Ο πόλεμος στην Ουκρανία, έρχεται και ανατρέπει πολλά από όσα θεωρούσαμε κεκτημένα με κυριότερο την κατάκτηση της ειρήνης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Παρ’ όλα αυτά φαίνεται ότι βρισκόμαστε μπροστά σε διλήμματα και κρίσιμες αποφάσεις που απορρέουν από μία αποκαθήλωση ή έστω από ένα καίριο πλήγμα σε βεβαιότητες και θέσφατα με τα οποία προχώρησε για μία μακρά περίοδο ο κόσμος μας. Χρειάστηκε η μεγάλη οικονομική κρίση της προηγούμενης δεκαετίας και προφανώς η πανδημία για να αναφανεί η ανάγκη να ξαναδούμε πολλά από την αρχή.
Και το πρώτο που μοιάζει να αναδύεται ως ερώτημα είναι το κατά πόσο η ιδεολογία της ελεύθερης αγοράς και η αέναη επέκταση της παγκοσμιοποίησης των κεφαλαίων μπορούν να προσφέρουν στον κόσμο ανάπτυξη, ευημερία και ασφάλεια. Η απάντηση που έρχεται εύκολα πια, είναι ότι δεν μπορούν. Και το αποδεικνύει όχι κάποια έκφραση του αντικαπιταλιστικού κινήματος που θέριεψε στο Σιάτλ ή τη Γένοβα ή οι κινήσεις κατά των χρηματιστηρίων στις ΗΠΑ. Το αποδεικνύει η ζέση και η ταχύτητα με την οποία σχεδόν όλα τα κράτη της Δύσης καταργούν την ελεύθερη αγορά για να μπορέσουν να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες του πολέμου. Κρατικοί περιορισμοί στο εμπόριο και τις αγορές ώστε να πληγεί η Ρωσία, μέτρα επιδοτήσεων στις εγχώριες αγορές ώστε να μην καταρρεύσουν, ακόμα και πλαφόν στις τιμές όπως στην ηλεκτρική ενέργεια, είναι λίγα από όλα όσα ακούμε αυτές τις μέρες στην Ευρώπη.
Το πρόσχημα είναι ότι πρόκειται για έκτακτη κατάσταση, προσωρινή. Μόλις τελειώσουν όλα, θα επανέλθουμε πάλι στην παλιά εποχή που οι αγορές και η επιδίωξη της αύξησης του ρυθμού κέρδους, ρύθμιζαν τα πάντα και αύξαιναν τις προσδοκίες. Μόνο που οι έκτακτες καταστάσεις τείνουν να γίνουν μόνιμες. Ήδη πολλοί θυμούνται την πετρελαϊκή κρίση του 1973.
Μία διαρκής κατάσταση κρίσεων στα οποία κάθε φορά η αγορά, αλλά και η κοινωνία καλεί το κράτος να παρέμβει για να τις σώσει. Αν όμως όντως μπορεί το κράτος να σώσει την πατρίδα και την οικονομία της, τότε γιατί δεν έχει και την πρωτοκαθεδρία; Γιατί τόσο μίσος στις κρατικές παρεμβάσεις και τον Δημόσιο τομέα, τόσα χρόνια; Γιατί δεν σχεδιάζουμε τις κοινωνίες και τις οικονομίας με βάση τον κρατικό παρεμβατισμό και τις κοινωνικές πολιτικές;
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
