Απάντηση του Υφ. Πολιτισμού, Ν. Γιατρομανωλάκη στον Σταύρο Καλογιάννη
Το Υπ. Πολιτισμού αντιλαμβάνεται τα πολιτιστικά σωματεία ως έναν από τους πρωταρχικούς φορείς υλοποίησης πολιτιστικών δράσεων και μεριμνά για τη χρηματοδότηση των δράσεών τους, απαντά ο Υφ. Πολιτισμού κ. Γιατρομανωλάκης στον Σταύρο Καλογιάννη.
Την ανάγκη στήριξης των Πολιτιστικών Συλλόγων και Αδελφοτήτων από τις επιπτώσεις του κορονοϊού είχε φέρει στη Βουλή ο Σταύρος Καλογιάννης, καταθέτοντας Ερώτηση (αρ. πρωτ.: 4138/2021) προς τα Υπουργεία Οικονομικών και Πολιτισμού.
Στην αναλυτική απάντησή του ο Υφυπουργός Πολιτισμού, μεταξύ άλλων, αναφέρει:
«…Τον Ιανουάριο του 2020, μέσω του Μητρώου Πολιτιστικών Φορέων, το ΥΠΠΟΑ απηύθυνε έντεκα (11) προσκλήσεις και επιπλέον τρεις (3) τον Μάρτιο 2020, στις οποίες μπορούσαν να υποβάλουν προτάσεις πολιτιστικά σωματεία/σύλλογοι. Υπήρχαν προσκλήσεις για πολιτιστικές δράσεις ή προγράμματα φορέων, που αφορούν ειδικά στην τεκμηρίωση, στη διαφύλαξη και στην ανάδειξη της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ελλάδας και είχαν ως προτεραιότητα την αγροδιατροφική κληρονομιά, τα παραδοσιακά επαγγέλματα και τέχνες, λαϊκές γιορτές και δρώμενα, δράσεις ανάδειξης του αγροτικού πολιτιστικού τοπίου και δράσεις μελέτης, διαφύλαξης και ανάδειξης της συλλογικής μνήμης. Στο πλαίσιο των συνολικών προσκλήσεων του ΥΠΠΟΑ διανεμήθηκαν με τη μορφή επιχορήγησης περίπου 8 εκατομμύρια ευρώ. Μεταξύ των δικαιούχων συγκαταλέγεται πλήθος πολιτιστικών συλλόγων. Το ποσό αυτό είναι υπερδιπλάσιο σε σχέση με τα αντίστοιχα των προηγουμένων ετών. Το 2019 είχαν διατεθεί 3.329.976 ευρώ, ενώ το 2018 το αντίστοιχο ποσό ήταν 3.143.255 ευρώ. Επιπλέον, λόγω των ιδιαίτερων συνθηκών της πανδημίας, έγιναν δεκτές προτάσεις των φορέων, προσαρμοσμένες στα νέα δεδομένα (ψηφιοποίηση δράσεων, υλοποίηση σε ανοικτούς χώρους κ.α.), έτσι ώστε οι Σύλλογοι να χρηματοδοτηθούν, ανεξαρτήτως του αρχικού προγραμματισμού τους, ενώ δόθηκαν σχετικές παρατάσεις για την υλοποίηση των δράσεων. Φέτος (7.1.2021), ανακοινώθηκαν από το Υπουργείο Πολιτισμού 18 νέες προσκλήσεις για επιχορήγηση μη κερδοσκοπικών νομικών οντοτήτων, μεταξύ των οποίων και πολιτιστικών σωματείων/συλλόγων για δράσεις σε όλο το φάσμα του σύγχρονου πολιτισμού, όπως θέατρο, χορός, μουσική, εικαστικές τέχνες, κινηματογράφος, γράμματα, φεστιβάλ και σύνθετες πολυθεματικές δράσεις, ψηφιακός πολιτισμός, πολιτιστικές δράσεις και προγράμματα για παιδιά και εφήβους, δράσεις για την προώθηση της καθολικής προσβασιμότητας των ατόμων με αναπηρία στον πολιτισμό. Η προθεσμία υποβολής αιτήσεων ολοκληρώθηκε στις 25 Φεβρουαρίου 2021. Προϋπόθεση για την υποβολή αιτημάτων ήταν η εγγραφή των Φορέων στο Μητρώο έως τις 15 Φεβρουαρίου 2021.
Πέραν των 18 αυτών προσκλήσεων ανακοινώθηκε την 01.02.2021 επιπλέον πρόσκληση στοχευμένη στην Άυλη Πολιτιστική Κληρονομιά, η οποία είναι προσβάσιμη στην Πύλη Πολιτιστικών Φορέων του ΥΠΠΟΑ (http://drasis.culture.gr/index.php/anakoinwseis/140–2021), όπου μπορεί κανείς να πληροφορηθεί τους όρους, τις προϋποθέσεις, τις προθεσμίες εγγραφής και υποβολής πρότασης. Οι ενδιαφερόμενοι φορείς, οι οποίοι πρέπει να είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Πολιτιστικών Φορέων, καλούνταν να υποβάλουν μέχρι τις 15 Μαρτίου 2021 το αίτημά τους ηλεκτρονικά. Με βάση τα παραπάνω, καθίσταται σαφές, ότι το ΥΠΠΟΑ αντιλαμβάνεται τα πολιτιστικά σωματεία, ως έναν από τους πρωταρχικούς φορείς υλοποίησης πολιτιστικών δράσεων και μεριμνά για τη χρηματοδότηση των πολιτιστικών τους δράσεων, σύμφωνα και με το πεδίο αρμοδιοτήτων του.
Ωστόσο, τα πολιτιστικά σωματεία/σύλλογοι, που λειτουργούν υπό τον ΚΑΔ 9499.1601 (Υπηρεσίες πολιτιστικών συλλόγων και σωματείων) περιλαμβάνουν ευρύτατο φάσμα δραστηριοτήτων. Παρόλο που ένα τμήμα των δραστηριοτήτων αυτών έχει πράγματι συνάφεια με τις δραστηριότητες του ΥΠΠΟΑ, παρά ταύτα, το ΥΠΠΟΑ δεν είναι το καθ’ ύλην αρμόδιο για όλο το φάσμα δραστηριοτήτων των εν λόγω σωματείων, καθώς η αρμοδιότητα του επί των πολιτιστικών αυτών φορέων περιορίζεται μόνο στα θέματα χρηματοδότησης των πολιτιστικών τους δράσεων. Συνεπώς, το εύρος της καθ’ ύλην αρμοδιότητας του ΥΠΠΟΑ επί διαφόρων θεμάτων πολιτιστικών φορέων δεν είναι απεριόριστο, καθώς ο διαχωρισμός των αρμοδιοτήτων του είναι ορισμένος και σαφής, προβλεπόμενος, από το εκάστοτε θεσμικό πλαίσιο. Για αυτόν τον λόγο επίσης δεν είναι το ΥΠΠΟΑ αρμόδιο για το πότε η λειτουργία τους αναστέλλεται στο πλαίσιο της πανδημίας.
Το ΥΠΠΟΑ, εκ του νομικού πλαισίου που το διέπει, νομιμοποιείται να επιχορηγεί πολιτιστικούς φορείς αποκλειστικά και μόνο για δράσεις πολιτισμού και δεν δικαιούται να χορηγεί επιδόματα, αποζημιώσεις ή οικονομικές διευκολύνσεις και απαλλαγές.
Τα πολιτιστικά σωματεία/σύλλογοι, όπως εν προκειμένω οι πολιτιστικοί σύλλογοι που δραστηριοποιούνται στην Ήπειρο, αντιμετωπίζονται οικονομικά, όπως και οι λοιποί δραστηριοποιούμενοι φορείς στη χώρα, σύμφωνα με τα εξαγγελθέντα και εφαρμοζόμενα μέτρα του συνερωτώμενου Υπουργείου Οικονομικών καθώς και των Υπουργείων Ανάπτυξης και Εργασίας. Επομένως, τα πολιτιστικά σωματεία/σύλλογοι, υπάγονται στα εν λόγω μέτρα για όσο απαιτηθεί, σύμφωνα με την πορεία της πανδημίας στη χώρα».