Οι επιστήμονες ζητούν επείγοντα μέτρα για την προστασία των μελισσών, κρίσιμων για την τροφή και το περιβάλλον μας
Οι μέλισσες, βασικοί επικονιαστές του οικοσυστήματός μας, αντιμετωπίζουν σοβαρούς νέους κινδύνους, όπως μικροπλαστικά, πολεμικές συγκρούσεις, φωτορύπανση και αντιβιοτικά, σύμφωνα με νέα επιστημονική έκθεση του Πανεπιστημίου του Ρέντινγκ (University of Reading).
Η έκθεση, με τίτλο “Emerging Threats and Opportunities for Conservation of Global Pollinators”, καταγράφει τις 12 πιο πιεστικές απειλές που αναμένεται να επηρεάσουν τις μέλισσες την επόμενη δεκαετία.
Οι ερευνητές τονίζουν ότι η αύξηση των ένοπλων συγκρούσεων, όπως ο πόλεμος στην Ουκρανία, έχει άμεσες και έμμεσες επιπτώσεις στις μέλισσες, καθώς οδηγεί στη μονοκαλλιέργεια και περιορίζει τη βιοποικιλία τροφής για τους επικονιαστές σε κρίσιμες περιόδους του έτους.
Ανησυχητικά είναι και τα ευρήματα από 315 μελισσοσμήνη σε όλη την Ευρώπη, στα οποία εντοπίστηκαν σωματίδια μικροπλαστικών μέσα στις κυψέλες — κυρίως PET και άλλα συνθετικά υλικά.
Η ρύπανση του αέρα συνδέεται επίσης με μειωμένη επιβίωση, αναπαραγωγή και ανάπτυξη των μελισσών.
Ο τεχνητός φωτισμός τη νύχτα, κυρίως από φανούς δρόμου, μειώνει κατά 62% τις επισκέψεις επικονιαστών σε λουλούδια, επηρεάζοντας τον κύκλο γονιμοποίησης των φυτών.
Τα αντιβιοτικά που χρησιμοποιούνται στη γεωργία καταλήγουν σε μέλι και κυψέλες, επηρεάζοντας τη συμπεριφορά των μελισσών, όπως η μείωση της αναζήτησης τροφής.
Οι επιστήμονες τονίζουν ότι τα “κοκτέιλ” φυτοφαρμάκων, αν και συχνά εντός επιτρεπτών ορίων, αλληλεπιδρούν μεταξύ τους και προκαλούν σωρευτικά επικίνδυνες επιπτώσεις.
Τι προτείνουν οι επιστήμονες
Ο καθηγητής Simon Potts, επικεφαλής της έρευνας, τονίζει ότι η έγκαιρη αναγνώριση και διαχείριση αυτών των απειλών είναι κρίσιμη όχι μόνο για τη βιοποικιλότητα αλλά και για τη διατροφική ασφάλεια και την οικονομία.
Οι προτεινόμενες λύσεις περιλαμβάνουν:
-
Νομοθετικούς περιορισμούς στη ρύπανση από αντιβιοτικά
-
Μετάβαση σε ηλεκτρικά οχήματα για μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης
-
Δημιουργία πλούσιων σε άνθη οικοτόπων σε ηλιακά πάρκα
-
Καλλιέργειες με αυξημένη παραγωγή γύρης και νέκταρ
Η συν-συγγραφέας της έκθεσης, Δρ Deepa Senapathi, τονίζει ότι ατομικές ενέργειες, όπως η φύτευση λουλουδιών και η δημιουργία χώρων φωλιάσματος στις αυλές μας, μπορούν να έχουν μεγάλο αντίκτυπο.
Όμως, υπογραμμίζει πως οι πολιτικές αποφάσεις και οι ατομικές πρωτοβουλίες πρέπει να λειτουργούν συμπληρωματικά, ώστε οι πόλεις, τα αγροκτήματα και οι φυσικοί χώροι να μετατραπούν σε φιλικά περιβάλλοντα για επικονιαστές.
Οι μέλισσες βρίσκονται σε κίνδυνο από μια σειρά νέων, συχνά υποτιμημένων απειλών, από τα μικροπλαστικά και την ατμοσφαιρική ρύπανση μέχρι τις παγκόσμιες συγκρούσεις. Η προστασία τους είναι ζωτικής σημασίας για τη γεωργία, την κλιματική ανθεκτικότητα και την ίδια τη διατροφή μας.