Αλλαγή κατεύθυνσης προς την κοινωνική κατοικία
Μία προσπάθεια δημιουργίας κοινωνικής στέγης κάνει η κυβέρνηση τελευταία, αφού έχει περάσει έξι χρόνια στην εξουσία και χωρίς να δει το επείγον της κατάστασης με τα ενοίκια και την έλλειψη κατοικιών ώστε να προσανατολίσει ανάλογα και την αξιοποίηση πόρων όπως πχ από το Ταμείο Ανάκαμψης. Χρειάστηκε να γίνει αυτή η σιωπηρή έκρηξη αδυναμίας μέσα στην κοινωνία, με χιλιάδες ανθρώπους να αδυνατούν να πληρώσουν ένα σπίτι, για να κινητοποιηθεί η Πολιτεία. Και πάλι όμως τα βήματα που γίνονται είναι μικρά, λίγα και έρχονται αργά. Γιατί δεν γίνεται από τη μία μέρα στην άλλη να φθηνύνουν τα ενοίκια, πόσο μάλλον όταν έχει κυριαρχήσει η τάση να τα λύνει όλα αυτά τα θέματα η ελεύθερη αγορά και ο ανταγωνισμός. Να που δεν τα έλυσε όμως.
Τώρα προωθείται ένα σχέδιο ώστε σε κάποια ανενεργά στρατόπεδα, να χτιστούν νέες κατοικίες από τις οποίες το 25% θα διατεθούν για τις ανάγκες των Ενόπλων Δυνάμεων και το 75% για τις ανάγκες σε πρώτη κατοικία όπως εξήγγειλε ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ. Υπάρχει και ένα σχέδιο για τη λεγόμενη κοινωνική αντιπαροχή που θα φέρει ιδιώτες σε δημόσια ακίνητα. Θα δούμε πώς θα πάει αυτός ο σχεδιασμός.
Είναι φανερό πάντως ότι μέχρι σήμερα η κυβέρνηση δεν επιδίωξε τη δημιουργία νέων κατοικιών με δημόσιους πόρους, μη θέλοντας να αξιοποιήσει τον παλιό και δοκιμασμένο θεσμό της «εργατικής κατοικίας». Και δεν κυνήγησε πόρους από την ΕΕ ειδικά για την κατοικία, δεν πάλεψε πολιτικά για ένα ανάλογο ειδικό χρηματοδοτικό πρόγραμμα, την ώρα που έβλεπε ότι στην αγορά η κατάσταση με τα ενοίκια οξύνονταν.
Οι συνέπειες είναι σημαντικές και ας μην φαίνονται με την πρώτη. Ένα μέρος της μετακίνησης ειδικά νέων ανθρώπων στο εξωτερικό που συνεχίζεται σε υψηλούς ρυθμούς, οφείλεται ακριβώς στο ότι δεν βρίσκουν τις συνθήκες για να προχωρήσουν τη ζωή τους. Και σε άλλες χώρες είναι ακριβά τα ενοίκια αλλά είναι μεγαλύτεροι οι μισθοί οπότε αυτό είναι κίνητρο για την αλλαγή χώρας για έναν νέο εργαζόμενο.
Και αυτό δείχνει ότι είναι αλληλένδετα τα προβλήματα πλέον και χρειάζονται συνδυαστικές λύσεις που στον πυρήνα τους θα πρέπει να έχουν την αύξηση των αμοιβών και τις καλές εργασιακές συνθήκες μαζί προφανώς με τα κίνητρα για τη μείωση των ενοικίων. Πάντως κάποιες επιλογές πρέπει να κάνει η κυβέρνηση γιατί δεν μπορεί να τα έχει με όλες τις πλευρές καλά και σίγουρα οι ενοικιαστές είναι σε πιο αδύναμη θέση. Χαμηλοί μισθοί και ακριβά ενοίκια δεν είναι εξίσωση κοινωνικής συνοχής.
Από εκεί και πέρα, η επιλογή να οικοδομηθούν νέες κοινωνικές κατοικίες είναι προς τη σωστή κατεύθυνση φτάνει να γίνει πιο μαζικά, ώστε να δοθεί και πραγματικό μήνυμα αφενός στην αγορά και αφετέρου στον κόσμο που ψάχνει σπίτι, ότι έχει κάτι να περιμένει.
Σίγουρα πάντως η σημερινή κατάσταση δεν μπορεί να συνεχιστεί για πολύ καιρό ακόμα. Η ακρίβεια πιέζει πια πολύ την κοινωνία.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
από την εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ» 18-9-2025
