Οι φυσικές αποθήκες μονίμως παγωμένου άνθρακα στην Αρκτική απελευθερώνουν διοξείδιο, καθώς η υπερθέρμανση παγκοσμίως αλλάζει το τοπίο
Το ένα τρίτο της τούνδρας, των δασών και των υγροτόπων της Αρκτικής έχουν καταστεί πηγή εκπομπής άνθρακα, σύμφωνα με μια νέα μελέτη, με την αιτία να εντοπίζεται στην εκτεταμένη υπερθέρμανση παγκοσμίως η οποία απελευθερώνει άνθρακα από τις φυσικές αποθήκες όπου έκειτο αποθηκευμένος επί εκατοντάδων ετών σε μέρη του παγωμένου Βορρά.
Επί χιλιετίες, τα χερσαία οικοσυστήματα της Αρκτικής λειτουργούσαν εν είδει κατάψυξης για τον άνθρακα του πλανήτη, διατηρώντας τεράστιες ποσότητες πιθανών εκπομπών σε μία μόνιμα παγωμένη κατάσταση. Ωστόσο, τα οικοσυστήματα στην περιοχή συμβάλλουν ολοένα και περισσότερο στην παγκόσμια θέρμανση, καθώς απελευθερώνουν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα με την αύξηση της θερμοκρασίας, κατέληξε μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Nature Climate Change.
Πάνω από το 30% της περιοχής ήταν καθαρή πηγή διοξειδίου του άνθρακα, σύμφωνα με την ανάλυση, που αυξήθηκε στο 40% όταν σε αυτή συμπεριλήφθηκαν οι εκπομπές που καταγράφηκαν ως απότοκο των πυρκαγιών. Χρησιμοποιώντας δεδομένα παρακολούθησης από 200 τοποθεσίες παρατήρησης μεταξύ 1990 και 2020, η έρευνα δείχνει πώς τα δάση του Βορρά, οι υγρότοποι και η τούνδρα της Αρκτικής μεταμορφώνονται από την ταχεία θέρμανση.
«Είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε αυτή τη μετατόπιση σε τόσο μεγάλη κλίμακα, σωρευτικά σε όλη την τούνδρα. Αυτό είναι πολύ μεγάλο θέμα», είπε η Sue Natali, συγγραφέας και επικεφαλής ερευνητής στη μελέτη στο Woodwell Climate Research Center.
Η αλλαγή επέρχεται μολονότι η Αρκτική πρασινίζει ολοένα. «Σε ένα μέρος όπου εργάζομαι στο εσωτερικό της Αλάσκας, όταν ο μόνιμος παγετός ξεπαγώνει, τα φυτά μεγαλώνουν περισσότερο, κι έτσι μερικές φορές μπορείτε αυξάνεται η αποθήκευση άνθρακα», είπε η Natali. «Αλλά ο μόνιμος παγετός συνεχίζει να λιώνει και τα μικρόβια να κυριαρχούν. Έχετε αυτή την πραγματικά μεγάλη δεξαμενή άνθρακα στο έδαφος και βλέπετε πράγματα όπως η κατάρρευση του εδάφους. Μπορείτε να δείτε τις αλλαγές στο τοπίο», είπε.
Η μελέτη έρχεται εν μέσω της αυξανόμενης ανησυχίας των επιστημόνων σχετικά με τις φυσικές διεργασίες που ρυθμίζουν το κλίμα της Γης, οι οποίες επηρεάζονται από την άνοδο της θερμοκρασίας. Μαζί, οι ωκεανοί, τα δάση, τα εδάφη και άλλες φυσικές καταβόθρες άνθρακα του πλανήτη απορροφούν περίπου το ήμισυ όλων των ανθρώπινων εκπομπών, αλλά υπάρχουν ενδείξεις ότι αυτές οι καταβόθρες δέχονται αυξημένη πίεση. Το αρκτικό οικοσύστημα, που εκτείνεται στη Σιβηρία, την Αλάσκα, τις σκανδιναβικές χώρες και τον Καναδά, συσσωρεύει άνθρακα εδώ και χιλιάδες χρόνια, βοηθώντας στην ψύξη της ατμόσφαιρας της Γης. Σε έναν κόσμο που θερμαίνεται, οι ερευνητές λένε ότι ο κύκλος του άνθρακα στην περιοχή αρχίζει να αλλάζει και χρειάζεται καλύτερη παρακολούθηση.
Η Anna Virkkala, η επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε: «Υπάρχει ένα φορτίο άνθρακα στα εδάφη της Αρκτικής, το οποίο ανέρχεται σε σχεδόν το ήμισυ της δεξαμενής άνθρακα του εδάφους της Γης. Αυτό είναι πολύ περισσότερο από ό,τι υπάρχει στην ατμόσφαιρα. Υπάρχει δυνητικώς μια τεράστια δεξαμενή που θα έπρεπε ιδανικά να παραμείνει στο έδαφος».
Προσέθεσε δε πως: «Καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται, τα εδάφη θερμαίνονται. Στον μόνιμο παγετό, τα περισσότερα από τα εδάφη παραμένουν παγωμένα καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Αλλά τώρα οι θερμοκρασίες είναι υψηλότερες, υπάρχει περισσότερη οργανική ύλη διαθέσιμη για αποσύνθεση και ο άνθρακας απελευθερώνεται στην ατμόσφαιρα. Αυτή είναι η ανάδραση του μονίμως παγωμένου άνθρακα, η οποία είναι ο βασικός μοχλός εδώ».
Με πληροφορίες από Guardian