Ουκρανία και ΗΠΑ υπέγραψαν τελικά το μνημόνιο προθέσεων με το οποίο δεσμεύονται να προωθήσουν συμφωνία για τους φυσικούς πόρους και τα ουκρανικά ενεργειακά περιουσιακά στοιχεία
Το Κίεβο και η Ουάσινγκτον υπέγραψαν μνημόνιο προθέσεων με το οποίο δεσμεύονται να προωθήσουν συμφωνία για ένα επενδυτικό ταμείο για τους φυσικούς πόρους και τα ενεργειακά περιουσιακά στοιχεία της Ουκρανίας, δήλωσαν αξιωματούχοι στους Financial Times. Παρόλο που και οι δύο χώρες ήταν έτοιμες από τον Φεβρουάριο να υπογράψουν συμφωνία για τους φυσικούς πόρους, η διαδικασία καθυστέρησε καθώς η συνάντηση στο Οβάλ Γραφείο μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ και του Ουκρανού ηγέτη Βολοντίμιρ Ζελένσκι μετατράπηκε σε καβγά.
«Είμαστε στην ευχάριστη θέση να ανακοινώσουμε την υπογραφή με τους Αμερικανούς εταίρους μας», δήλωσε η Γιούλια Σβιριντένκο, πρώτη αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομίας της Ουκρανίας, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετά την υπογραφή.
Το μνημόνιο προθέσεων ανοίγει το δρόμο για μια συμφωνία οικονομικής εταιρικής σχέσης και τη δημιουργία ενός επενδυτικού ταμείου για την ανοικοδόμηση της Ουκρανίας, πρόσθεσε. Η υπογραφή έρχεται μετά από προσπάθειες αξιωματούχων στο Κίεβο για την αποκατάσταση των δεσμών μετά το επεισόδιο στο Οβάλ Γραφείο, αναγνωρίζοντας ότι η Ουκρανία χρειάζεται την υποστήριξη των ΗΠΑ στον πόλεμό της με τη Ρωσία, η οποία εξαπέλυσε μια ολοκληρωτική εισβολή στην Ουκρανία το 2022.
Η συμφωνία για τα ορυκτά αποτελεί μέρος αυτής της προσπάθειας, δήλωσαν αξιωματούχοι στην Ουκρανία. Ο Τραμπ από την πλευρά του δήλωσε ότι η τελική συμφωνία θα μπορούσε να υπογραφεί την επόμενη εβδομάδα, αν και η ουκρανική πλευρά δεν έδωσε καμία ένδειξη για το πότε αναμένεται να ολοκληρωθεί.
Ουκρανική αντιπροσωπεία ταξίδεψε στην Ουάσινγκτον στο τέλος της περασμένης εβδομάδας για συνομιλίες, αφού οι Ηνωμένες Πολιτείες προσέφεραν μια νέα, πιο εκτεταμένη συμφωνία που σύμφωνα με πληροφορίες είχε αφαιρέσει κάποια αμφιλεγόμενα σημεία. «Έχουμε μια συμφωνία για τα ορυκτά, η οποία υποθέτω ότι θα υπογραφεί την Πέμπτη», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο νωρίτερα.
Ο Αμερικανός πρόεδρος είχε ασκήσει πιέσεις για να αποκτήσουν οι ΗΠΑ προνομιακή πρόσβαση στους φυσικούς πόρους και τα κρίσιμα ορυκτά της Ουκρανίας, σε ένα είδος «αποζημίωσης» για τα δισεκατομμύρια δολάρια στρατιωτικής βοήθειας που παρασχέθηκαν στο Κίεβο υπό την κυβέρνηση Τζο Μπάιντεν. Ωστόσο, ο Ζελένσκι ήταν επιφυλακτικός στο να υπογράψει μια συμφωνία που δεν περιλαμβάνει εγγυήσεις ασφαλείας. «Εξακολουθούμε να εργαζόμαστε πάνω στις λεπτομέρειες», δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Σκοτ Μπέσεντ, καθισμένος δίπλα στον Τραμπ στο Οβάλ Γραφείο, προσθέτοντας ότι η υπογραφή θα μπορούσε να γίνει την επόμενη Παρασκευή.
«Είναι ουσιαστικά αυτό που είχαμε συμφωνήσει προηγουμένως», είπε. «Όταν ο πρόεδρος ήταν εδώ, είχαμε ένα μνημόνιο κατανόησης. Περάσαμε κατευθείαν στη μεγάλη συμφωνία και νομίζω ότι είναι μια συμφωνία 80 σελίδων και αυτή θα υπογράψουμε». Ο Λευκός Οίκος δεν απάντησε σε αίτημα για περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με το χρονοδιάγραμμα και το περιεχόμενο της συμφωνίας.
Ένα προσχέδιο της αμερικανικής πρότασης που στάλθηκε στο Κίεβο τον περασμένο μήνα και δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά από τους Financial Times ξεπέρασε κατά πολύ μια κοινή οικονομική συμφωνία που περιγράφηκε τον Φεβρουάριο. Η πρόταση σηματοδότησε μια απότομη κλιμάκωση των απαιτήσεων της Ουάσιγκτον, ενώ δεν προσέφερε στο Κίεβο εγγυήσεις ασφαλείας σε αντάλλαγμα. Ανώτεροι Ουκρανοί αξιωματούχοι προειδοποίησαν ότι η συμφωνία, όπως διατυπώθηκε, θα μπορούσε να απειλήσει την εθνική κυριαρχία, να εκτρέψει τα κέρδη στο εξωτερικό και να αυξήσει την εξάρτηση από τις ΗΠΑ.
Η πρόταση κάλυπτε όλους τους ορυκτούς πόρους, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, και ζητούσε ένα εποπτικό συμβούλιο με δικαίωμα βέτο των ΗΠΑ για να επιβλέπει ένα ταμείο που θα διαιρεί τα έσοδα από ενεργειακά και μεταλλευτικά έργα μεταξύ των δύο χωρών.
Έκτοτε, το Κίεβο προσέλαβε την αμερικανική δικηγορική εταιρεία Hogan Lovells για να συνεργαστεί με την Όλια Στεφανίσινα, αναπληρώτρια πρωθυπουργό και υπουργό Δικαιοσύνης, για να διαπραγματευτεί μια καλύτερη συμφωνία με τις ΗΠΑ, σύμφωνα με την κυβέρνηση της Ουκρανίας και μια κατάθεση που εξέτασαν οι Financial Times.
Ουκρανοί αξιωματούχοι δήλωσαν στους Financial Times ότι είχε σημειωθεί πρόοδος στην άρση ορισμένων από τις πιο αμφιλεγόμενες απαιτήσεις των ΗΠΑ, οι οποίες θα μπορούσαν να είχαν εμποδίσει την επικύρωση της συμφωνίας από το κοινοβούλιο της χώρας. Ωστόσο, αρνήθηκαν να παράσχουν λεπτομέρειες όσο βρίσκονταν σε εξέλιξη οι διαπραγματεύσεις.
Το θέμα ήταν τόσο ευαίσθητο που ο Ζελένσκι ξεκίνησε έρευνα για τη διαρροή της τελευταίας πρότασης των ΗΠΑ για κέρδος από τα ουκρανικά περιουσιακά στοιχεία, η οποία περιελάμβανε τη χρήση τεστ με ανιχνευτή ψεύδους σε κυβερνητικούς αξιωματούχους. Μόλις οριστικοποιηθεί, η συμφωνία θα χρειαστεί την έγκριση του κοινοβουλίου της Ουκρανίας, του Βερχόβνα Ράντα.
