Υπάρχουν μερικές βασικές πολιτικές για να περάσει μία δημόσια και κρατική υπηρεσία στον ιδιωτικό τομέα. Η πρώτη είναι απλώς να πωληθεί ή να παραχωρηθεί. Άλλες φορές χωρίς μεγάλο αντίτιμο όπως έγινε πχ μετά το 1990 στην Ανατολική Ευρώπη με τη δέσμευση όμως για επενδύσεις, άλλες με μεγάλο αντίτιμο για να έχει έσοδα και το κρατικό ταμείο.
Μία άλλη πολιτική είναι ο «τεμαχισμός» σε μικρότερες εταιρίες και η πώληση μερικών εξ αυτών.
Στην Ελλάδα δοκιμάζονται και οι δύο αυτές πολιτικές από το ’90 και μετά κυρίως.
Ένα θέμα που βρίσκεται στον πυρήνα του θέματος των ιδιωτικοποιήσεων είναι τι κάνεις με τα δημόσια αγαθά όπως το νερό ή με κρίσιμα ζητήματα για τις κοινωνίες όπως η διαχείριση των αποβλήτων που έχει να κάνει με την προστασία του περιβάλλοντος.
Εδώ, η ασυμφωνία ξεκινά πιο ψηλά, στους ορισμούς πρώτα πρώτα. Δεν συμφωνούν δηλαδή όλες οι πλευρές στο τι είναι «αγαθό» ή δεν θέλουν καν αυτήν την έννοια. Γιατί ο κοινός νους θεωρεί ότι ένα αγαθό δεν μπορεί να έχει τιμή στην αγορά ούτε να μπαίνει στη λογική του ανταγωνισμού για κέρδος. Υπάρχει σχέση κόστους – οφέλους στη διαχείριση και του αγαθού, αλλά την αναλαμβάνει το κράτος με δημόσιες υπηρεσίες ώστε να εγγυάται πλήρως και το δημόσιο συμφέρον.
Η άλλη πλευρά όμως λέει ότι και μία ιδιωτική εταιρία μπορεί να εξυπηρετεί το δημόσιο συμφέρον ειδικά όταν εμπίπτει σε κανόνες και ρυθμίσεις. Για αυτό και τα ευρωπαϊκά κράτη έχουν Ρυθμιστικές Αρχές σε κρίσιμα θέματα όπως η Ενέργεια ώστε να υπάρχει και ένα κοινό ρυθμιστικό πλαίσιο.
Αυτά λίγο πολύ είναι γνωστά και στις περισσότερες χώρες της ΕΕ λειτουργούν εδώ και πολλά χρόνια. Για παράδειγμα στη Γερμανία υπάρχουν και ιδιωτικά και δημόσια συστήματα διαχείρισης των αποβλήτων ενώ έχουν γίνει και δημοψηφίσματα σχετικά.
Στην Ελλάδα το πάμε κάπως αλλιώς. Δεν κάνουμε ανοιχτές συζητήσεις, ούτε βέβαια δημοψηφίσματα, αλλά τα αφήνουμε όλα στο πρόγραμμα των κομμάτων και στις εκλογές. Κέρδισε ένα κόμμα τις εκλογές; Θα εφαρμόσει και το πρόγραμμά του. Ακόμα και αν υπάρχουν ισχυρές διαφωνίες. Ακόμα κι αν παγκοσμίως είναι ανοιχτή η συζήτηση και με πολλά πίσω εμπρός. Αλλά ψιλά γράμματα όλα αυτά. Ποιοι ορισμοί και ποιες πολιτικές τώρα.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
