Νέα μελέτη της NASA αποκαλύπτει εντυπωσιακή αύξηση στην ένταση και τη διάρκεια ακραίων καιρικών φαινομένων
Ακραία φαινόμενα όπως οι πλημμύρες και οι ξηρασίες γίνονται πιο συχνά, πιο μακροχρόνια και πιο σοβαρά, σύμφωνα με μελέτη της NASA για την κλιματική αλλαγή.
Τα νέα δεδομένα από τη NASA επιβεβαιώνουν τη δραματική αύξηση στην ένταση των καιρικών φαινομένων, όπως οι ξηρασίες και οι πλημμύρες, κατά την τελευταία πενταετία.
Η μελέτη δείχνει ότι τα ακραία αυτά φαινόμενα εμφανίζονται πλέον με μεγαλύτερη συχνότητα, διάρκεια και σοβαρότητα, με τις μετρήσεις του προηγούμενου έτους να φτάνουν στο διπλάσιο του μέσου όρου της περιόδου 2003–2020.
Η ραγδαία αυτή αύξηση δεν είχε προβλεφθεί. Οι επιστήμονες δηλώνουν έκπληκτοι και ανήσυχοι, καθώς τα τελευταία στοιχεία που προέρχονται από τον δορυφόρο Grace της NASA -ο οποίος καταγράφει τις περιβαλλοντικές αλλαγές σε παγκόσμιο επίπεδο- δείχνουν ότι η κλιματική αλλαγή αποτελεί την πιο πιθανή αιτία αυτής της ανησυχητικής τάσης, παρόλο που η ένταση των ακραίων φαινομένων φαίνεται να αυξάνεται ταχύτερα από τις παγκόσμιες θερμοκρασίες.
Ένας εμπειρογνώμονας της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας επεσήμανε ότι οι αυξήσεις στα ακραία καιρικά φαινόμενα είχαν προβλεφθεί εδώ και καιρό, αλλά μόλις τώρα αρχίζουν να εκδηλώνονται στην πράξη. Προειδοποίησε ότι οι κοινωνίες δεν είναι επαρκώς προετοιμασμένες για τέτοιου είδους φαινόμενα, τα οποία ξεπερνούν την εμπειρία του παρελθόντος.
«Δεν μπορούμε να αποδείξουμε ακόμη την αιτιώδη συνάφεια»
Τα νέα δεδομένα δεν έχουν ακόμη υποβληθεί σε αξιολόγηση από ομοτίμους. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον 10 χρόνια για να επιβεβαιωθεί και να χαρακτηριστεί οριστικά η παρούσα εξέλιξη ως στατιστικά σημαντική τάση.
Τα στοιχεία συγκεντρώθηκαν από κοινού από τη Δρ. Bailing Li του Εργαστηρίου Υδρολογικών Επιστημών του Κέντρου Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA και του Διεπιστημονικού Κέντρου Επιστήμης του Συστήματος της Γης του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ.
Η ίδια δήλωσε στον Guardian: «Δεν μπορούμε να αποδείξουμε ακόμη την αιτιώδη συνάφεια – θα χρειαζόμασταν ένα πολύ μεγαλύτερο σύνολο δεδομένων. Είναι δύσκολο να προσδιορίσουμε ακριβώς τι συμβαίνει εδώ, αλλά άλλα γεγονότα υποδηλώνουν ότι η (παγκόσμια) υπερθέρμανση είναι ο κινητήριος παράγοντας. Βλέπουμε όλο και περισσότερα ακραία γεγονότα σε όλο τον κόσμο, οπότε αυτό είναι σίγουρα ανησυχητικό».
Ο συνάδελφός της, Δρ. Matthew Rodell, επικεφαλής των υδρολογικών επιστημών στο Goddard, συνέστησε επίσης προσοχή στην ερμηνεία των νέων στοιχείων, αλλά δεν έκρυψε την ανησυχία του για την πιθανή επιτάχυνση της κλιματικής αστάθειας: «Είναι σίγουρα τρομακτικό», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Το προηγούμενο τμήμα της χρονοσειράς της NASA είχε δημοσιευτεί το 2023 στο επιστημονικό περιοδικό Nature Water. Οι ερευνητές ανέπτυξαν έναν μαθηματικό τύπο για τον υπολογισμό της συνολικής έντασης ενός καιρικού φαινομένου, βασισμένο στην έκταση που επηρεάζεται, τη διάρκειά του και την απόκλισή του από τον μέσο όρο υγρασίας.
Η μελέτη εκείνη είχε ήδη προειδοποιήσει πως η διαταραχή στους υδρολογικούς κύκλους του πλανήτη θα αποτελούσε μία από τις πιο σοβαρές συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.
Επιπλέον, είχε καταλήξει ότι η ένταση των φαινομένων σχετίζεται άμεσα με τη μέση παγκόσμια θερμοκρασία — περισσότερο από ό,τι με άλλους γνωστούς παράγοντες, όπως το φαινόμενο Ελ Νίνιο ή οι ωκεάνιες κυκλοφορίες — στοιχείο που ενισχύει την υπόθεση πως η συνεχιζόμενη υπερθέρμανση οδηγεί σε πιο συχνές και πιο βίαιες ξηρασίες και πλημμύρες.
«Η βιομηχανία ύδρευσης είναι εντελώς απροετοίμαστη»
Τα νέα δεδομένα αναλύθηκαν κατόπιν αιτήματος του οργανισμού Global Water Intelligence με έδρα την Οξφόρδη. Ο διευθυντής του, Κρίστοφερ Γκάσον, σημείωσε ότι ο τομέας της ύδρευσης βρίσκεται στην «αιχμή του δόρατος» της κλιματικής αλλαγής: «Αντιμετωπίζουμε είτε υπερβολικά πολύ νερό είτε υπερβολικά λίγο — ή και τα δύο. Οι περισσότερες εταιρείες ύδρευσης είναι εντελώς απροετοίμαστες να διαχειριστούν αυτές τις μεταβολές. Αυτό είναι εξαιρετικά τρομακτικό. Η βιομηχανία πρέπει να προσελκύσει επενδύσεις σε μαζική κλίμακα», δήλωσε.
Ο καθηγητής Ρίτσαρντ Μπετς, επικεφαλής ερευνών για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στη Μετεωρολογική Υπηρεσία και το Πανεπιστήμιο του Έξετερ, σχολίασε: «Αυτή είναι μια έντονη υπενθύμιση ότι ένας θερμότερος πλανήτης σημαίνει πιο σοβαρές πλημμύρες και ξηρασίες. Αυτό είχε προβλεφθεί εδώ και καιρό, αλλά τώρα γίνεται αντιληπτό στην πραγματικότητα».
Συμπλήρωσε ότι η ανθρωπότητα δεν είναι έτοιμη για τις αλλαγές που ήδη συντελούνται: «Ο κόσμος δεν είναι προετοιμασμένος για τις αλλαγές στις έντονες βροχοπτώσεις και την ξηρασία που συμβαίνουν τώρα. Σε όλο τον κόσμο οι άνθρωποι έχουν χτίσει τον τρόπο ζωής τους γύρω από τον καιρό στον οποίο είχαν συνηθίσει οι ίδιοι και οι πρόγονοί τους, γεγονός που τους καθιστά ευάλωτους σε πιο συχνά και σοβαρά ακραία φαινόμενα που είναι εκτός της προηγούμενης εμπειρίας. Εκτός από την επείγουσα ενίσχυση των προσπαθειών για τη μείωση των εκπομπών για την αναχαίτιση της υπερθέρμανσης του πλανήτη, πρέπει να καλύψουμε το χαμένο έδαφος όσον αφορά την προσαρμογή για να ζήσουμε καλύτερα με τις αλλαγές που ήδη συμβαίνουν».
«Whiplash» καιρικά φαινόμενα και ανησυχία στις ασφαλιστικές αγορές
Πρόσφατη έκθεση του φιλανθρωπικού οργανισμού WaterAid επιβεβαίωσε ότι οι απότομες εναλλαγές μεταξύ πλημμυρών και ξηρασιών έχουν καταστρέψει εκατομμύρια ζωές, με πολλές μεγάλες πόλεις να βιώνουν αυτό που αποκαλείται «φαινόμενα whiplash», δηλαδή μεταβολές από ξηρασία σε πλημμύρα ή από καύσωνα σε παγετό — και αντίστροφα.
Η Βασιλική Μετεωρολογική Εταιρεία προειδοποίησε ότι τέτοιες απότομες μεταβάσεις προκαλούν μεγαλύτερη ζημιά από τα μεμονωμένα ακραία γεγονότα, καθώς επηρεάζουν τη γεωργία, τις υποδομές, τη βιοποικιλότητα και την ανθρώπινη υγεία.
Στην έκθεση σημειώνεται:«Οι αυξανόμενες θερμοκρασίες διαταράσσουν βασικούς παράγοντες όπως το ρεύμα τζετ και η πολική δίνη, αλλάζοντας τα καιρικά μας πρότυπα».
Ο Asher Minns, από το Κέντρο Έρευνας για την Κλιματική Αλλαγή Tyndall του Πανεπιστημίου της Ανατολικής Αγγλίας, δήλωσε πως και οι δικές τους —ακόμη αδημοσίευτες— μελέτες επιβεβαιώνουν την εντατικοποίηση των ξηρασιών και των πλημμυρών, καθώς και τη συχνότερη εμφάνιση των λεγόμενων υδροκλιματικών συμβάντων whiplash.
Στο μεταξύ, η τελευταία έκθεση του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού εκτιμά ότι υπάρχει 80% πιθανότητα τουλάχιστον ένα από τα επόμενα πέντε έτη να ξεπεράσει το 2024 ως το θερμότερο στην ιστορία των καταγραφών.
Σύμφωνα με την έκθεση, οι παγκόσμιες θερμοκρασίες αναμένεται να συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία, αυξάνοντας παράλληλα τους κλιματικούς κινδύνους και τις επιπτώσεις στις κοινωνίες, τις οικονομίες και τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Τέλος, η ασταθής φύση των ακραίων γεγονότων που καταγράφονται στα νέα δεδομένα της NASA προκαλεί έντονη ανησυχία στον ασφαλιστικό κλάδο, ο οποίος βασίζει τις τιμολογήσεις του σε ιστορικές τάσεις. Η αδυναμία πρόβλεψης των νέων φαινομένων ενδέχεται να έχει σοβαρές συνέπειες για ολόκληρες εθνικές οικονομίες.
Με πληροφορίες από Guardian