Πριν από έναν χρόνο οι μάσκες ήταν πολύ λιγότερες και πολύ ακριβότερες. Σήμερα βρίσκεις όσες θέλεις, πολύ φθηνές. Τα έχει αυτά η αγορά. Στην αρχή της πανδημίας όμως, η συζήτηση είχε επικεντρωθεί στην καραντίνα και λιγότερο στα μέσα ατομικής προστασίας, τα οποία σήμερα έχουν γίνει κάτι σαν τα ρούχα που φοράμε.
Το θυμίζουμε αυτό, γιατί έδειξε πόσο δύσκολη είναι η πολιτική πρόληψης, αλλά και πώς μπορεί να υποπέσει σε λάθη με μακροπρόθεσμες συνέπειες.
Η καραντίνα του Μαρτίου του 2020 και λόγω του ότι έγινε έγκαιρα, είχε απτά αποτελέσματα σε μία φάση που όλα ήταν πρωτόγνωρα και τρομακτικά. Καμιά κοινωνία όμως, δεν θα μπορούσε να είναι αποκλεισμένη στο σπίτι επί ενάμιση χρόνο. Όταν η Ελλάδα βγήκε έξω το περυσινό καλοκαίρι όπως και όλος ο κόσμος για να κινηθεί η οικονομία, η πανδημία επανήλθε. Κι εκεί φάνηκε η έλλειψη μίας ολοκληρωμένης πολιτικής πρόληψης. Δεν πείσθηκε ο κόσμος πχ ότι πρέπει να φορά μάσκα και να τηρεί τις αποστάσεις συνεχώς, ακριβώς γιατί ο ιός υπάρχει και δεν υπάρχουν άλλα μέσα για να αντιμετωπιστεί. Αντίστοιχα, όλες αυτές οι επενδύσεις ελπίδας στο εμβόλιο, μείωναν τα αντανακλαστικά που χρειαζόταν για περισσότερη ατομική προστασία, αλλά και συλλογική απαίτηση για ενίσχυση των νοσοκομείων.
Θα αντιτείνει κάποιος ότι τα επιστημονικά στοιχεία ήταν δημόσια και ο κάθε πολίτης όφειλε να ενημερώνεται. Όμως η διαδικασία πειθούς είναι διαδραστική και απαιτεί και από το κράτος να παρεμβαίνει. Έπρεπε το σύνολο του κρατικού μηχανισμού να είναι πολύ κοντά στον πολίτη. Να τον στηρίζει στη ζωή του, αλλά και να απαντά και στα λάθη, τις αστοχίες ή τα ψεύδη των αρνητών. Κάπου εκεί χάθηκε ίσως ένα μέρος του στοιχήματος των εμβολιασμών. Ενώ έπρεπε να είχε γίνει εκστρατεία σπίτι σπίτι και σε κάθε χώρο δουλειάς για τα «όπλα» που υπάρχουν εναντίον της πανδημίας, αφέθηκε πολύς χρόνος και πολύς χώρος ελεύθερος ώστε ο καθένας να λέει καλοπροαίρετα, αλλά και κακοπροαίρετα, ό,τι θέλει.
Το δίδαγμα για τις μέρες μας είναι ότι όλα πρέπει να είναι γνωστά σε όλους και όλα τα ερωτήματα να απαντώνται άμεσα. Καμία «γκρίζα» ζώνη εκεί που όλα μοιάζουν να έχουν ειπωθεί πια και είναι ανάγκη να γίνουν πια πράξη.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ