Η εξίσωση του χώρου που χρειάζονται τα αυτοκίνητα
Αν κάνεις βόλτες στο κέντρο της πόλης, αλλά και στις γειτονιές και στις πιο απομακρυσμένες περιοχές, αντιλαμβάνεσαι ότι τα αυτοκίνητα είναι παντού. Παρκάρουν σε όποιο δυνατό ελεύθερο χώρο υπάρχει, ακόμα και σε περίεργα και απρόσμενα μέρη που δημιουργούνται ακριβώς για να βρεθεί χώρος. Κάπου πρέπει να παρκάρουν πάντως τα αυτοκίνητα. Γιατί δεν γίνεται να μην παρκάρουν. Ακούγεται κάπως κοινότοπο κάτι τέτοιο, αλλά δεν το λέμε ως πληροφορία, αλλά για να υποδείξουμε ότι υπάρχει μια σχέση μεταξύ της αγοράς, των αναγκών και του χώρου.
Όσο αυτή η σχέση δεν ικανοποιείται, δεν παράγει αρμονικά αποτελέσματα, τόσο λιγότερο λειτουργική θα είναι και η πόλη.
Προφανώς και δεν μπορούν να μπουν όρια στην αγορά του αυτοκινήτου που είναι μία από τις παγκόσμιες μηχανές ανάπτυξης. Αν και μπαίνουν ήδη κάποια που θεωρούνται υπέρτερα όπως η προσαρμογή σε τεχνολογίες πιο φιλικές προς το περιβάλλον.
Ούτε μπορούν να μπουν όρια στις μετακινήσεις γιατί αυτό έχει να κάνει με τις ελευθερίες και τα δικαιώματα των ανθρώπων. Και οι μετακινήσεις είναι που κινούν και την οικονομία αν σκεφτούμε τι θα ήταν ο τουρισμός για παράδειγμα χωρίς τη μετακίνηση. Αλλά όρια μπαίνουν πια όπως στην περίπτωση της απαγόρευσης πρόσβασης στο κέντρο των μεγάλων πόλεων ώστε να μειώνεται ο κυκλοφοριακός φόρτος ή οι ρύποι.
Οπότε μένει μόνο ο χώρος που μπορεί να αποτελεί πεδίο πιο ελεύθερων πολιτικών, πιο ευέλικτων. Γιατί είναι φανερό ότι μία πόλη σε επίπεδη περιοχή με πολλές δημόσιες εκτάσεις, μπορεί να δημιουργήσει καλύτερα και ευκολότερα και οδικά δίκτυα και χώρους πάρκινγκ.
Κι εκεί είναι που αρχίζει το πρόβλημα. Γιατί εμείς ως πολίτες και χρήστες ΙΧ τέινουμε να πιστεύουμε ότι όλες οι πόλεις είναι ίδιες, ότι υπάρχει πάντα χώρος για τα αυτοκίνητά μας και ότι είναι άπλετο και αναφαίρετο δικαίωμά μας να ζούμε ό,τι ζουν κι άλλες πόλεις. Μόνο που οι περιορισμοί που μπορεί να έχει μία πόλη, μπορεί να σημαίνουν και αύξηση των πόρων που απαιτούνται για τις λύσεις και αμέσως αμέσως μας δείχνει και πού είναι και το βασικό πρόβλημα με το πάρκινγκ και την κίνηση. Ο συνδυασμός χώρου και πόρων, γίνεται μία πολύπλοκη εξίσωση.
Στην οποία αν προσθέσεις και τις σύγχρονες οικολογικές προσεγγίσεις της βιώσιμης μετακίνησης, τότε γίνεται ακόμα πιο πολύπλοκη.
Θα παραδεχτούν άραγε κάποτε οι αρχές των Ιωαννίνων πόσο πολύπλοκη είναι η εξίσωση και ότι δεν μπορεί να λυθεί όπως θα γινόταν αν η πόλη ήταν σε…μία έρημο, με φτηνή, δημόσια γη; Θα αναλάβουν οι αρχές το πολιτικό κόστος να ομολογήσουν, ότι ίσως να μην υπάρχει χώρος για να παρκάρουν και να κινούνται όλα τα αυτοκίνητα;
Με στενούς ορίζοντες λόγω ανάγκης
Λίγο η ακριβή βενζίνη, λίγο η ακρίβεια, λίγο αυτή η αίσθηση του βάρους από τις κρίσεις που ζούμε ή καλύτερα όχι λίγο, αλλά πολύ όλα αυτά και έχουμε καταλήξει να μην ταξιδεύουμε, να μην κάνουμε διακοπές, να μην πηγαίνουμε πουθενά. Όχι όλοι προφανώς και ευτυχώς γιατί θα είχε καταρρεύσει ο τουρισμός, γιατί δεν θα δούλευε τίποτα στην οικονομία. Αλλά το όχι όλοι, σημαίνει ότι πολύς κόσμος είναι εκτός. Κι όταν δεν μπορεί να πας πουθενά, μένεις κλεισμένος στο σπίτι σου, απομονώνεσαι και έχεις μία κοινωνία σε απόσταση, με ρήγματα.
Η μετακίνηση, το ταξίδι, η βόλτα εκεί έξω είναι πολύ σημαντικότερα από την κουλτούρα της ψυχαγωγίας και της κατανάλωσης σήμερα. Άλλωστε δεν θα υπήρχε καν ανθρώπινος πολιτισμός αν δεν υπήρχε η μετακίνηση και κοινωνικοποίηση.
Αλλά για να μην το βαραίνουμε πολύ, το πρόβλημα αυτή τη στιγμή πολλούς που δεν έχουν πόρους είναι ότι έχει μετατραπεί η ζωής τους σε μία ανάγκη και στην κάλυψη μόνο των αναγκών. Κι αυτό σου στενεύει και τους ορίζοντες πολύ.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
