Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις της εποχής μας, για τη χώρα μας είναι η δικαιοσύνη. Να αισθάνονται οι πολίτες ότι οι καταστάσεις που βιώνουν δεν τους πλήττουν ασύμμετρα κι ότι αποτελούν μέρος ενός κράτους που μεριμνά για την προστασία τους και το δημόσιο συμφέρον.
Τα προβλήματα δεν προέρχονται μόνο από τα δεινά που συσσωρεύουν οι συνέπειες της πανδημίας ή του πολέμου. Είναι και πώς βλέπει ο ίδιος ο πολίτης, ο κάθε κάτοικος της χώρας, τον εαυτό του μέσα σε όλο αυτό.
Αν επικρατήσει η άποψη ότι η αντιμετώπιση από το κράτος είναι άνιση κι ότι αφήνει στην άκρη τα ατομικά συμφέροντα πολλών, τότε ο δείκτης της δυσαρέσκειας θα μεγαλώσει. Κι αν ο πολίτης αισθάνεται αδικαίωτος τότε τα προβλήματά του γίνονται ακόμα πιο περίπλοκα και σοβαρά.
Παρά τις κάποιες γενικεύσεις και απλουστεύσεις που γίνονται κυρίως με πηγή όσους θέτουν ψευτοδιλήμματα στην κοινή γνώμη, τα προβλήματα της κοινωνίας δεν είναι ούτε ο λαϊκισμός, ούτε η έλλειψη θεσμικού εκσυγχρονισμού, ούτε η διαφθορά κλπ. Αυτά είναι μάλλον συμπτώματα παρά αιτίες. Το ζήτημα σήμερα είναι αν ο πολίτης έχει ισότιμη πρόσβαση στην εργασία και την παραγωγή πλούτου, αν αισθάνεται ασφαλής ως προς την υγεία του, αν τα παιδιά του έχουν πρόσβαση στην εκπαίδευση και την επαγγελματική τους πορεία, αν η ποιότητα ζωής του προσδίδει και ποιοτικό χρόνο και δημιουργικότητα στον βίο του.
Πρόκειται για διαχρονικά προβλήματα και προκλήσεις προφανώς, αλλά πολλές φορές κρύβονται κάτω από μείζονες μεταβολές στη συγκυρία- κάτι που στην εποχή μας έχει το όνομα της «κρίσης»- ή συγχέεται με τις επιλογές άλλων μηχανισμών, των κομμάτων για παράδειγμα, ομαδοποιήσεων που επιζητούν εξουσία και χρήμα ή συμφερόντων που αδιαφορούν για την κοινωνική συνοχή.
Το ερώτημα της δικαιοσύνης και της ισότητας μετατρέπεται σε κομβικό για τη δημοκρατία μας. Θεωρήσαμε ότι το είχαμε κατακτήσει, αλλά μάλλον χρειάζεται μία επανίδρυση στην προσέγγισή του.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
