Οι μεγάλοι λευκοί καρχαρίες της Μεσογείου βρίσκονται αντιμέτωποι με σοβαρό κίνδυνο εξαφάνισης, καθώς η παράνομη αλιεία συνεχίζεται παρά τις διεθνείς απαγορεύσεις. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα Αμερικανών επιστημόνων σε συνεργασία με τη βρετανική περιβαλλοντική οργάνωση Blue Marine Foundation, προστατευόμενα είδη καρχαριών εξακολουθούν να εντοπίζονται σε αλιευτικά λιμάνια και αγορές ψαριών της Βόρειας Αφρικής.
Τα στοιχεία δείχνουν ότι μόνο μέσα στο 2025 έχουν θανατωθεί τουλάχιστον 40 μεγάλοι λευκοί καρχαρίες στην περιοχή, αριθμός ιδιαίτερα ανησυχητικός για έναν πληθυσμό που έχει χαρακτηριστεί «Κρισίμως Κινδυνεύων» από τη Διεθνή Ένωση για τη Διατήρηση της Φύσης. Ο μεγάλος λευκός καρχαρίας συγκαταλέγεται σε περισσότερα από 20 είδη καρχαριών της Μεσογείου που προστατεύονται από διεθνείς συμβάσεις, οι οποίες απαγορεύουν την αλιεία, την εκφόρτωση και την εμπορία τους.
Παρά το ισχύον νομικό πλαίσιο, ερευνητές που παρακολουθούν αλιευτικές δραστηριότητες στη βόρεια αφρικανική ακτογραμμή καταγράφουν συστηματικά την εκφόρτωση προστατευόμενων ειδών. Το BBC και η ομάδα BBC Forensics επιβεβαίωσαν οπτικό υλικό από λιμάνια της Αλγερίας και της Τυνησίας, στο οποίο εμφανίζονται καρχαρίες, μεταξύ των οποίων μεγάλοι λευκοί και καρχαρίες μάκο, να οδηγούνται στις αγορές.
Ερευνητική αποστολή στο στενό της Σικελίας, περιοχή που θεωρείται κρίσιμη για την επιβίωση απειλούμενων ειδών, επιχείρησε να εντοπίσει και να καταγράψει την παρουσία μεγάλου λευκού καρχαρία με δορυφορική σήμανση. Παρά τη χρήση εξειδικευμένων μεθόδων, οι επιστήμονες δεν κατάφεραν να εντοπίσουν το είδος, γεγονός που, σύμφωνα με τους ίδιους, αποτυπώνει τη δραματική συρρίκνωση του πληθυσμού. Την ίδια περίοδο, καταγράφηκε η θανάτωση νεαρού λευκού καρχαρία σε γειτονικά ύδατα της Βόρειας Αφρικής.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι, αν και η προστασία των καρχαριών προβλέπεται από διεθνείς συμφωνίες, η εφαρμογή των κανόνων παραμένει περιορισμένη. Η παρεμπίπτουσα αλιεία, η άνιση επιτήρηση και οι κοινωνικοοικονομικές πιέσεις στις παράκτιες κοινότητες δυσχεραίνουν την αποτελεσματική προστασία των ειδών.
Παρά τις δυσμενείς ενδείξεις, οι ερευνητές εκτιμούν ότι η ανάκαμψη του πληθυσμού παραμένει δυνατή, υπό την προϋπόθεση άμεσης συνεργασίας των μεσογειακών χωρών και ενίσχυσης των μέτρων προστασίας. Όπως τονίζουν, ο διαθέσιμος χρόνος για δράση είναι περιορισμένος.
