Τι δείχνει έρευνα σε 160.000 άτομα
Είστε εξυπνότεροι από ένα δεκάχρονο παιδί; Ένα συγκλονιστικά μεγάλο μέρος των ενηλίκων στον πλούσιο κόσμο μπορεί να μην είναι, σύμφωνα με τον Economist και τη σχετική έρευνα του ΟΟΣΑ που διεξάγεται μία φορά τη δεκαετία για τις δεξιότητες των ενηλίκων.
Οι επιδόσεις σε τεστ μαθηματικών και ανάγνωσης περίπου του 20% ατόμων ηλικίας 16 έως 65 ετών είναι ίδιες με έναν μαθητή που βρίσκεται στην τελευταία τάξη του δημοτικού, σύμφωνα με τη μελέτη του ΟΟΣΑ που δημοσιεύθηκε στις 10 Δεκεμβρίου, που διεξήχθη σε ένα σύνολο κυρίως πλούσιων χωρών. Ακόμη χειρότερα, οι ενήλικες σε πολλά μέρη έχουν γίνει λιγότερο εγγράμματοι τα τελευταία 10 χρόνια.
Η «έρευνα για τις δεξιότητες των ενηλίκων» του ΟΟΣΑ διεξάγεται μόνο μία φορά τη δεκαετία. Οι ερευνητές ζήτησαν από 160.000 ενήλικες σε 31 χώρες και περιφέρειες να συμμετάσχουν σε σύντομες δοκιμασίες αριθμητικής, γραφής και επίλυσης προβλημάτων. Στόχος είναι να μετρήσουν αν έχουν τις δεξιότητες για να διατηρήσουν μια θέση εργασίας, να συμμετάσχουν στην πολιτική ζωή και γενικά να ευδοκιμήσουν στον πραγματικό κόσμο. Στην πιο βασική τους μορφή, διαπιστώνουν πόσο καλά οι άνθρωποι μπορούν να κατανοήσουν τις προειδοποιήσεις στο πίσω μέρος ενός κουτιού ασπιρίνες ή να υπολογίσουν πόση ταπετσαρία χρειάζεται για να καλυφθεί ένα δωμάτιο. Σε πιο προχωρημένα επίπεδα, οι δοκιμασίες διερευνούν πόσο καλά οι άνθρωποι μπορούν να εξάγουν ορθά συμπεράσματα από αναλύσεις και διαγράμματα του είδους που μπορεί κανείς να συναντήσει, ας πούμε, σε ένα δημοφιλές περιοδικό της επικαιρότητας.
Πρώτη η Φινλανδία
Η Φινλανδία θα χαρεί με τα αποτελέσματα: σημειώνει την υψηλότερη μέση βαθμολογία και στα τρία πεδία. Οι κάτοικοι της Ολλανδίας, της Νορβηγίας και της Ιαπωνίας, οι οποίοι σημείωσαν καλύτερες επιδόσεις από το μέσο όρο σε όλους τους τομείς, θα είναι επίσης ευχαριστημένοι. Η Βρετανία ανέβηκε στον πίνακα κατάταξης στα δέκα χρόνια που μεσολάβησαν από την προηγούμενη έρευνα του ΟΟΣΑ, χάρη στις καλύτερες επιδόσεις των νέων ενηλίκων.
Αντίθετα, τα αποτελέσματα των ΗΠΑ είναι χειρότερα συγκριτικά με μία δεκαετία πριν. Ομοίως, η Χιλή, η Ιταλία, η Πολωνία και η Πορτογαλία διαθέτουν υψηλό ποσοστό ατόμων με βαθμολογία κάτω από τον μέσο όρο. Σχεδόν οι μισοί Χιλιανοί έχουν αρκετά κακή βαθμολογία ώστε να κατατάσσονται στις δύο τελευταίες θέσεις τόσο στα μαθηματικά όσο και στην ανάγνωση, σε σύγκριση με μόλις το 8% των Ιαπώνων.
Παρατηρώντας τη γενικότερη εικόνα που προκύπτει από την έρευνα, οι βασικές δεξιότητες των ενηλίκων επιδεινώνονται αντί να βελτιώνονται.
Σχεδόν για κάθε χώρα που είδε τη βαθμολογία της στον τομέα των αριθμητικών δεξιοτήτων να αυξάνεται σημαντικά τα τελευταία δέκα χρόνια, υπάρχει μια άλλη χώρα που είδε τη βαθμολογία της να μειώνεται. Όσον αφορά τον αλφαβητισμό, οι χώρες που είδαν τα ποσοστά τους να μειώνονται, είναι περισσότερες από εκείνες που σημείωσαν σημαντική πρόοδο. Αυτό συμβαίνει παρόλο που περισσότεροι άνθρωποι ολοκληρώνουν τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και πολλοί περισσότεροι αποκτούν πτυχία.
Το χάσμα διευρύνεται
Οι μειώσεις επικεντρώνονται στους λιγότερο καταρτισμένους, οι οποίοι φαίνεται να σημειώνουν ακόμη χαμηλότερες βαθμολογίες από ό,τι πριν – σε πολλές χώρες, το χάσμα μεταξύ των ατόμων με τα περισσότερα και τα λιγότερα προσόντα διευρύνεται.
Η αυξημένη μετανάστευση προσφέρει κάποια εξήγηση. Οι ενήλικες των οποίων η μητρική τους γλώσσα είναι διαφορετική από αυτή που καλούνται να μιλήσουν στην καθημερινότητά τους, τείνουν να έχουν χειρότερες επιδόσεις στις δοκιμασίες που περιλαμβάνουν σχετικά περίπλοκο λεξιλόγιο. Η γήρανση του πληθυσμού δεν βοηθάει: τα στοιχεία δείχνουν ότι η αριθμητική και η αναγνωστική ικανότητα κορυφώνονται όταν είμαστε περίπου 30 ετών. Αλλά ακόμη και αν ληφθούν υπόψη αυτές οι αλλαγές, οι βαθμολογίες αλφαβητισμού σε πολλές χώρες μειώνονται. Ο Αντρέας Σλάιχερ, επικεφαλής του τμήματος εκπαίδευσης και δεξιοτήτων του ΟΟΣΑ, εικάζει ότι πολλοί ενήλικες εξασκούνται πλέον πολύ λιγότερο από ό,τι παλαιότερα στην ανάγνωση μεγάλων και σύνθετων κειμένων. «Φταίει το TikTok» λέει ο Economist.
Η μελέτη του ΟΟΣΑ δεν είναι η μόνη που υποδηλώνει ότι η βελτίωση των γνωστικών δεξιοτήτων βρίσκονται σε στασιμότητα. Για μεγάλο μέρος του 20ού αιώνα, οι ψυχομετρητές παρατηρούσαν ότι οι βαθμολογίες στα IQ τεστ αυξάνονταν αξιόπιστα, σε ένα φαινόμενο που ονομάστηκε «φαινόμενο Flynn». Πιο πρόσφατα, η τάση σε ορισμένες χώρες ήταν η στασιμότητα ή η πτώση. Η αιτία αυτού του φαινομένου συζητείται έντονα. Αυτό που κανείς δεν αμφισβητεί ιδιαίτερα είναι ότι τα εύστροφα άτομα είναι μάλλον ευκολότερο να αποφεύγουν τις χειρότερες ατυχίες της ζωής και είναι πιθανότερο να απολαμβάνουν τα καλύτερα αποτελέσματα.
Οι έρευνες που διεξήχθησαν παράλληλα με εκείνη του ΟΟΣΑ φαίνεται να επιβεβαιώνουν το μοτίβο «υποχώρησης» των γνωστικών δεξιοτήτων. Τα άτομα με τις καλύτερες επιδόσεις στα τεστ έχουν μισθούς κατά 75% υψηλότερους από εκείνους με τις χειρότερες βαθμολογίες. Και οι απολαβές από την καλή αριθμητική και αναγνωστική ικανότητα φαίνεται ότι δεν είναι μόνο οικονομικές. Οι έχοντες υψηλή βαθμολογία αναφέρουν ότι είναι πιο ευτυχισμένοι και έχουν καλύτερη υγεία. Οι έχοντες χαμηλή βαθμολογία φαίνεται να είναι πιο καχύποπτοι απέναντι στους άλλους και είναι πιο πιθανό να αναφέρουν ότι αισθάνονται αποξενωμένοι από την πολιτική.
Με πληροφορίες από Economist
