Ο τουρισμός ήταν και παραμένει μια «βαριά βιομηχανία» για την Ελλάδα, κυρίως λόγω της μεγάλης συνεισφοράς του στα εθνικά έσοδα και το ΑΕΠ της χώρας.
Τέτοιες όμως προσεγγίσεις δεν ακολουθούν μία μόνο διαδρομή, αλλά περισσότερες εκφράζοντας και διαφορετικές αντιλήψεις και συμφέροντα.
Αν ο τουρισμός είναι όντως μία βαριά βιομηχανία τότε θα πρέπει να ενισχύεται κεντρικά από το κράτος, όπως θα γινόταν και σε κάθε άλλο κλάδο της αγοράς.
Ενισχύεται στην πράξη με διάφορους τρόπους, όπως νομοθετικές προβλέψεις για την διευκόλυνση των επενδύσεων και τη ρύθμιση της αγοράς ή με την προβολή της χώρας σαν τουριστικός προορισμός.
Παρ’ όλα αυτά είναι μία δύσκολη και ευμετάβλητη αγορά που επηρεάζεται από τις αλλαγές στις διεθνείς τάσεις όπως και τις μεταβολές της οικονομίας. Επηρεάζεται ιδιαίτερα από τη ζήτηση, από την καταναλωτική δύναμη των ίδιων των τουριστών που μην ξεχνάμε ότι είναι καταναλωτές και άλλων προϊόντων. Οπότε η ακρίβεια στις χώρες τους, τους λυγίζει και μπορεί να μειώνουν τα έξοδά τους για τουρισμό. Η ακρίβεια διεθνώς μπορεί να επηρεάσει τον ελληνικό τουρισμό τα επόμενα χρόνια. Σίγουρα επηρεάζει τον εγχώριο τουρισμό με τους Έλληνες να μειώνουν κατά πολύ τους προϋπολογισμούς τους για διακοπές.
Κι έτσι η πραγματικότητα εισβάλλει σε μία ιστορία που τη θεωρούσαμε και λίγο αλώβητη, όπως είναι ο μύθος του «ήλιος και θάλασσα» που παραμένει ταυτισμένος σε όλον τον κόσμο με την Ελλάδα.
Κι αν προστεθούν κι άλλα γεγονότα, ας τα πούμε πιο απρόοπτα, όπως ο πόλεμος, τότε οι επιπτώσεις γίνονται πιο απρόβλεπτες. Η μείωση των τουριστών από το Ισραήλ ή τη Ρωσία έχει άμεση επίπτωση στην ελληνική περίπτωση.
Σε ένα δεύτερο επίπεδο, δημιουργούνται ή αποκαλύπτονται ανισότητες. Και το βλέπουμε αυτό με την άνιση κατανομή της τουριστικής αγοράς, με τις περιοχές που δεν μπορούν να υποστηρίξουν το μοντέλο φθηνών προσφορών για ήλιο και θάλασσα, να μένουν πίσω. Το παθαίνει η Ελλάδα από άλλους προορισμούς, αλλά το παθαίνουν και περιοχές εντός της χώρας που δεν έχουν την ίδια ζήτηση. Και οι ορεινές περιοχές για παράδειγμα που αφορούν την Ήπειρο ειδικότερα είναι αναγκασμένες να ακολουθήσουν άλλους δρόμους για την προβολή και την προσέλκυση επισκεπτών που δεν θα θέλουν μόνο θάλασσα και ηλιοθεραπεία. Κι εκεί χρειάζεται ένας κεντρικός μηχανισμός προβολής αλλά και έργα υποδομών κλπ. Χρειάζεται κράτος που να μην τα αφήνει όλα να τα ρυθμίζουν οι «αγορές».
Κι εκεί έρχεται και κολλάει και ο υπερτουρισμός που έγινε μόδα να τον συζητάμε. Που δεν είναι τίποτα άλλο παρά η πίεση που ασκούν οι αγορές μέχρι εξαντλήσεως σε περιοχές με μεγάλη τουριστική ζήτηση για να αυξήσουν περισσότερο τα κέρδη τους. Θα αφήσουμε τις αγορές να κανονίσουν και την πολιτική τουρισμού στη χώρα μας; Μπορούμε να κάνουμε κάτι άλλο; Το συζητάμε την επόμενη φορά.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
