Ακόμα και οι νεώτεροι εξ ημών θα θυμούνται ότι τα καλοκαίρια στην Ελλάδα συνδυάζονται πάντα με καταστροφικές πυρκαγιές. Οι παλιότεροι, θα έλεγε κανείς ότι έχουμε συνηθίσει κιόλας, αλλά αυτό δεν μπορεί να ειπωθεί όταν είμαστε μπροστά σε μεγάλες απώλειες ανθρώπινων ζωών ή την καταστροφή τεράστιων εκτάσεων.
Έτσι ή αλλιώς, αυτό που συμβαίνει σε περιπτώσεις σαν αυτές που βιώνουμε τις τελευταίες ημέρες, δεν μπορεί να περιγραφεί με ευκολία. Πρόκειται για μία τραγωδία.
Συχνά όμως, είναι τόσο μεγάλα τα τραγικά μεγέθη που μοιάζει και πολύ δύσκολο να τα οριοθετήσουμε και να τα βάλουμε σε λογικά πλαίσια ώστε να οικοδομήσουμε και πολιτικές πρόληψης. Μόλις σβήσει η φωτιά, επιστρέφουμε σε μία κανονικότητα, σαν να μην συνέβη τίποτα ποτέ. Κι ας είναι βέβαιο ότι η φωτιά θα επιστρέψει ακόμα και στο ίδιο σημείο πολλές φορές μέσα στα χρόνια όπως συμβαίνει στην Εύβοια ή την Ηλεία.
Κάθε φορά, μέσα στην ένταση, οι προτάσεις που γίνονται για την πρόληψη είναι πολλές. Αν αφήσουμε στην άκρη τις διχαστικές πολιτικές των κομμάτων που πάλι έκαναν την εμφάνισή τους, μπορούμε να καταλήξουμε σε λίγες, αλλά στέρεες παραδοχές.
Για την κατάσβεση, πρώτον, χρειαζόμαστε μόνιμο και σύγχρονο εξοπλισμό και προσωπικό. Αν δεν συμφωνήσουμε σε αυτό δεν πάμε παρακάτω. Και χρειάζονται και συνέργειες μεταξύ διαφορετικών θεσμών και μηχανισμών.
Για την πρόληψη, δεύτερον, απαιτείται σχεδιασμός που να επιτρέπει τον διαχωρισμό του δάσους από την κατοικημένη περιοχή ενώ πρέπει να υπάρχουν και μηχανισμοί ανά τοπικές περιοχές που να προλαμβάνουν καταστάσεις. Αυτό όμως είναι συνολικά και δύσκολο και πολύ κοστοβόρο. Και πώς να αλλάξεις μία χώρα που έχει χτιστεί πάνω στις παραλίες και μέσα στα δάση; Θα τολμούσαμε άραγε να αλλάξουμε με άλλα δένδρα τα πυρόφιλα πεύκα;
Αλλά και συνολικά το κόστος της πρόληψης είναι τόσο μεγάλο που μοιάζει να είναι εκτός των ορίων συζήτησης. Εύκολα λέμε «να καθαριστούν τα περιαστικά δάση», αλλά έχουμε υπολογίσει πόσο θα κόστιζε αυτό για όλη τη χώρα κάθε χρόνο;
Κατά συνέπεια η τρίτη παραδοχή είναι ότι απαιτούνται και μεγάλοι οικονομικοί πόροι.
Διαφαίνεται ότι αυτό που βρίσκει πιο εύκολα κάθε κυβέρνηση μπροστά της είναι η συγκρότηση μηχανισμών πυρόσβεσης. Τα άλλα δύο σημεία είναι πολύ πιο δύσκολα. Αλλά όλα μπορούν και πρέπει να μπουν στο τραπέζι μίας δημόσιας και ειλικρινούς συζήτησης.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ