Μία χαρακτηριστική εικόνα στα χωριά μας είναι η παρουσία κατοίκων στα σπίτια τους, αλλά λιγότερο στην πλατεία ή στο καφενείο, αν υπάρχει και αυτό. Έχει να κάνει με την αλλαγή των συνθηκών ως ένα βαθμό αφού συχνά οι επισκέπτες του χωριού ακόμα κι αν έχουν σπίτι, έρχονται από μακριά για λίγες μέρες αναψυχής, μπορεί να μην έχουν πια συγγενείς και κινούνται σε έναν στενό κύκλο φίλων. Αυτό είναι πιο έντονο το χειμώνα που δεν βοηθάει και ο καιρός ενώ το καλοκαίρι με τα πανηγύρια και τις εκδηλώσεις γεμίζουν οι πλατείες.
Στην πράξη όμως, το πρόβλημα είναι βαθύτερο και έχει να κάνει με την έλλειψη πολλών μόνιμων κατοίκων στα χωριά της Ηπείρου και τη μείωση της παραγωγικής δραστηριότητας.
Τα χωριά που έχουν ακόμα παραγωγή έχουν και μεγαλύτερη ζωντάνια όπως είναι φυσικό. Αλλά αυτή η διαπίστωση δεν λέει από μόνη της κάτι και δεν ξεφεύγει από τα όρια της περιγραφής. Το θέμα είναι πώς θα αλλάξει.
Δεν πρέπει να μας διαφεύγει η διαφορετική οπτική που έχει ο καθένας μας ανάλογα και με τη θέση που κατέχει. Ο επισκέπτης του χωριού μόνο για μερικές μέρες το χρόνο, θέλει να έχει καλούς οδικούς άξονες για την πρόσβαση ή και αεροδρόμιο, κάποιες υπηρεσίες, ίσως και ένα κοντινό κέντρο υγείας.
Οι μόνιμοι κάτοικοι του χωριού εκτός από αυτά θέλουν και καλούς επαρχιακούς δρόμους, πρόσβαση στις δουλειές τους, σχολεία, υποστήριξη από κρατικές υπηρεσίες, φτηνότερο κόστος ενέργειας και μετακινήσεων. Λογικά όλα αυτά.
Στην Ήπειρο συνεπώς πρέπει να υπάρχουν συνέργειες και πολιτικές ανάπτυξης που να λειτουργούν συμπεριληπτικά και προσθετικά, ενώνοντας διαφορετικές ανάγκες και αφετηρίες του πληθυσμού και βλέποντας τη συνολική εικόνα που δεν είναι πάντα ενιαία. Να προσθέσουμε και τις ανάγκες των αμιγώς τουριστών που ίσως κάποιες φορές να επιβαρύνουν την τοπική κοινωνία αυξάνοντας πχ το κόστος αποκομιδής απορριμμάτων, το δίκτυο ηλεκτρισμού κλπ.
Σε αυτές τις περιπτώσεις το αναπτυξιακό μοντέλο δεν μπορεί να είναι ίδιο προφανώς με αυτό άλλων περιοχών που συντηρούν για παράδειγμα χωριά χιλίων κατοίκων ενώ και εντός της Ηπείρου άλλες είναι οι ανάγκες του Μετσόβου και άλλες της Λάκκας Σουλίου. Κάτι που μας οδηγεί στην κατεύθυνση να δημιουργηθούν ειδικά αναπτυξιακά σχέδια ανά περιοχή με ανάλογη ανακατεύθυνση των διαθέσιμων πόρων. Είναι μία συζήτηση που δεν γίνεται επαρκώς και ίσως να πρέπει να ξεκινήσει.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ