Είμαι επιφυλακτικός όταν από διάφορες πλευρές ακούγονται προτάσεις για νέα μαθήματα στα σχολεία. Με τον καλό σκοπό, να πιάσουν τα παιδιά το τι συμβαίνει σήμερα στον κόσμο γύρω τους, προτείνονται συνεχώς νέες διδακτικές ενότητες από την επιχειρηματικότητα ως την πληροφορική, χωρίς κάποιο σχέδιο για το πώς μπορούν να υλοποιηθούν.
Στην πραγματικότητα τα μαθήματα που έχει σήμερα το πρόγραμμα των σχολείων φτάνουν και περισσεύουν για να συζητηθούν τα πάντα. Θέλει εγρήγορση από τους εκπαιδευτικούς και εκσυγχρονισμός των βιβλίων, όταν χρειάζεται και τίποτα παραπάνω. Στη Φυσική και Μαθηματικά ο μαθητής θα ρωτήσει για τα «κβάντα» και μπορούν να το φτάσουν στη θεωρία του χάους στην οικονομία. Ακόμα και η σεξουαλική αγωγή ή η σύγχρονη δημοκρατία και το πολίτευμα, υπάρχει χώρος να μπουν στο πρόγραμμα με την κατάλληλη εκπαίδευση και των εκπαιδευτικών.
Μακρηγορώ, όμως, για να προτείνω κι εγώ ένα νέο «μάθημα». Είναι το μάθημα «πώς μπορώ να καταλάβω αν αυτό που διαβάζω είναι έγκυρο». Όχι αν είναι «σωστό» κατ’ ανάγκη γιατί εκεί μπορεί να προκύψουν διαφωνίες, αλλά αν είναι έγκυρο που σημαίνει ότι ακολουθεί κάποιους κανόνες για τη διατύπωση των επιχειρημάτων, την ερευνητική εργασία και την εξαγωγή συμπερασμάτων.
Και χρειάζεται αυτή η γνώση ακόμα και σε παιδιά δημοτικού, όχι γιατί υπάρχουν ψευδείς ειδήσεις και fake news, αλλά γιατί εδραιώνεται μία τάση πολλών ανθρώπων να διατυμπανίζουν ότι «έχουν γνώμη» κι αφού έχουν γνώμη όλα λύνονται, ακόμα και αν αυτή η γνώμη έρχεται σε σύγκρουση ακόμα και με απλές παραδοχές της επιστήμης με ιστορία αιώνων πίσω τους. Όπως και η τάση να ισχυροποιείται η γνώμη με το «κάπου το διάβασα» ή το γραφικό «το διάβασα στο ίντερνετ». Στην εποχή που όλοι έχουν άποψη και όλοι μπορούν να την ανεβάσουν σε ένα δημόσιο μέσο, λόγω των ευκολιών του δικτύου, είναι προφανές ότι μπορείς να βρεις διαθέσιμες και όλες αυτές τις «γνώσεις». Αν γράψεις στην αναζήτηση πχ «θάνατοι από εμβόλιο», θα βρεις τόσες «πληροφορίες» παγκοσμίως που θα είσαι σίγουρος ότι αν κάνεις το εμβόλιο θα πάθεις κάτι. Πώς όμως θα ξεχωρίσεις αν όλα αυτά που θα βρεις δεν έχουν καμία εγκυρότητα. Δεν είναι τόσο εύκολο όσο νομίζουμε. Αλλά είναι επείγον να μάθουμε, να εκπαιδευτούμε στην αναζήτηση έγκυρης γνώσης.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
