Η Ειδική Αγορήτρια της Νέας Αριστεράς, Μερόπη Τζούφη, τοποθετήθηκε στην Ολομέλεια της Βουλής για το νομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας σχετικά με τη σύσταση Ακαδημιών Επαγγελματικής Κατάρτισης. Στην ομιλία της κατήγγειλε την ιδιωτικοποίηση του δημόσιου συστήματος και την εργοδοτική διείσδυση στις δημόσιες δομές κατάρτισης, αναδεικνύοντας τις κοινωνικές, εκπαιδευτικές και περιφερειακές ανισότητες που θα ενταθούν.
Κύρια σημεία της τοποθέτησης
1. Θεσμοθέτηση εργοδοτικού ελέγχου στις δημόσιες δομές
Οι Ακαδημίες Επαγγελματικής Κατάρτισης ιδρύονται για να δώσουν στις επιχειρήσεις ρόλο στη διοίκηση, στη χάραξη ειδικοτήτων, στον εξοπλισμό και στη μαθητεία. Με αυτόν τον τρόπο, οι δημόσιες σχολές μετατρέπονται σε «υποκαταστήματα» της αγοράς. Η επιλογή συντονιστών, η κατανομή πόρων και η οργάνωση της πρακτικής περνούν από εργοδοτικά φίλτρα, χωρίς διαφάνεια και δημόσια λογοδοσία. Όπως τόνισε η Μερόπη Τζούφη, «η κυβέρνηση παραδίδει τις δημόσιες δομές κατάρτισης στις επιχειρήσεις. Όμως η εκπαίδευση δεν είναι εργαλείο κερδοφορίας· είναι υποχρέωση του κράτους και δικαίωμα του πολίτη».
2. Παράλληλοι δρόμοι που παγιώνουν ανισότητες
Μετά την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής και την ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων (ΝΠΠΕ), οι νέες «Ακαδημίες» συμπληρώνουν ένα διπλό εκπαιδευτικό σύστημα: για τους λίγους – ιδιωτικά σχολεία, κολέγια και πανεπιστήμια· για τους πολλούς – φτηνή κατάρτιση σε δομές όπου η αγορά καθορίζει το περιεχόμενο. Η κυβέρνηση το ονομάζει «ποικιλία»· στην πραγματικότητα είναι κατακερματισμός και υποβάθμιση της δημόσιας εκπαίδευσης. Όπως υπογράμμισε η βουλεύτρια της Νέας Αριστεράς, «αντί η ΕΕΚ να γίνει γέφυρα κοινωνικής ανόδου, μετατρέπεται σε μηχανισμό αναπαραγωγής ανισοτήτων».
3. Συρρίκνωση της δημόσιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης & Κατάρτισης
Η ρήτρα που προβλέπει συγχώνευση ή κλείσιμο ΣΑΕΚ κάτω των 100 σπουδαστών οδηγεί σε εκπαιδευτική ερήμωση της περιφέρειας, των νησιών και των ορεινών περιοχών. Εκεί όπου «δεν συμφέρει» η αγορά, το κράτος αποσύρεται. Οι νέοι και οι νέες θα αναγκάζονται είτε να μετακινηθούν είτε να πληρώσουν ιδιώτες για να συνεχίσουν τη φοίτησή τους. Η Μερόπη Τζούφη επισήμανε ότι «η λεγόμενη τοπική ανάπτυξη μεταφράζεται σε εγκατάλειψη της περιφέρειας και σε κλείσιμο δημόσιων δομών εκπαίδευσης».
4. Μαθητεία χωρίς δικαιώματα – εργαλείο συμπίεσης μισθών
Η λεγόμενη «σύνδεση με την αγορά» μεταφράζεται σε μαθητεία χαμηλών αμοιβών και επισφαλούς εργασίας. Μόνο το 23% των μαθητευομένων προσλαμβάνεται μετά την πρακτική, ενώ η πλειονότητα αμείβεται κάτω από αξιοπρεπή επίπεδα, χωρίς ασφάλιση και χωρίς συνέχεια εργασιακής σχέσης. Η βουλεύτρια ανέφερε χαρακτηριστικά: «Δεν είναι κατάρτιση· είναι προσομοίωση εργασιακής ομηρίας. Οι σπουδαστές δεν είναι ανθρώπινο κεφάλαιο· είναι πολίτες με δικαίωμα στη γνώση και την εργασία».
5. Γενικευμένη υποβάθμιση Παιδείας – το υπόστρωμα της ιδιωτικοποίησης
Χιλιάδες κενά στα σχολεία, υπολειτουργία ολοημέρων, κρίση στην ειδική αγωγή και την παράλληλη στήριξη, υποχρηματοδότηση των ΑΕΙ και μαζικοί αποκλεισμοί από την ΕΒΕ. Η «αναβάθμιση» της κυβέρνησης ισοδυναμεί με αποδόμηση και κατακερματισμό. Η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση χρησιμοποιείται ως «βαλβίδα αποσυμπίεσης» των αποκλεισμών που η ίδια η κυβερνητική πολιτική παράγει.
Η θέση της Νέας Αριστεράς
Η Νέα Αριστερά καταψηφίζει το νομοσχέδιο, ως μέρος στρατηγικής που εγκαθιδρύει εκπαίδευση δύο ταχυτήτων και θεσμοθετεί εργοδοτική εποπτεία στη δημόσια κατάρτιση. Υπερασπίζεται τη δημόσια παιδεία – σχολείο, πανεπιστήμιο, κατάρτιση – ως θεμέλιο δημοκρατίας και ισότητας.
