Δεν χρειάζεται να γίνει αναφορά στην ακρίβεια και τις απίστευτες τιμές στο ράφι που συναντάμε καθημερινά. Μερικές φορές σε σοκάρει κιόλας που φτάσει κάτι που είχες να αγοράσεις καιρό. Και έχει γίνει πια συνήθεια η αναμονή στο ταμείου του σούπερ μάρκετ περιμένοντας το τι θα γράψει πάλι η απόδειξη. Έχει γίνει συνήθεια και να αναφερόμαστε και στην ακρίβεια, όσο δεν αλλάζει κάτι ριζικά.
Υπάρχουν όμως πια παρενέργειες, επιπτώσεις βαθύτερες που επηρεάζουν σημαντικά την αγορά και την κοινωνία. Επιπτώσεις με βαθύ αποτύπωμα για τα επόμενα χρόνια. Ακόμα και να πέσουν αύριο οι τιμές, η κοινωνία θα ζει κάτω από τις συνέπειες της ακρίβειας επί πολλά χρόνια.
Μόνο η αύξηση των επιτοκίων έχει τέτοια επίδραση στα νοικοκυριά που έχουν δάνεια, που σου κόβεται η ανάσα. Η μεσαία τάξη που έχει ένα στεγαστικό δάνειο ή έχει πάρει κάποτε και ένα καταναλωτικό για πληρώσει τα φροντιστήρια των παιδιών, ζει στα όρια πια.
Κι αυτό έχει άμεση σχέση με τη μείωση της κατανάλωσης γιατί όλοι κόβουν από παντού για να βγει ο μήνας. Χαμηλή ζήτηση και υψηλός δανεισμός είναι συνταγή αποτυχίας για την αγορά και βαρύ χτύπημα στην κοινωνική συνοχή. Έτσι γεννιούνται οι ανισότητες.
Το ζήτημα εδώ δεν είναι μόνο η πολιτική προσέγγιση. Προβλήματα αντίστοιχα υπάρχουν πια σε όλον τον κόσμο. Το θέμα είναι το κοινωνικό, το πώς θα αντιμετωπιστεί η κοινωνική ρήξη, οι ανισότητες. Βλέπουμε ότι ακόμα και φυσικές καταστροφές αφήνουν προβλήματα που βαθαίνουν την κρίση. Κάτι που δείχνει ότι χρειάζεται μία νέα, ολόπλευρη ανασυγκρότηση των κοινωνικών πολιτικών.
ΦΙΛΗΜΩΝ ΚΑΡΑΜΗΤΣΟΣ
