Ο οργανισμός υγείας του ΟΗΕ ενέκρινε σήμερα μια συμφωνία-ορόσημο για την αντιμετώπιση μελλοντικών κρίσεων υγείας, η οποία συνήφθη τελικά μετά από περισσότερα από τρία χρόνια διαπραγματεύσεων που ακολούθησαν την κρίση του Covid-19. Η συμφωνία αποσκοπεί στην πρόληψη των αποσπασματικών δράσεων και της διεθνούς σύγχυσης που στιγμάτισε την πανδημία Covid-19, βελτιώνοντας τον συντονισμό και την επιτήρηση σε παγκόσμιο επίπεδο, καθώς και την πρόσβαση σε εμβόλια σε τυχόν μελλοντικές πανδημίες. Η ετήσια συνέλευση λήψης αποφάσεων του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ενέκρινε το σχέδιο σήμερα στην έδρα του στη Γενεύη. “Είναι μια ιστορική ημέρα”, δήλωσε ο επικεφαλής του ΠΟΥ Tedros Adhanom Ghebreyesus στο AFP μετά την ψηφοφορία.
Το κείμενο της συμφωνίας οριστικοποιήθηκε με συναίνεση τον περασμένο μήνα, μετά από πολλούς γύρους τεταμένων διαπραγματεύσεων. Οι Ηνωμένες Πολιτείες αποχώρησαν από τις συνομιλίες αυτές, μετά την απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τη χώρα του από τον ΠΟΥ, μια διαδικασία που απαιτεί ένα έτος για να ολοκληρωθεί. “Ο κόσμος είναι σήμερα ασφαλέστερος χάρη στη συνεργασία και τη δέσμευση των κρατών μελών μας να υιοθετήσουν την ιστορική συμφωνία του ΠΟΥ για τις πανδημίες”, ανέφερε ο Tedros σε δήλωσή του. “Η συμφωνία είναι μια νίκη για τη δημόσια υγεία, την επιστήμη και την πολυμερή δράση. Θα διασφαλίσει ότι, συλλογικά, μπορούμε να προστατεύσουμε καλύτερα τον κόσμο από μελλοντικές απειλές πανδημιών”.
“Είναι επίσης μια αναγνώριση από τη διεθνή κοινότητα ότι οι πολίτες, οι κοινωνίες και οι οικονομίες μας δεν πρέπει να αφεθούν ευάλωτες για να υποστούν ξανά απώλειες όπως αυτές που υπέστησαν κατά τη διάρκεια του Covid-19”.
Πορεία προς την επικύρωση
Η συμφωνία αποσκοπεί στην καλύτερη ανίχνευση και καταπολέμηση των πανδημιών, εστιάζοντας σε μεγαλύτερο διεθνή συντονισμό και επιτήρηση και σε πιο ισότιμη πρόσβαση σε εμβόλια και θεραπείες. Οι διαπραγματεύσεις έγιναν τεταμένες εν μέσω διαφωνιών μεταξύ πλούσιων και αναπτυσσόμενων χωρών, με τις τελευταίες να αισθάνονται ότι αποκόπηκαν από την πρόσβαση σε εμβόλια κατά τη διάρκεια της πανδημίας Covid-19. Η συμφωνία αντιμετώπισε αντιδράσεις από κράτη που θεωρούσαν ότι θα καταπατούσε την κρατική τους κυριαρχία. Οι χώρες έχουν προθεσμία έως τον Μάιο του 2026 για να διευθετήσουν τις λεπτομέρειες του μηχανισμού πρόσβασης και τον καταμερισμό των οφελών της συμφωνίας.
Ο μηχανισμός ασχολείται με τον διαμοιρασμό της πρόσβασης σε παθογόνους οργανισμούς με πανδημικό δυναμικό και, στη συνέχεια, με τον διαμοιρασμό των οφελών που προκύπτουν από αυτούς: εμβόλια, δοκιμές και θεραπείες. Μόλις οριστικοποιηθεί το σύστημα, η συμφωνία μπορεί στη συνέχεια να επικυρωθεί. Απαιτούνται εξήντα επικυρώσεις για να τεθεί σε ισχύ η συνθήκη. Η Precious Matsoso της Νότιας Αφρικής και η πρέσβειρα της Γαλλίας για την Παγκόσμια Υγεία Anne-Claire Amprou, συμπροέδρευαν στη διαδικασία των συνομιλιών που οδήγησαν στη συμφωνία. “Σκοπός της είναι να δημιουργήσει ένα σύστημα βασισμένο σε κανόνες, ανθεκτικό στο μέλλον, το οποίο θα αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου. Δεν υπονομεύει και δεν θα υπονομεύσει την κυριαρχία των χωρών”, δήλωσαν στη συνέλευση τη Δευτέρα.
“Σε μια εποχή αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων και τεκτονικών αλλαγών, η συμφωνία αυτή αποτελεί απόδειξη ότι ο κόσμος είναι ακόμα ενωμένος”.
