Με στρατηγικό σχέδιο η λειτουργία των σχολείων μακριά από τις πόλεις
Στις αρχές της μεγάλης κρίσης και την εφαρμογή των πρώτων μέτρων για την οικονομία, άρχισε και το κλείσιμο σχολείων στην περιφέρεια. Είχε τη μορφή κυρίως των συγχωνεύσεων των μονάδων και της μεταφοράς των μαθητών σε μεγαλύτερα σχολεία πιο κοντά στην πόλη. Κι ένα βασικό επιχείρημα ήταν η αύξηση της κοινωνικοποίησης των παιδιών και η ευκαιρία συμμετοχής σε ένα αναπτυγμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που θα καλύπτει όλες τις ανάγκες τους. Ήταν δηλαδή κι ένα μεταρρυθμιστικό επιχείρημα που ερχόταν και κούμπωνε πάνω στο οικονομικό επιχείρημα ότι δεν μπορούσε το χειμαζόμενο κράτος μας πλέον να υποστηρίζει σχολεία με περισσότερους εκπαιδευτικούς από ό,τι μαθητές.
Οι κάτοικοι βέβαια των χωριών και της υπαίθρου έβλεπαν κι άλλα να συμβαίνουν παράλληλα με το κλείσιμο των σχολείων. Έβλεπαν το κλείσιμο δημοσίων υπηρεσιών συχνά νευραλγικών, έβλεπαν το κλείσιμο των τραπεζικών καταστημάτων, τη μείωση των δρομολογίων στις συγκοινωνίες, όπως έβλεπαν και τους νέους να εγκαταλείπουν τον τόπο τους για τις μεγάλες πόλεις και το εξωτερικό. Δεν έμοιαζε και πολύ ως μεταρρύθμιση η όλη η κατάσταση.
Σήμερα τα σχολεία στην επαρχία κλείνουν γιατί δεν έχουν μαθητές. Τόσο απλά. Και αυτό ανάγεται στα προβλήματα που προκύπτουν από το δημογραφικό που είναι όντως υπαρκτό ζήτημα και κεφαλαιώδες, ανάλογα όμως και το πώς το προσεγγίζεις. Γιατί το δημογραφικό πρόβλημα μπορεί να μην είναι μόνο αίτιο άλλων προβλημάτων όπως το κλείσιμο σχολείων, αλλά και σύμπτωμα άλλων βαθύτερων αναπτυξιακών προβλημάτων που δεν έχουν λύσεις και μεταρρυθμίσεις.
Αν δεν είναι βιώσιμη η ζωή και αποδοτική η οικονομία στη μέσα Ελλάδα, αν λείπουν υποδομές και δομές όπως στην Υγεία και την εκπαίδευση, αν λείπουν τεχνολογίες επικοινωνίας και ψηφιακής καινοτομίας, αν λείπουν κρατικές υπηρεσίες, τότε γιατί να μένει ο κόσμος στα χωριά και να στέλνει τα παιδιά του στα σχολεία;
Σε αυτό το ερώτημα η απάντηση του κράτους δεν είναι ούτε σαφής, ούτε ολοκληρωμένη. Θα ήταν αν το γνωρίζαμε. Μία τελευταία απάντηση που δόθηκε ήταν μία ασθμαίνουσα λύση για τις χρεώσεις στις αναλήψεις των ΑΤΜ. Μοιάζει το κράτος όχι μόνο να μην έχει σχέδιο για την αποκέντρωση και τη ζωή στην περιφέρεια, αλλά να τα αφήνει όλα σχεδόν στη λειτουργία της ελεύθερης αγοράς.
Η εκπαίδευση όμως όπως και η υγεία, είναι θέμα οικονομιών κλίμακος, δεν είναι όμως θέμα κέρδους και αγοράς.
Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ, από την εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» στις 22-8-2025