένα από τα πιο εντυπωσιακά και επικίνδυνα φυσικά φαινόμενα της Γης κατέρριψε κάθε προηγούμενο ρεκόρ.
Πρόκειται για τον μακρύτερο κεραυνό που έχει καταγραφεί ποτέ, με συνολικό μήκος 515 μιλίων (περίπου 828 χλμ.), ο οποίος έλαβε χώρα τον Οκτώβριο του 2017, κατά τη διάρκεια μιας τεράστιας καταιγίδας στις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η αστραπή-γίγας, γνωστή ως megaflash, ξεκίνησε από την ανατολική Τέξας και έφτασε μέχρι κοντά στην Κάνσας Σίτι, ξεπερνώντας το προηγούμενο ρεκόρ των 477 μιλίων που είχε σημειωθεί το 2020. Το φαινόμενο εντοπίστηκε και τεκμηριώθηκε από τον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό (WMO), χάρη στους δορυφορικούς ανιχνευτές που τέθηκαν σε τροχιά το 2017, επιτρέποντας πλέον την παρακολούθηση κεραυνών σε κλίμακα ηπείρου.
Για να γίνει αντιληπτό το μέγεθος του φαινομένου, αξίζει να σημειωθεί πως ο κεραυνός αυτός είχε μήκος σχεδόν διπλάσιο από το Γκραντ Κάνιον, ενώ αντιστοιχεί σε οδική διαδρομή εννέα ωρών ή πτήση 90 λεπτών.
«Ο κεραυνός είναι ένα φαινόμενο που προκαλεί δέος αλλά και σημαντικό κίνδυνο για τη ζωή. Η κατανόηση των ορίων του είναι κρίσιμη για την προστασία των ανθρώπων», δήλωσε η γενική γραμματέας του WMO, Celeste Saulo. Όπως εξηγεί, οι μεγακεραυνοί μπορούν να επηρεάσουν την αεροπλοΐα, να προκαλέσουν εκτεταμένες πυρκαγιές και να ταξιδέψουν εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από το επίκεντρο της θύελλας.
Ο επικεφαλής της μελέτης, Michael J. Peterson, από το Georgia Institute of Technology, τόνισε πως η συνεχής παρακολούθηση μέσω γεωστατικών δορυφόρων έχει αλλάξει τα δεδομένα:
«Βρισκόμαστε πλέον σε θέση να παρατηρούμε ακόμη και τα πιο σπάνια και ακραία φαινόμενα. Με τη συσσώρευση δεδομένων τα επόμενα χρόνια, θα είμαστε σε θέση να κατανοήσουμε σε βάθος τη συμπεριφορά των κεραυνών και τον αντίκτυπό τους στην κοινωνία».
Σύμφωνα με τον καθηγητή Randall Cerveny, εισηγητή της WMO για τα ακραία καιρικά φαινόμενα, το νέο ρεκόρ αποτελεί «μια σαφή υπενθύμιση της ακραίας δύναμης της φύσης» και αναδεικνύει τη ραγδαία πρόοδο στην τεκμηρίωση περιβαλλοντικών φαινομένων.
Οι κεραυνοί μήκους άνω των 60 μιλίων θεωρούνται megaflashes, με τις περισσότερες αστραπές να μην ξεπερνούν τα 10 μίλια. Οι μακροχρόνιες καταιγίδες – διάρκειας 14 ωρών και άνω – είναι συνήθως εκείνες που γεννούν τέτοιους γιγαντιαίους κεραυνούς.
Η επιστημονική κοινότητα, πάντως, έχει καταγράψει κι άλλες εντυπωσιακές περιπτώσεις τα τελευταία χρόνια:
- Η μεγαλύτερη σε διάρκεια αστραπή σημειώθηκε το 2020 στην Ουρουγουάη και την Αργεντινή, φτάνοντας τα 17,1 δευτερόλεπτα.
- Το πιο φονικό χτύπημα κεραυνού καταγράφηκε το 1975 στη Ζιμπάμπουε, όπου 21 άνθρωποι σκοτώθηκαν άμεσα.
- Το 1994 στην Αίγυπτο, 469 άτομα έχασαν τη ζωή τους όταν κεραυνός χτύπησε δεξαμενές καυσίμων, προκαλώντας τεράστια καταστροφή στο χωριό Δρόνκα.
Οι ειδικοί προειδοποιούν πως η απόσταση δεν αποτελεί ασπίδα ασφαλείας. Ο Walt Lyons, ειδικός στους κεραυνούς, επισημαίνει:
«Οι μόνες ασφαλείς τοποθεσίες είναι τα κτίρια με καλωδιώσεις και υδραυλικές εγκαταστάσεις ή τα πλήρως κλειστά αυτοκίνητα με μεταλλική οροφή. Παραλίες, υπόστεγα ή μοτοσικλέτες δεν παρέχουν προστασία. Ένας κεραυνός μπορεί να διανύσει μεγάλες αποστάσεις σε ελάχιστα δευτερόλεπτα».
Η τεκμηρίωση τέτοιων ακραίων φαινομένων δεν είναι απλώς εντυπωσιακή· αποτελεί εργαλείο για τη βελτίωση των συσκευών έγκαιρης προειδοποίησης και την ενίσχυση της δημόσιας ασφάλειας, σε έναν κόσμο όπου η κλιματική αλλαγή καθιστά τα ακραία καιρικά φαινόμενα όλο και πιο συχνά.
