Όσο κι αν την σπρώχνουμε την πραγματικότητα στα ιδεολογικά κατάλοιπα από τα δεδομένα των παλιών χρόνων, δεν χωράει. Οι καιροί είναι πολύ διαφορετικοί. Και είμαστε κι εμείς πολύ διαφορετικοί.
Δεν λέω για αξίες διαχρονικές ή για χαρακτηριστικά των κοινωνιών μας που αντέχουν μέσα στο χρόνο, είτε για καλό είτε για κακό. Και η βία προς τον αδύνατο και ο κυνισμός της εξουσίας και η ισχύς του πολέμου είναι εδώ όπως ήταν παλιά. Και πάντα έχει σημασία ποιος και τι χρησιμοποιεί για να δώσει λύσεις.
Λέω όμως ότι οι πολιτικές ιδεολογίες ή τέλος πάντων αυτό που ο καθένας έλεγε ιδεολογία το ’70 ή το ’80, δεν αρκούν για να εξηγήσουν τι γίνεται σήμερα. Ούτε τα εύκολα σχήματα περί πατριωτών και προδοτών που όλοι τα έχουν εύκολα στο στόμα, συνήθως όμως μόνο όταν δεν τους κοστίζει η επιλογή τους και προσωπικά.
Σήμερα αναδιατυπώνονται τα πάντα και σημασία έχει πώς εμπλέκεται ο καθένας και η καθεμιά. Σήμερα έχει μεγαλύτερη σημασία όχι το λες και τι διαλαλείς αλλά τι πράττεις, τι επιλέγεις να κάνεις και τι σε αφορά προσωπικά. Και κυρίως τι έχεις να χάσεις αν εμπλακείς. Εκεί κυρίως κρίνεται ο άνθρωπος που θέλει να είναι μέρος του δημόσιου βίου.