Αν και ρεκόρ, το ποσοστό παραμένει χαμηλό καθώς τα ορυκτά καύσιμα συνεχίζουν να αποτελούν τον βασικό ηλεκτροπαραγωγικό πόρο
Το 12% του συνόλου το 2022 έφθασε παγκοσμίως η παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές (αιολική και ηλιακή), σύμφωνα με έκθεση του κέντρου μελετών για ενεργειακά ζητήματα Ember.
Όπως σημειώνεται, το ποσοστό αποτελεί ένα νέο ρεκόρ που ωστόσο είναι πίσω από την παραγωγή ηλεκτρισμού με την καύση άνθρακα και ευρύτερα τα ορυκτά καύσιμα, που παραμένουν ο βασικός ηλεκτροπαραγωγικός πόρος σε όλο τον κόσμο.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, το προοδευτικό κλείσιμο των αγωγών της Μόσχας και η εκτόξευση των τιμών που ακολούθησε ανάγκασε τις κυβερνήσεις να ξανασκεφτούν την ενεργειακή πολιτική τους και να επιταχύνουν την αξιοποίηση καθαρών πηγών.
Αν προστεθούν, οι «καθαρές» μορφές ενέργειας (σ.σ. ο ορισμός του Ember συμπεριλαμβάνει την πυρηνική ενέργεια) έφθασαν το 39% της παγκόσμιας παραγωγής, «νέο ρεκόρ». Το υπόλοιπο 61% της παραγωγής ηλεκτρισμού έγινε με την καύση ορυκτών καυσίμων (αέριο, πετρέλαιο, άνθρακας).
Η Ευρώπη στην «αιχμή» των ανανεώσιμων πηγών
Χάρη σε ανανεώσιμες πηγές εξασφαλίζεται πλέον πάνω από το 10% της παραγωγής ηλεκτρισμού σε πάνω από 60 χώρες. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρωτοπορεί σε αυτό, το 22% της ενέργειας που παράγει προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές, ενώ κατέγραψε αύξηση 24% της παραγωγής χάρη σε φωτοβολταϊκά πλαίσια σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη χρονιά.
Η αξιοποίηση ανανεώσιμων πηγών επέτρεψε να μειωθεί η καύση άνθρακα για την παραγωγή ηλεκτρισμού, που πάντως σημείωσε οριακή αύξηση (+1,1%), καθώς η ζήτηση συνέχισε να μεγεθύνεται.
Η τέταρτη ετήσια έκθεση για την παγκόσμια παραγωγή ηλεκτρισμού («Global Electricity Review») του Ember βασίζεται σε ανοικτές πηγές του τομέα της παραγωγής σε 78 χώρες, που αντιπροσωπεύουν το 93% της παγκόσμιας ζήτησης.
Το 2022 η παραγωγή ηλεκτρισμού χάρη σε ανεμογεννήτριες και φωτοβολταϊκά πλαίσια έφθασε το 12%, «ρεκόρ». Δεν βρισκόταν παρά στο 5% το 2015 και στο 10% το 2021. Κάλυψε το 80% της αύξησης της ζήτησης ηλεκτρικού ρεύματος.
O άνθρακας παραμένει η κυριότερη πηγή ηλεκτρισμού
Πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι παρά τις «προόδους» που σημειώνονται, «ο άνθρακας παραμένει η κυριότερη πηγή ηλεκτρισμού στον κόσμο»: χάρη στην καύση του «παρήχθη το 36% του ηλεκτρισμού παγκοσμίως το 2022», τονίζεται στο κείμενο.
Η συνέχιση της καταφυγής στο αέριο και στον άνθρακα για να καλυφθεί η ζήτηση είχε συνέπεια «να αυξηθούν οι εκπομπές (σ.σ. των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου) σε νέο ρεκόρ», ισοδυναμούσαν με 12 δισεκατομμύρια τόνους CO2 το 2022 (+1,3%).
Αν όλος ο παραγόμενος ηλεκτρισμός παγκοσμίως εξασφαλιζόταν με την καύση ορυκτών καυσίμων, η αύξηση θα πλησίαζε το 20% το 2022, τονίζεται στο κείμενο.
Τι γίνεται από εδώ και πέρα
Σύμφωνα με τους ειδικούς του Ember το 2022 μπορεί να σημειώθηκε η «κορύφωση» των εκπομπών από τον τομέα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και αυτή να ήταν «η τελευταία χρονιά αύξησης της ενέργειας που παράγεται από ορυκτά καύσιμα».
Στο πλαίσιο αυτό, το 2023, αναμένουν «ελαφριά μείωση της παραγωγής από ορυκτά καύσιμα (–0,3%)», και «πολύ μεγαλύτερες μειώσεις τα χρόνια που θα ακολουθήσουν, στο μέτρο που θα επιταχύνεται η ανάπτυξη της αιολικής και της ηλιακής ενέργειας».
«Σε αυτή τη δεκαετία αποφασιστικής σημασίας για το κλίμα, σημειώνεται η αρχή του τέλους της εποχής των ορυκτών καυσίμων», έκρινε η αναλύτρια και βασική συγγραφέας της έκθεσης, η Μαλγκοζάτα Βίατρος-Μότικα.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ, Reuters, AFP
