Δεν είναι απλό θέμα η εγκληματικότητα και η βία στον σύγχρονο κόσμο. Κι αυτό γιατί έχει αλλάξει ο κόσμος που ζούμε, έχουμε αλλάξει όλοι μας.
Θυμόμαστε με νοσταλγία ίσως τη χώρα εκείνη που πίστευε ότι «θα γίνουμε Αμερική», όταν άκουγε για μία κλοπή, ή μία δολοφονία και πίστευε ότι κάπου μακριά, έξω από τα σύνορα ελλοχεύει το κακό το οποίο και πρέπει να εμποδίσουμε να μπει «μέσα». Εκείνη η χώρα, η δικιά μας Ελλάδα, πίστευε ότι το «Σικάγο» ήταν κάτι που έβλεπε μεν στις ταινίες στην τηλεόραση, αλλά μπορούσε να μην αφορά ποτέ τη χώρα μας στην πραγματικότητα, αν γίνουν μερικές απλές κινήσεις. Για παράδειγμα θα μπορούσε οι νέοι να μην χορεύουν ροκ και στην τηλεόραση να μην βλέπει ο κόσμος γκαγκστερικές ταινίες. Μέχρι και το ’80 κάπως έτσι ήταν και η Ελλάδα και ο μισός πλανήτης.
Αυτό δεν σημαίνει ότι άλλαξε κάτι ριζικά επειδή έγιναν πιο ανοιχτές οι κοινωνίες ή άνοιξαν τα σύνορα με τα ταξίδια. Δεν είναι το αίτιο η «παγκοσμιοποίηση» όπως λένε κάποιες θεωρίες συνομωσίας. Όμως η αλήθεια είναι ότι το χρήμα ξεπερνά όλα τα σύνορα και όλες τις κουλτούρες και το έγκλημα μπροστά στο χρήμα δεν έχει καμία ανάγκη να σκέφτεται όρια, σύνορα και εθνικές διαφοροποιήσεις. Μια χαρά μπορεί να σκοτώνονται οι μαφίες σε οποιαδήποτε πρωτεύουσα του πλανήτη.
Από τη μία έχουμε συνεπώς τα διεθνή εγκληματικά δίκτυα, η αντιμετώπιση των οποίων απαιτεί και διεθνείς συνεργασίες των κρατών και της Αστυνομίας.
Από την άλλη, είναι και οι άνθρωποι και τα κοινωνικά πρότυπα. Τουλάχιστον σε αυτό που λέμε «προηγμένο» κόσμο, στη Δύση, ο ατομικισμός μοιάζει να αποτελεί μία κοινή στάση ζωής. Ο μόνος άνθρωπος, αυτός που επιδιώκει την άνευ όρων επιτυχία και πρόοδο, μοιάζει ένα πρότυπο που το βλέπουμε όλο και πιο συχνά.
Αλλά και πάλι, ακόμα και αυτές οι προσεγγίσεις μπορεί να μη δίνουν εξηγήσεις. Ίσως το σημαντικότερο που πρέπει να δούμε είναι το πόση σημασία έχει η ζωή. Τον σεβασμό που χρειάζεται να έχουμε προς την ζωή του κάθε ανθρώπου. Μπορεί ο σεβασμός στη ζωή να γίνει μια καθοριστική αξία για τις κοινωνίες μας; Να ένα καλό ερώτημα.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
