Η φτώχεια φαίνεται και στη μετακίνηση
Ένα σύνθετο πρόβλημα αναδεικνύει η πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εκδώσει συστάσεις προς τα κράτη μέλη σχετικά με την αντιμετώπιση των ζητημάτων που προκύπτουν με τη φτώχεια στον τομέα των μεταφορών στην Ευρώπη.
Το Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα αναμένεται μάλιστα να κινητοποιήσει 86,7 δισ. ευρώ από το 2026 για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις από τα κράτη μέλη που θα κληθούν να προωθήσουν μια βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς κινητικότητα.
Ανάμεσα στα μέτρα που παρατίθενται είναι η χρήση συστημάτων κοινωνικής μίσθωσης οχημάτων μηδενικών εκπομπών, τα οποία θα απευθύνονται σε ευάλωτους χρήστες των μεταφορών, η βελτίωση των υπηρεσιών μεταφορών σε περιοχές χαμηλού εισοδήματος, η ανάπτυξη υποδομών δημόσιων μεταφορών για τη σύνδεση των περιοχών αυτών με τα κέντρα των πόλεων ή η εφαρμογή προγραμμάτων κουπονιών για τις δημόσιες συγκοινωνίες, η προσβασιμότητα για τα άτομα με αναπηρία κ.α.
Τώρα το τι θα εφαρμοστεί στην πράξη είναι άλλη ιστορία γιατί πολλές φορές ανακοινώνονται σχεδιασμοί καλών προθέσεων αλλά στην πράξη λίγα γίνονται.
Τη σχέση πάντως της φτώχειας με τις μεταφορές την ξέρουμε. Όσοι χρησιμοποιούν αυτοκίνητο για να πάνε και να έρθουν από τις δουλειές τους σπαταλώντας δύο ώρες κάθε μέρα, είναι φτωχοί. Γιατί χάνουν λεφτά στα καύσιμα και τη φθορά του αυτοκινήτου, γιατί οι πόλεις επιβαρύνονται από τους ρύπους, γιατί όλα τελικά επιβαρύνουν την υγεία των ανθρώπων και όλο αυτό επηρεάζει και τα συστήματα υγείας, αλλά και την κλιματική αλλαγή. Να πώς δημιουργείται ένας κύκλος που φθείρει τελικά τα κράτη και τις κοινωνίες κι ας μην φαίνεται. Και να γιατί απαιτούνται σύγχρονα μέσα μεταφοράς με νέες μορφές ενέργειας, σε σταθερή τροχιά και σίγουρα και νέες πολιτικές που να μειώνουν τη χρήση των ΙΧ αυτοκινήτων και να αυξάνουν τις δημόσιες μεταφορές.
Αλλά οι κύκλοι αυτοί πια έχουν αρχίσει να γίνονται κατανοητοί από όλο και περισσότερους. Αυτό που δεν βλέπουμε είναι ριζικές αλλαγές που να αφορούν τους περισσότερους. Ειδικά στην Ελλάδα είμαστε ακόμα πολύ πίσω. Κι αυτό γιατί λείπει και ο μακροπρόθεσμος σχεδιασμός, αλλά στην πράξη λείπει και η επιμονή στην υλοποίηση. Που σημαίνει ότι ίσως λείπει τελικά και η πίστη από όλους μας προς τον στόχο μιας καλύτερης πόλης, βιώσιμης, κοινωνικά δίκαιης και φιλικής στο περιβάλλον.
Δεν κατανοούμε τους κινδύνους; Είμαστε κλεισμένοι στο δικό μας και μόνο ατομικό πλαίσιο; Ό,τι κι αν είναι χρειάζεται και βούληση σε προσωπικό επίπεδο και σε βούληση σε επίπεδο αρχών από τους Δήμους ως το κεντρικό κράτος. Βούληση αληθινή δεν υπάρχει. Οπότε για καιρό ακόμα θα ψάχνουμε φτηνή βενζίνη να βάλουμε στο αμάξι για να πάμε στη δουλειά.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
Από την εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» στις 23-5-2025