Ο εγκέφαλος του άνδρα φαίνεται να συρρικνώνεται πιο γρήγορα από εκείνον της γυναίκας καθώς μεγαλώνουν, ωστόσο η νόσος Αλτσχάιμερ εξακολουθεί να πλήττει πολύ πιο συχνά τις γυναίκες, σύμφωνα με νέα έρευνα.
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), το 2021 υπήρχαν περίπου 57 εκατομμύρια άνθρωποι με άνοια παγκοσμίως, ενώ κάθε χρόνο καταγράφονται σχεδόν 10 εκατομμύρια νέα περιστατικά.
Υπάρχει όμως μια εντυπωσιακή διαφορά μεταξύ των φύλων. Σε παγκόσμιο επίπεδο, η νόσος Αλτσχάιμερ (AD) είναι σχεδόν διπλάσιας συχνότητας στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες. Στην ηλικία των 45 ετών, ο κίνδυνος μιας γυναίκας να εμφανίσει τη νόσο στη διάρκεια της ζωής της είναι 1 στις 5, ενώ για τους άνδρες είναι 1 στις 10.
Για χρόνια, οι επιστήμονες προσπαθούσαν να εξηγήσουν αυτή τη διαφορά, διερευνώντας αν οι διαφορές στη διαδικασία γήρανσης του εγκεφάλου μεταξύ ανδρών και γυναικών θα μπορούσαν να δώσουν την απάντηση.
Ωστόσο, μια νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS) υποδηλώνει ότι ίσως δεν συμβαίνει αυτό.
Τι έδειξε η έρευνα
Αναλύοντας πάνω από 12.000 απεικονίσεις εγκεφάλου από σχεδόν 5.000 υγιή άτομα ηλικίας 17 έως 95 ετών, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι ο εγκέφαλος των ανδρών παρουσιάζει πιο απότομη μείωση όγκου σε διάφορες περιοχές με την πάροδο του χρόνου – συμπεριλαμβανομένων εκείνων που σχετίζονται με τη μνήμη, την κίνηση και την οπτική επεξεργασία.
Για παράδειγμα, ο μετακεντρικός φλοιός (postcentral cortex) – το τμήμα του εγκεφάλου που επεξεργάζεται αισθήσεις όπως η αφή, ο πόνος και η θέση του σώματος – συρρικνώθηκε κατά 2,0% ετησίως στους άνδρες, σχεδόν διπλάσιο ποσοστό σε σχέση με το 1,2% στις γυναίκες.
Αντίθετα, οι γυναίκες εμφάνισαν μεγαλύτερη διεύρυνση των κοιλοτήτων που περιέχουν εγκεφαλονωτιαίο υγρό – μια ένδειξη γήρανσης – αλλά λιγότερη συνολική απώλεια εγκεφαλικής δομής.
Επιπλέον, οι άνδρες παρουσίασαν εντονότερη αραίωση του εγκεφαλικού φλοιού – του εξωτερικού στρώματος του εγκεφάλου – ειδικά σε περιοχές όπως ο παραϊπποκάμπειος και ο ατρακτοειδής λοβός (fusiform).
Παρατηρήθηκε επίσης πιο απότομη φθορά σε υποφλοιώδεις δομές όπως το putamen και ο caudate, περιοχές που παίζουν σημαντικό ρόλο στον έλεγχο της κίνησης.
Γιατί οι γυναίκες είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν Αλτσχάιμερ;
Τα αποτελέσματα της μελέτης υποδεικνύουν ότι οι διαφορές μεταξύ των φύλων στη γήρανση του εγκεφάλου δεν φαίνεται να εξηγούν γιατί οι γυναίκες διαγιγνώσκονται συχνότερα με Αλτσχάιμερ.
Οι επιστήμονες θεωρούν ότι η απάντηση κρύβεται σε έναν πολύπλοκο συνδυασμό παραγόντων: ορμονικές αλλαγές μετά την εμμηνόπαυση, διαφορές στη λειτουργία του ανοσοποιητικού και του αγγειακού συστήματος, γενετικοί παράγοντες κινδύνου όπως το γονίδιο APOE ε4, καθώς και το απλό γεγονός ότι οι γυναίκες ζουν περισσότερο από τους άνδρες.
Το 2021, το προσδόκιμο ζωής παγκοσμίως ήταν 73,8 έτη για τις γυναίκες και 68,4 έτη για τους άνδρες. Έτσι, περισσότερες γυναίκες φτάνουν σε ηλικίες όπου ο κίνδυνος για Αλτσχάιμερ είναι αυξημένος – η νόσος είναι πιο συχνή σε άτομα άνω των 65 ετών, σύμφωνα με το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου (NHS).
Οι βιολογικοί λόγοι για τους οποίους οι γυναίκες παραμένουν πιο ευάλωτες εξακολουθούν να μην είναι πλήρως κατανοητοί – ωστόσο, είναι πλέον σαφές ότι η απάντηση δεν θα βρεθεί μόνο στις δομικές απεικονίσεις του εγκεφάλου.
Με πληροφορίες από euronews.com
