Θετική ανταπόκριση του Υπουργείου Πολιτισμού στην πρόταση του Στ. Καλογιάννη για εφαρμογή του προγράμματος «1% για την Τέχνη»
Την εφαρμογή του προγράμματος «1% για την Τέχνη» επανέφερε στη Βουλή ο Σταύρος Καλογιάννης, καταθέτοντας σχετική πρόταση (αρ. πρωτ. 2695/2020) προς τους συναρμόδιους Υπουργούς Οικονομικών, Υποδομών και Πολιτισμού. Την εφαρμογή του προγράμματος ο Σταύρος Καλογιάννης την έχει ζητήσει από το 2014 όμως οι κατά καιρούς ηγεσίες του Υπ. Πολιτισμού δεν είχαν προχωρήσει στην υλοποίησή του.
Το πρόγραμμα «1% για την Τέχνη» αφορά τη χρηματοδότηση δημιουργίας και εγκατάστασης έργων τέχνης σε δημόσια κτίρια και στον περιβάλλοντα χώρο αυτών. Ειδικότερα, όπως προβλέπεται εδώ και μια εικοσιπενταετία από τη σχετική νομοθεσία (Ν. 2557/1997), εκ του προϋπολογισθέντος κόστους κατασκευής κάθε νέου δημόσιου κτιρίου, ποσοστό 1% πρέπει να διατίθεται για την τέχνη.
Σκοπός του προγράμματος είναι να θέσει τους καλλιτέχνες (ζωγράφους, γλύπτες, χαράκτες), σε διαδικασία σχεδιασμού και να εμπλουτίσει τα δημόσια κτίρια με έργα τέχνης. Στη διαδικασία εμπλέκονται όχι μόνον καλλιτέχνες αλλά και πολεοδόμοι, πολιτικοί μηχανικοί, αρχιτέκτονες τοπίου και άλλες ειδικότητες. Με αυτό τον τρόπο η τέχνη συνδέεται στενά με τον σχεδιασμό των πόλεων και τον δημόσιο χώρο, οι καλλιτέχνες βοηθούνται να αναδείξουν το έργο τους, ιδιαίτερα στη σημερινή πολύ δύσκολη περίοδο που βιώνουμε λόγω της πανδημίας του COVID-19 και, παράλληλα, ωφελούνται τα δημόσια κτίρια και οι πόλεις. Αντίστοιχα προγράμματα εφαρμόζονται με επιτυχία σε πολλές χώρες, σε ευρωπαϊκό (Γαλλία, Κύπρος, κ.α.) και διεθνές επίπεδο (ΗΠΑ), εδώ και δεκαετίες.
Απαντώντας στον Σταύρο Καλογιάννη, η Υπουργός Πολιτισμού,Λ. Μενδώνη, μεταξύ άλλων αναφέρει:
«Στην παρ. 5α του άρθρου 2 του νόμου 2557/1997 (ΦΕΚ Α΄271) ορίζεται ότι ποσοστό 1% της συμβατικής δαπάνης κατασκευής δημόσιων κτηρίων και διαμόρφωσης του περιβάλλοντος χώρου αυτών διατίθεται για τη δημιουργία ή αγορά και τοποθέτηση εικαστικών έργων σε αυτά. Η εφαρμογή στην πράξη της εν λόγω ρύθμισης καθίσταται αναγκαία, δεδομένου ότι θα κινητοποιούσε μεγάλο μέρος του καλλιτεχνικού δυναμικού.
Ωστόσο, ενώ το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, δια των αρμοδίων Υπηρεσιών του, έχει πολλές φορές ενημερώσει τους φορείς που εμπλέκονται στη διαδικασία κατασκευής δημοσίων κτηρίων, η διάταξη παραμένει μέχρι σήμερα κατ’ ουσίαν ανενεργή.
Το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού αναγνωρίζοντας την αναγκαιότητα καλλιτεχνικού σχεδιασμού και εμπλουτισμού των δημοσίων κτηρίων και παράλληλα της ενίσχυσης των καλλιτεχνικής δημιουργίας επαγγελματιών του χώρου του πολιτισμού, λόγω και των συνεπειών της πανδημίας του COVID-19, προετοιμάζει σχέδιο κοινής υπουργικής απόφασης προς τα συναρμόδια και συνερωτώμενα Υπουργεία, με σκοπό την εφαρμογή του προγράμματος “1% για την Τέχνη” και την αισθητική ανανέωση αστικών περιοχών και δημοσίων χώρων».