Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΜΑΝΤΑ
Η κυβερνητική αλλαγή τον Ιούλιο του 2019, έφερε στο προσκήνιο, μέσα από τις συνεχείς νομοθετικές ρυθμίσεις της μονοκομματικής κυβέρνησης της ΝΔ, μια επιθετική αντικοινωνική πολιτική, που αρχίζει να γίνεται αντιληπτή από ευρύτερα στρώματα της ελληνικής κοινωνίας.
Τα Γιάννενα είναι μια πόλη και μια ευρύτερη περιοχή, που παραδοσιακά, ακουμπάει μεγάλο μέρος της ανάπτυξής της στις μεγάλες δημόσιες δομές ιδιαίτερα στο Δημόσιο Πανεπιστήμιο και στα δύο Δημόσια Νοσοκομεία.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην περιοχή μας, μια από τις πιο φτωχές περιφέρειες της Ευρώπης, δεν αναπτύχθηκε ισχυρός ιδιωτικός επιχειρηματικός τομέας στο χώρο της Υγείας, παρά τις κατά καιρούς προσπάθειες διαφόρων ομίλων.
Επιπλέον, είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων «εισφέρει» πανελλαδικά, τη μεγαλύτερη πυκνότητα φοιτητικού πληθυσμού στον ευρύτερο αστικό ιστό- περίπου 200 φοιτητές / φοιτήτριες, ανά 1000 κατοίκους- διαθέτει ισχυρές υποδομές και μαζί με άλλα Δημόσια Πανεπιστήμια (π.χ. Μετσόβιο) προσφέρει δωρεάν μεταπτυχιακά.
Τα Γιάννενα στις μέρες μας αναπτύσσονται εκρηκτικά και στον τουριστικό τομέα, γιατί διαθέτουν ένα απαράμιλλο φυσικό πλούτο και είναι μια πόλη που ο αστικός ιστός έχει εξαιρετικό ενδιαφέρον, αλλά επιπλέον γιατί έχουν ολοκληρωθεί σε μεγάλο βαθμό οι μεταφορικές συνδέσεις ( Εγνατία και Ιονία οδός , αεροδρόμιο κλπ).
Θα σημείωνα όμως ιδιαίτερα στους πρόσθετους λόγους, ότι υπάρχει ένα Δημόσιο Πανεπιστήμιο με 20 χιλ. φοιτητές που είναι πόλος έλξης για συγγενείς, φίλους κλπ και δύο ισχυρά Δημόσια Νοσοκομεία που προσθέτουν ουσιαστική υγειονομική ασφάλεια στους επισκέπτες και βεβαίως στους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής.
Σε τελευταία ανάλυση θα έλεγα ότι εμείς οι Γιαννιώτες, με την παράδοση στα δημόσια κοινωνικά αγαθά στην μακρόχρονη ιστορία μας, φροντίζουμε και αγαπάμε, το Πανεπιστήμιο και τα νοσοκομεία μας και επιπλέον δεν μπορούμε να φανταστούμε την πόλη μας ούτε χωρίς την λίμνη Παμβώτιδα, αλλά ούτε με ένα δημόσιο Πανεπιστήμιο που συρρικνώνεται και στενάζει από την έλλειψη προσωπικού και από τις γερασμένες του υποδομές, ούτε με νοσοκομεία που η υποστελέχωση χτυπάει κόκκινο και οι κινήσεις ιδιωτικοποίησης πολλών λειτουργιών τους βρίσκονται σε εξέλιξη.
Αποτιμώντας θετικά όσες προσπάθειες έγιναν διαχρονικά προκειμένου να στηριχθούν αυτές οι Δημόσιες δομές ιδιαίτερα πριν από την κρίση, θα ήθελα να σημειώσω ότι στη διάρκεια της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ και μέσα στην σκληρή επιτροπεία των μνημονιακών καταναγκασμών, επιχειρήθηκε ένα διαφορετικό πολιτικό σχέδιο για τη στήριξη του κοινωνικού κράτους.
Αποτέλεσμα αυτού του σχεδίου ήταν να στηριχθεί το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων με νέες θέσεις Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού, να στηριχθεί έστω οριακά στις λειτουργίες του με πρόσθετους πόρους και στη συνέχεια να είναι το πρώτο ίδρυμα εφαρμογής του ενιαίου χώρου στην Ανώτατη Παιδεία, παρά τις δυσκολίες και τα προβλήματα αυτής της μετάβασης.
Στο χώρο της Δημόσιας Υγείας έγιναν επίσης πολλά. Από την αναστροφή σε ένα βαθμό της υποστελέχωσης των νοσοκομείων, μέχρι την λειτουργία του 4ου κτιρίου στο ΠΓΝΙ με όρους Δημόσιου συστήματος Υγείας και την ανάπτυξη νέων υπηρεσιών (π.χ. Αγγειοχειρουργική, Πολυδύναμο) και υποδομών. Από τον νέο Μαγνητικό Τομογράφο, την ανανέωση του ξενοδοχειακού εξοπλισμού, μέχρι τα νέα πλυντήρια και βεβαίως την κατάργηση των εργολαβιών στην καθαριότητα στο ΠΓΝΙ. Ιδιαίτερα σημαντική παρέμβαση ήταν η διεύρυνση του Δημόσιου χώρου στην Υγεία μέσα από την ίδρυση και λειτουργία των ΤΟΜΥ.
Όλα τα παραπάνω και στην Υγεία και στην Παιδεία έγιναν με πολύ κόπο, με μεγάλη υπομονή, τεράστια προσπάθεια και ανοχή των εργαζομένων σε όλες τις βαθμίδες και σε όλες τις θέσεις ευθύνης και είχαν σαν αποτέλεσμα τα Γιάννενα μέσα σε αυτές τις δύσκολες συνθήκες να ισχυροποιήσουν έστω σημειακά και σίγουρα με ελλείψεις και προβλήματα, το κοινωνικό κράτος στα Γιάννενα.
Προφανώς και σε πολλούς άλλους τομείς, όπως στον τομέα της κοινωνικής πρόνοιας και στο προσφυγικό, έγιναν πολλά και σημαντικά βήματα και μέσα από τις συνεργασίες με τοπικούς θεσμούς και φορείς ώστε να ενισχυθεί το κοινωνικό κράτος.
Η κυβέρνηση της Δεξιάς, εμμένοντας στις νεοφιλελεύθερες ιδεοληψίες της, επιχειρεί να δημιουργήσει μια άλλη πραγματικότητα.
Έκοψε μονομιάς τα διετή επαγγελματικά προγράμματα σπουδών (Γαλακτοκομίας, Ιχθυοκομίας και Λογιστικής) για τα οποία το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων είχε κάνει σημαντική προεργασία, ανέστειλε την λειτουργία τριών νέων τμημάτων και κυρίως με την αδιανόητη απόφαση για την ισοτιμία με τα κολλέγια και τις περικοπές στον Προϋπολογισμό εκθεμελιώνει ιδιαίτερα τα Δημόσια Πανεπιστήμια της περιφέρειας και των Ιωαννίνων φυσικά.
Η πολιτική της στην Υγεία βαδίζει με επιθετικό τρόπο στην κατεύθυνση της ιδιωτικοποίησης. Η ΝΔ έχει ουσιαστικά παγώσει τις προσλήψεις σε μόνιμες θέσεις προσωπικού, που είχαν προγραμματιστεί από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ και είχαν την ανάλογη χρηματοδότηση (αποτυπωμένη στο μεσοπρόθεσμο) όχι γιατί δεν υπάρχουν κονδύλια, αλλά γιατί έχει ένα ριζικά διαφορετικό νεοφιλελεύθερο σχέδιο. Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα και εργολαβίες παντού με ελαστικές σχέσεις εργασίας θα είναι ο κανόνας από εδώ και πέρα. Γυρνάμε δηλαδή πολλές δεκαετίες πίσω και σίγουρα στην πρό ΕΣΥ εποχή.
Τα Γιάννενα και η ευρύτερη περιοχή- αν αυτές οι πολιτικές δεν ανακοπούν, αν δεν υπάρξει ισχυρό κίνημα υπεράσπισης των δημόσιων κοινωνικών αγαθών, αν δεν δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για μια προοδευτική πολιτική μέσα από την πολιτική ανατροπή της Δεξιάς – μεσομακροπρόθεσμα θα υποστούν συντριπτικό πλήγμα.
Η πράξη έδειξε ότι ακόμη και στις σκληρές συνθήκες της επιτροπείας εφαρμόστηκε μια διαφορετική πολιτική και η κοινωνική πλειοψηφία γνωρίζει καλά ότι η Αριστερά, ο ΣΥΡΙΖΑ, η προοδευτική συμμαχία και άλλες δυνάμεις του προοδευτικού χώρου έχουν την αποφασιστικότητα και την ικανότητα να εφαρμόσουν μια πολιτική ενίσχυσης του κοινωνικού κράτους. Και η ώρα αυτή δεν είναι πολύ μακριά.
Ο Χρήστος Μαντάς είναι στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, πρώην βουλευτής Ιωαννίνων