Μην το βλέπουμε και τόσο απλό πρόβλημα, αυτό με τους παράλληλους κόσμους. Περισσότερο άλλωστε δεν τους βλέπουμε καν αυτούς τους κόσμους. Άλλος είναι ο κόσμος που περιμένει να ξοδέψει σε δώρα και γιορτινά καλούδια κι άλλος εκείνος που περιμένει το δώρο για να πληρώσει το ρεύμα και το πετρέλαιο. Κι άλλος εκείνος που δεν περιμένει τίποτα και κανένα δώρο και δεν θα καλύψει τίποτα. Αυτοί οι κόσμοι κινούνται παράλληλα, βλέπουν αλλιώς την προοπτική της ζωής και δεν βλέπουν καθόλου ο ένας το άλλον.
Παλιότερα υπήρχαν δίκτυα επικοινωνίας μεταξύ των διαφορετικών πλευρών, των διαφορετικών κομματιών της κοινωνίας. Σήμερα αυτά τα δίκτυα, οι γέφυρες, οι κοινοί τόποι όλο και λιγοστεύουν. Για αυτό και μιλάμε για ρήγματα, για χάσματα, για αποστάσεις, για διαχωριστικές γραμμές. Και για αυτό δεν λειτουργούν και οι παλιές γραμμές όπως η πολιτική, τουλάχιστον στο βαθμό που συμφωνούσαμε στο τι είναι πολιτική. Και έχει από καιρό μειωθεί η σημασία άλλων συνεκτικών δεσμών, όπως η συγγένεια, το να ζεις στην ίδια πόλη, να αγαπάς την ίδια ομάδα ή να ταυτίζεσαι πολύ με την καταγωγή και την πόλη σου. Σπάνε συνέχεια όλο και περισσότερο οι δεσμοί.
Και το θέμα δεν είναι πια να το εξηγήσεις. Γιατί πέρασε ο καιρός που είχε νόημα η συζήτηση για το πώς λειτουργούσε η παγκοσμιοποίηση των αγορών ή πώς άλλαζε τις μικρές κοινότητες ο καταναλωτισμός. Τώρα γίνεται ίσως μία συζήτηση για τις συνέπειες του υπερτουρισμού στις τοπικές κοινωνίες ή πόσο μακριά απέχουν τα κέντρα λήψης αποφάσεων. Όλα αυτά όμως έχουν συζητηθεί και εξηγηθεί επαρκώς ακόμα κι εκεί που δεν φτάνει ο λόγος της ανάλυσης και ο δημόσιος λόγος των πολιτικών. Κάπως έχουν ενημερωθεί πια οι περισσότεροι, όλοι μας έχουμε καταλάβει κάτι.
Το θέμα είναι ότι έχουν δημιουργηθεί συνέπειες, νέες καταστάσεις και νέα δεδομένα. Οι παγκόσμιες αγορές είναι κάτι δεδομένο πια ακόμα κι αν εμείς είμαστε νοσταλγοί της δραχμής. Και στους πολέμους οι παλιοί εχθροί γίνονται φίλοι και αλλάζουν πλευρά. Στις μέρες μας η αλλαγή του κόσμου όπως τον ξέραμε τον 20ο αιώνα, έχει συντελεστεί. Και υπάρχουν και νέοι που δεν έχουν γεννηθεί καν τον 20ο αιώνα κάτι που ξεχνάμε.
Οφείλουμε να αντιληφθούμε ότι ο κόσμος μας, μας αρέσει δεν μας αρέσει, είναι ένας πολύ διαφορετικός κόσμος από αυτόν που ξέραμε όσοι τον ξέραμε.
Και προς το παρόν είμαστε εμείς εδώ και οι άλλοι αλλού, διασπασμένοι, χωρίς ενότητες, χωρίς συλλογικότητες, μονάχοι και απομονωμένοι συχνά, αποκομμένοι και αγωνιούντες για την κοινότητα ή την χειρονομία της επαφής και της συνάντησης. Δεν ακούγεται καλό. Και δεν είναι.
Γράφει ο ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
fkaramitsos@yahoo.gr
