Ανοίγει ο δρόμος για τη διερεύνηση τυχόν ποινικών ευθυνών για τον Κώστα Καραμανλή, που ήταν υπουργός Μεταφορών και Υποδομών το 2023, όταν συνέβη το τραγικό δυστύχημα των Τεμπών, μετά τη διαβίβαση σχετικής δικογραφίας στη Βουλή με πρωτοβουλία του εφέτη ανακριτή Σωτήρη Μπακαϊμη.
Η δικογραφία που θα διαβιβαστεί στη Βουλή, μέσω της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου Γεωργίας Αδειλίνη και δια του υπουργείου Δικαιοσύνης, περιλαμβάνει τελευταίες απολογίες υψηλόβαθμων στελεχών του υπουργείου Μεταφορών, οι οποίοι απολογούμενοι, επέρριψαν ευθύνες στην τότε πολιτική ηγεσία για την μη λήψη μέτρων που θα συντελούσαν στην αποφυγή του τραγικού δυστυχήματος.
Οι απολογίες δύο γενικών διευθυντών του εν λόγω υπουργείου, που ελήφθησαν πριν από το Πάσχα, (και οι δύο αφέθηκαν ελεύθεροι, ο ένας χωρίς όρους και η άλλη με περιοριστικούς όρους) στα απολογητικά τους υπομνήματα παρέθεσαν κρίσιμα έγγραφα, που είχαν σταλεί στην πολιτική ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών, από το 2021, κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου για την κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου, ελλείψεις σε προσωπικό, μη έγκαιρη εκτέλεση και ολοκλήρωση της σύμβασης 717, προβλήματα σοβαρά στην επιλογή του προσωπικού και την στελέχωση του ΟΣΕ και σειρά άλλων σημαντικών παραλείψεων που τελικά συνετέλεσαν το καθένα με τον τρόπο στην επέλευση της τραγωδίας.
Οι δύο απολογίες μαζί με άλλα στοιχεία της ογκωδέστατης δικογραφίας, θα φθάσουν στη Βουλή, ενδεχομένως και σήμερα, άλλως αύριο Τρίτη, δημιουργώντας πλέον τις συνθήκες για την δρομολόγηση των αναγκαίων κοινοβουλευτικών διαδικασιών (προανακριτική επιτροπή) για τον τότε υπουργό Μεταφορών Κώστα Καραμανλή, που θα κληθεί να διαχειριστεί από ποινικής πλευράς τη διαχείριση της πολιτικής του στο υπουργείο Μεταφορών, ενώ η κυβερνητική πλειοψηφία θα κληθεί να αποφασίσει τη στάση της, καθώς ήδη η κυβέρνηση έχει δηλώσει, ότι δεν θα σταθεί εμπόδιο σε περίπτωση διερεύνησης για τον πρώην υπουργό.
Και ο Χρήστος Σπίρτζης στο κάδρο
Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός, ότι ο εφέτης ανακριτής που έχει καταβάλει δύο χρόνια τώρα υπεράνθρωπες προσπάθειες για τη διερεύνηση της τραγωδίας, αναζητεί ευθύνες σχετικά με το τραγικό δυστύχημα σε ορίζοντα 2016-2023, με αποτέλεσμα η διαβίβαση των εγγράφων για τον Καραμανλή να περιλαμβάνει και την υπουργεία Χρήστου Σπίρτζη, για τον οποίον όμως τα όποια αδικήματα έχουν ήδη παραγραφεί, λόγω της συμπλήρωσης δύο συνόδων της Βουλής, έτσι όπως προβλέπει το σύνταγμα. Βεβαίως ο πρώην υπουργός έχει δηλώσει πως επιθυμεί τη διερεύνηση της θητείας του παρά την παραγραφή αλλά το γεγονός αυτό έχει πολιτική και όχι ποινική η νομική σημασία.
Όμως για τον Κώστα Καραμανλή τα όποια αδικήματα τελικά τεθούν σε διερεύνηση δεν έχουν παραγραφεί, και σε κάθε περίπτωση, διότι έχουν διατυπωθεί δημόσια αντίθετες απόψεις, τα όποια αδικήματα διατυπωθούν σε βάρος του είναι «ζωντανά» κατά γενική ομολογία μέχρι τον προσεχή Οκτώβριο, ενώ υπάρχουν και ισχυρές απόψεις, που υποστηρίζουν ότι με βάση τις τελευταίες νομοθετικές ρυθμίσεις της κυβέρνησης δεν ισχύουν ούτε για τον Κώστα Καραμανλή οι σύντομες παραγραφές για αδικήματα υπουργών, που με νόμο πλέον έχουν καταργηθεί και άρα θέμα παραγραφής τους δεν υφίσταται ούτε μετά τον Οκτώβριο.
Τα κρίσιμα έγγραφα
Τι περιλαμβάνει όμως η δικογραφία που φθάνει στη Βουλή για διερεύνηση ποινικών ευθυνών για την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Μεταφορών από το 2016 ως το 2023 και συγκεκριμένα για τον Κώστα Καραμανλή που ήταν υπουργός, όταν έγινε η τραγωδία;
To πρώτο έγγραφο που κατατέθηκε στο πλαίσιο των απολογιών των υψηλόβαθμων στελεχών του υπουργείου εκδόθηκε στις 10/09/2021 από τον τότε γενικό διευθυντή Μεταφορών με θέμα «Ενημερωτικό Σημείωμα για χρηματοδότηση και λειτουργία Διαχειριστή Σιδηροδρομικής Υποδομής, σύμβαση ΟΣΕ – Δημοσίου, προειδοποιητική επιστολή C(2020)7847» με παραλήπτες τον υπουργό Υποδομών – Μεταφορών, τον υφυπουργό Υποδομών και Μεταφορών και το Γραφείο του γενικού γραμματέα Μεταφορών.
Στο έγγραφο με αφορμή υποχρεώσεις της χώρας έναντι της Ε.Ε. (προειδοποιητική επιστολή C(2020)7847 final 02.12.2020) ο διευθυντής Μεταφορών σημειώνει θέματα ελλείψεων προσωπικού («έχει μειωθεί δραματικά και δεν έχει ανανεωθεί») αλλά και υποχρηματοδότησης του ΟΣΕ για να τονιστεί πως «επίσης η ελλιπής συντήρηση του σιδηροδρομικού δικτύου υποβαθμίζει την ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών αυξάνοντας τις πιθανότητες ατυχημάτων και συμβάντων, οδηγεί σε επιβολή βραδυποριών που αυξάνουν ιδιαίτερα τους χρόνους εκτέλεσης των δρομολογίων, δημιουργεί έκτακτες καθυστερήσεις ταλαιπωρώντας το επιβατικό κοινό και αυξάνει το τελικό κόστος συντήρησης»
Σε άλλο έγγραφο στις 21/09/2021 ο ίδιος γενικός διευθυντής Μεταφορών αποστέλλει ένα δεύτερο («ΕΠΕΙΓΟΝ») με θέμα «Ενημερωτικό για χρηματοδότηση και προσωπικό του ΟΣΕ» με τους ίδιους παραλήπτες, τον υπουργό Υποδομών, Μεταφορών τον υφυπουργό Υποδομών και Μεταφορών και το Γραφείο του γενικού γραμματέα Μεταφορών.
Ο τότε Γενικός Διευθυντής Μεταφορών, κρούει των κώδωνα του κινδύνου για την υποχρηματοδότηση του ΟΣΕ σημειώνοντας μεταξύ άλλων ότι «τα δυο τελευταία χρόνια, 2020 και 2021 η οικονομική κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά γιατί η ΤΡΑΙΝΟΣΕ που είναι ο κύριος πελάτης του, δεν πληρώνει τέλη υποδομής, επειδή δεν συμφωνεί με την αύξηση των τελών που επέβαλλε ο ΟΣΕ από το 2020».
Σημειώνοντας ότι «η έλλειψη επαρκούς προσωπικού έχει ως αποτέλεσμα την μη ασφαλή και εύρυθμη λειτουργία του σιδηροδρομικού δικτύου με συνέπειες» μεταξύ των οποίων «τη μη δυνατότητα εκπλήρωσης όλων των καθηκόντων του φορέα ως διαχειριστή υποδομής (επιθεωρήσεις, συντήρηση) με σημαντικότερη την έλλειψη ασφάλειας της σιδηροδρομικής υποδομής ιδιαίτερα σε ένα δίκτυο που για τους λόγους που προαναφέρθηκαν είναι κακοσυντηρημένο» (σ.σ. βανδαλισμοί, δολιοφθορές κ.λπ.).
Στο στόχαστρο γενικοί γραμματείς
Παράλληλα ο εφέτης ανακριτής Σωτήρης Μπακαϊμης που έχει κινηθεί στις έρευνες του προς κάθε κατεύθυνση κινείται στην αξιολόγηση και των γενικών γραμματέων του υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών, όσων διετέλεσαν σε αυτές τις θέσεις από το 2016 ως το 2023 με την πιθανότητα να αποδοθούν σε πολλούς από αυτούς κατηγορίες να εμφανίζεται εξαιρετικά ισχυρή.
Πάντως ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός ότι η απόδοση ευθυνών και σε γενικούς γραμματείς του υπουργείου αναμένεται σχετικά σύντομα από τον εφέτη ανακριτή, ενώ παράλληλα αυτές τις ημέρες πρόκειται να αποσταλεί στον κ. Μπακαϊμη η πραγματογνωμοσύνη που διενεργεί για τα αίτια της πυρόσφαιρας που ακολούθησε τη σύγκρουση των τρένων, το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο και ειδικότερα ο καθηγητής Δημήτρης Καρώνης. Πραγματογνωμοσύνη που αναμένεται με εξαιρετικό ενδιαφέρον μετά την δημοσιοποίηση με εξαιρετικά μεγάλη καθυστέρηση των βίντεο της εμπορικής αμαξοστοιχίας που δεν δείχνουν να κουβαλάει κάτι το εμπορικό τρένο, βίντεο που κρίθηκαν γνήσια από την ΕΛΑΣ.
