Σε «κόκκινο συναγερμό» είναι το ΝΑΤΟ μετά την παραβίαση του εναέριου χώρου της Πολωνίας από 19 ρωσικά drones, κάποια εκ των οποίων καταρρίφθηκαν. Ο Πολωνός πρωθυπουργός, Ντόναλντ Τουσκ, ζήτησε επίσημα την ενεργοποίηση του Άρθρου 4.
Ο Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι η παραβίαση του εναέριου χώρου της χώρας του ήταν πιθανότατα μια «πρόκληση μεγάλης κλίμακας» και ότι η Πολωνία είναι έτοιμη να αντιδράσει. Στη συνέχεια ζήτησε επίσημα την ενεργοποίηση του άρθρου 4 του ΝΑΤΟ.
Το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ ορίζει: «Τα κράτη – μέλη διαβουλεύονται μεταξύ τους όταν, κατά τη γνώμη οποιουδήποτε από αυτά, απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από τα μέρη».
Σε αντίθεση με το Άρθρο 5, που προβλέπει συλλογική άμυνα, το Άρθρο 4 δεν ενεργοποιεί στρατιωτική δράση, αλλά πυροδοτεί επίσημες συζητήσεις εντός της Συμμαχίας όταν ένα κράτος – μέλος θεωρεί ότι η εδαφική του ακεραιότητα ή η ασφάλειά του απειλείται.
Από την ίδρυση της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας (ΝΑΤΟ) το 1949, το Άρθρο 4 έχει ενεργοποιηθεί 7 φορές, κυρίως από μέλη της Ανατολικής Ευρώπης μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Αναλυτικά, οι 7 φορές που έχει ενεργοποιηθεί το Άρθρο 4:
- 10 Φεβρουαρίου 2003, η Τουρκία ζήτησε επισήμως διαβουλεύσεις για αμυντική υποστήριξη σε περίπτωση απειλής του πληθυσμού ή της επικράτειάς της λόγω του πολέμου στο Ιράκ. Το ΝΑΤΟ συμφώνησε σε πακέτο αμυντικών μέτρων και υλοποίησε την Επιχείρηση Display Deterrence από τέλη Φεβρουαρίου έως αρχές Μαΐου 2003.
- 22 Ιουνίου 2012, η Τουρκία ζήτησε διαβουλεύσεις βάσει του Άρθρου 4, μετά την κατάρριψη τουρκικού μαχητικού της από συριακές δυνάμεις.
- 3 Οκτωβρίου 2012, η Τουρκία ζήτησε εκ νέου διαβουλεύσεις όταν πέντε Τούρκοι πολίτες σκοτώθηκαν από συριακά πυρά. Στις 21 Νοεμβρίου 2012, η Τουρκία ζήτησε ανάπτυξη πυραύλων Patriot, κάτι που το ΝΑΤΟ ενέκρινε για την προστασία του πληθυσμού και της επικράτειάς της.
- 3 Μαρτίου 2014, η Πολωνία ενεργοποίησε το Άρθρο 4 μετά από αυξανόμενες εντάσεις στην Ουκρανία, λόγω της επιθετικής συμπεριφοράς της Ρωσίας.
- 26 Ιουλίου 2015, η Τουρκία ζήτησε νέες διαβουλεύσεις λόγω της σοβαρότητας της κατάστασης μετά από τρομοκρατικές επιθέσεις, για να ενημερώσει τους συμμάχους για τα μέτρα που έλαβε.
- 28 Φεβρουαρίου 2020, η Τουρκία ζήτησε εκ νέου διαβουλεύσεις μετά τον θάνατο Τούρκων στρατιωτών σε αεροπορικά πλήγματα από το συριακό καθεστώς και τη Ρωσία στην επαρχία Ιντλίμπ.
- 24 Φεβρουαρίου 2022, η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σλοβακία επικαλέστηκαν το Άρθρο 4, μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
