Η Μέρκελ θετική, διστάζει ο Μακρόν
Σε τρεις μήνες αναμένεται τo ευρωπαϊκό ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού, που θα χρησιμοποιείται για ταξίδια εντός της κοινοτικής επικράτειας, μετά το πράσινο φως που άνοιξαν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων στη χθεσινή σύνοδο της ΕΕ.
Οι ηγέτες των 27 συζήτησαν στη σύνοδο διάφορες προσεγγίσεις για την επιτάχυνση της διανομής των εμβολίων, την εφαρμογή και χρήση των πιστοποιητικών εμβολιασμού και το κλείσιμο των συνόρων από ορισμένα κράτη μέλη. Αλλά η σημαντικότερη βραχυπρόθεσμης σημασίας ανακοίνωση από τη σύνοδο ήταν η σύγκλιση απόψεων για το πιστοποιητικά εμβολιασμού.
Μιλώντας στη συνέντευξη Τύπου μαζί με την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ επεσήμανε ότι οι Ευρωπαίοι και οι ηγέτες τους «πρέπει να αντιμετωπίσουν κατάματα την αλήθεια» για τις δυσκολίες του εγχειρήματος, αλλά τόνισε ότι φαίνεται ελπίδα στον ορίζοντα. Από την πλευρά της η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής υπογράμμισε ότι έχει γίνει πρόοδος κι ότι το 8% του ενήλικου πληθυσμού της ΕΕ έχει ήδη εμβολιαστεί.
Πιστοποιητικά εμβολιασμού σε τρεις μήνες στην ΕΕ
Ένα από τα πιο ακανθώδη ζητήματα που κλήθηκαν να συζητήσουν οι ηγέτες της ΕΕ ήταν εκείνο των ψηφιακών πιστοποιητικών εμβολιασμού. Χώρες του ευρωπαϊκού νότου, όπως η Ελλάδα, η Ισπανία και η Ιταλία που εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τις τουριστικές τους βιομηχανίες, θεωρούν ότι με τα πιστοποιητικά αυτά θα διευκολυνθούν τα αεροπορικά ταξίδια επιτρέποντάς τους να αποφύγουν μια επανάληψη της δύσκολης περσινής θερινής τουριστικής σεζόν. Η Eλλάδα ηγήθηκε των προσπαθειών άσκησης πίεσης για δράση σε επίπεδο ΕΕ και επέκρινε για «μυωψία» άλλα κράτη μέλη, που δεν εναγκαλίζονται ταχύτερα τα πιστοποιητικά εμβολιασμού. Η Αθήνα έχει ήδη υπογράψει συμφωνία με το Ισραήλ που θα επιτρέπει σε εμβολιασθέντες για την Covid-19 να ταξιδεύουν μεταξύ των δύο χωρών χωρίς να υποχρεούνται να επιδεικνύουν αρνητικά τεστ κορωνοϊού κατά την άφιξή τους. Παράλληλα συζητά το ενδεχόμενο παρόμοιας συμφωνίας και με τη Βρετανία με τον υπουργό Τουρισμού, Χάρη Θεοχάρη, να αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο σε συνέντευξή του στο ITV να μπορούν να κάνουν διακοπές στην Ελλάδα όλοι οι Βρετανοί, είτε έχουν εμβολιαστεί είτε όχι. «Η Ελλάδα επιμένει ότι δεν θέλει να καταστήσει υποχρεωτικό τον εμβολιασμό για τους ταξιδιώτες, αν και από τη στιγμή που μόνον αυτοί που έχουν εμβολιαστεί θα αποφεύγουν την καραντίνα, αυτό μπορεί να λειτουργήσει στην πράξη ως απαγόρευση για άλλους», σχολιάζουν οι FT.
Βόρειες χώρες ήταν απρόθυμες σ’ αυτή την προοπτική των πιστοποιητικών εμβολιασμού εν μέσω επιφυλάξεων για διακρίσεις μεταξύ των εμβολιασθέντων και μη και κατά πόσον αυτοί που έχουν λάβει το εμβόλιο μπορεί να είναι ακόμη φορείς του κορωνοϊού. Διπλωμάτες ανέφεραν ότι στις συζητήσεις στη σύνοδο Κορυφής διατυπώθηκαν ανησυχίες για πιθανή ασυντόνιστη ευρωπαϊκή δράση αναφορικά με τα πιστοποιητικά εμβολιασμού, όπως πέρυσι όταν μεμονωμένες χώρες έσπευδαν να εξασφαλίσουν ποσότητες προσωπικού προστατευτικού εξοπλισμού. Οι ηγέτες των 27 συζήτησαν επίσης πως ο ιδιωτικός τομέας – με αιχμή του δόρατος την αεροπορική βιομηχανία – μπορεί να δημιουργήσει de factο στάνταρ πιστοποιητικών εμβολιασμού εφόσον δεν δράσουν οι κυβερνήσεις.
Τελικά στη συνέντευξη Τύπου το βράδυ η Γερμανίδα καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ ανακοίνωσε ότι υπήρξε συναίνεση για την ανάγκη των πιστοποιητικών εμβολιασμού, χωρίς να εξηγήσει ακριβώς πώς θα χρησιμοποιούνται. «Όλοι συμφώνησαν ότι χρειαζόμαστε ένα ψηφιακό πιστοποιητικό εμβολιασμού», είπε προσθέτοντας ότι θα είναι διαθέσιμα μέχρι το καλοκαίρι καθώς η Ένωση χρειάζεται τρεις μήνες για τη δημιουργού του τεχνικού πλαισίου. Επεσήμανε, ωστόσο, ότι η δημιουργία των πιστοποιητικών αυτών «δεν σημαίνει ότι μόνον όσοι διαθέτουν διαβατήρια εμβολιασμού θα μπορούν να ταξιδεύουν». Aπό την πλευρά του ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, που τάσσεται υπέρ ενός πιστοποιητικού υγείας κι όχι διαβατηρίου εμβολιασμού για τη χώρα του, τόνισε ότι «θα πρέπει να αποφύγουμε να αναπτύξει κάθε χώρα δικό της σύστημα» και γι’ αυτό «πρέπει να εργαστούμε για ένα κοινό ιατρικό πιστοποιητικό».
Η Φον ντερ Λάιεν επικαλέστηκε το παράδειγμα του Ισραήλ στην καταγραφή του ιστορικού εμβολιασμών των πολιτών στα λεγόμενα Πράσινα Διαβατήρια ενώ υπογράμμισε τη σημασία να παραμείνει λειτουργική η κοινή ευρωπαϊκή αγορά. Αν και δεν υπάρχει ακόμη ομοφωνία σχετικά με το είδος πιστοποιητικού ή πιστοποιητικών που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν και να αναγνωριστούν σε ολόκληρο το μπλοκ, η Φον Ντερ Λάιεν μίλησε για ένα ελάχιστο σύστημα δεδομένων και είπε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εργάζεται για τη δημιουργία μιας «πύλης για διαλειτουργικότητα μεταξύ των εθνών». Τόνισε ότι στα ψηφιακά πιστοποιητικά θα αναγράφεται ο τύπος του εμβολίου και τα εντελώς απαραίτητα στοιχεία με αυστηρή τήρηση της νομοθεσίας περί προσωπικών δεδομένων, ενώ εκτίμησε ότι σε τρεις μήνες η διαδικασία θα έχει ολοκληρωθεί.
Στη σχετική παράγραφο των συμπερασμάτων της συνόδου οι ηγέτες ζητούν τη συνέχιση των εργασιών για μια κοινή προσέγγιση στο θέμα των πιστοποιητικών εμβολιασμού, υπογραμμίζοντας ότι θα επανέλθουν σχετικά σε επόμενη συνεδρίαση.
Πώς θα λειτουργεί το νέο πιστοποιητικό εμβολιασμού;
Οι πληροφορίες αναφορικά με το θέμα αυτό δεν είναι πολλές, αλλά σύμφωνα με γερμανικά ΜΜΕ, δεν θα πρόκειται για κανονικό διαβατήριο στο οποίο θα μπαίνουν σφραγίδες για κάθε δόση εμβολίου, αλλά για ψηφιακό, δηλαδή μια εφαρμογή για τα smartphone.
Το αμοιβαία αναγνωρισμένο πιστοποιητικό εμβολιασμού απαιτεί μια βάση δεδομένων για την καταχώριση εμβολιασμών σε επίπεδο ΕΕ, καθώς και έναν εξατομικευμένο κωδικό QR για τους εμβολιασθέντες. Η Κομισιόν στις Βρυξέλλες ορίζει τώρα τα βασικά στοιχεία που θα πρέπει να περιέχει ένα πιστοποιητικό εμβολιασμού της ΕΕ. Το παράδειγμα του Ισραήλ δείχνει ποια μπορεί να είναι η μορφή αυτού του ψηφιακού διαβατηρίου. Στη χώρα που ηγείται της παγκόσμιας κούρσας των εμβολιασμών για την Covid-19, όσοι έχουν αναρρώσει από τη νόσο ή έχουν εμβολιαστεί, μπορούν να δημιουργήσουν μια ταυτότητα διαδικτυακά μία εβδομάδα μετά τον δεύτερο εμβολιασμό. Έτσι αποκτούν ένα «Πράσινο Διαβατήριο» μέσω μιας εφαρμογής, η οποία σαρώνεται στο smartphone ή εκτυπώνεται σε συγκεκριμένες τοποθεσίες.