Όλοι όσοι από την 1η Ιανουαρίου του 2023 αιτηθούν συνταξιοδότησης θα πάρουν την αύξηση του 7,75%, τονίζει εργατολόγος ειδικός σε θέματα κοινωνικής ασφάλισης, παραθέτοντας τι αλλάζει στις συντάξεις το επόμενο έτος.
Η εθνική σύνταξη θα αυξηθεί από 384 στα 412 ευρώ, καθώς το 2022 είναι υψηλό πληθωριστικό έτος και αυξάνεται ο συντελεστής, εξηγεί ο εργατολόγος Διονύσης Ρίζος, μιλώντας στην ΕΡΤ. Όπως είπε, η ανησυχία για επερχόμενες αλλαγές είχε αποτέλεσμα ήδη να δημιουργηθεί κύμα 200.000 αιτήσεων συνταξιοδότησης μέχρι τον Δεκέμβριο.
Τα γενικά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης
Η γενική κατηγορία των ασφαλισμένων χωρίζεται σε δύο μεγάλες ομάδες.
- Η πρώτη ομάδα είναι αυτή που έχει αποκλειστικά και μόνο τα γενικά όρια ηλικίας που είναι το 62ο έτος ηλικίας με 40 συνολικά έτη ασφάλισης, τα οποία μπορεί να συμπληρωθούν με 7 πλασματικά. Άρα μπορεί κάποιος να έχει 33 πραγματικά χρόνια ασφάλισης και αγοράζοντας 7 πλασματικά να συνταξιοδοτηθεί σε ηλικία 62 ετών.
- Αντίθετα, εάν έχει λιγότερα των 40 ετών ασφάλισης, θα μπορεί να αποχωρήσει με πλήρη σύνταξη σε ηλικία 67 ετών ή με πρόωρη στα 62, αλλά με επιπλέον προϋποθέσεις, όπως το να υπάρχουν την τελευταία πενταετία από 100 ένσημα κάθε χρόνο ή γενικά 750 για τους νέους ασφαλισμένους.
«Η φήμη ότι λόγω μιας παλιάς διάταξης του 2010, τα επόμενα έτη θα αυξηθεί το γενικό όριο ηλικίας δεν επιβεβαιώνεται»
Σαφώς δεν αλλάζει τίποτε και μάλιστα για το 2022 υπήρξε και η παρέμβαση στο νόμο 49 97 του 2022 που ψηφίστηκε πρόσφατα, όσες και όσοι δημόσιοι υπάλληλοι συμπληρώνουν το 55 τα 56 τα 58 έτη μέσα στο 2022, να κατοχυρώσουν σε ξεχωριστή κατηγορία πρόωρη μειωμένη σύνταξη και να μπορούν να αποχωρήσουν χωρίς να επηρεάζονται από την αλλαγή του έτους.
Σχετικά με ειδική διάταξη, για την εξαγορά 150 ημερών από όσους έχουν φτάσει τα 67 χρόνια, αλλά δεν έχουν συμπληρώσει το απαιτούμενο χρονικό όριο ο κύριος Ρίζος διευκρινίζει:
Δεν υπάρχει λήξη στο θέμα της εξαγοράς ετών. Η μοναδική διάταξη που έληξε στις 31/12 αφορούσε γιατρούς και μηχανικούς του δημοσίου. Οι διπλοσαφαλσιμένοι θα δούν και προσαύξηση με βάση τους συντελεστές που δίνει ο παράλληλος χρόνος κατά 0, 75%.
Προσαύξηση παράλληλου χρόνου
Οι ασφαλισμένοι θα δουν μέσα στο επόμενο χρονικό διάστημα, ειδικά όσοι έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης, να ξεκινάει ο υπολογισμός και του παράλληλου χρόνου στη σύνταξή τους, δηλαδή να προσαυξάνεται η σύνταξή τους με βάση τους συντελεστές που δίνει ο παράλληλος χρόνος κατά 0,75% για κάθε μονάδα επιπλέον εισφορών που έχουν πληρώσει στην παράλληλη ασφάλιση. Ήδη από τον προηγούμενο μήνα έχει αρχίσει να τρέχει το λογισμικό πρόγραμμα και έχουν ενημερωθεί οι υποψήφιοι συνταξιούχοι, τόσο μηχανικοί όσο και γιατροί, αλλά και δικηγόροι και άλλες κατηγορίες που ήταν διπλά ασφαλισμένοι για να προχωρήσει η διαδικασία της οριστικής επίλυσης αυτού του θέματος και της έκδοσης των σχετικών συνταξιοδοτικών αποφάσεων.
Βασική σύνταξη του ΟΓΑ
Οι ασφαλισμένοι μπορούν πλέον στον ΟΓΑ να συνταξιοδοτούνται στα 62 με 40 συνολικά έτη ασφάλισης, που σημαίνει ότι μπορούν να υποβάλλουν την αίτησή τους κατά 5 έτη νωρίτερα, γιατί παλιότερα δεν μπορούσε κάποιος να συνταξιοδοτηθεί από τον ΟΓΑ με αυτό το καθεστώς. Και φυσικά υπάρχει και η δυνατότητα να συνεχίσουν να έχουν την δραστηριότητά τους λαμβάνοντας το 70% της σύνταξης.
Αίτηση συνταξιοδότησης και παράλληλα εργασία
Με τη διάταξη αυτή υποβάλλεται αίτηση συνταξιοδότησης ενώ συνεχίζεται η εργασία με πλήρη μισθό. Λαμβάνεται το 70% της σύνταξης, ενώ τα υπόλοιπα χρόνια μπορεί να χρησιμοποιηθούν για την προσαύξηση της σύνταξης.
Ποσοστό αναπηρίας για τη χορήγηση της «εθνικής» σύνταξης
Με πρόσφατη ρύθμιση ενοποιήθηκαν οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης λόγω αναπηρίας και πάει στο 50% για όλους., ενώ στα παλιά ταμεία των αυτοαπασχολούμενων ήταν στο 67%. Ενοποιούνται αυτές οι προϋποθέσεις και όποιος πάρει 50% και άνω ποσοστό αναπηρίας από το ΚΕΠΑ μπορεί να συνταξιοδοτηθεί με αναπηρική σύνταξη. Εδώ και δύο μήνες η διαδικασία χορήγησης των ποσοστών αναπηρίας, έχει γίνει ψηφιακή και θα πρέπει οι ασφαλισμένοι να απευθύνονται στον γιατρό τους για τον ψηφιακό φάκελο.
Ασφαλιστικές εισφορές για την ακρίβεια και την κατάργηση ειδικής εισφοράς
- Καταργείται το 1% της εισφοράς για το Ταμείο Πρόνοιας Δημοσίων Υπαλλήλων που είχε θεσπιστεί με μνημονιακή διάταξη για την αύξηση των ταμιακών αποθεμάτων. Όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι θα δουν 1% προσαύξηση στις αποδοχές τους.
- Καταργείται η ειδική εισφορά αλληλεγγύης φορολογικού τύπου, όχι των συνταξιούχων και επομένως όσοι έχουν εισοδήματα πάνω από 1.000 με 1.200 ευρώ το μήνα, είτε είναι συνταξιούχοι είτε είναι δημόσιοι υπάλληλοι, θα δουν σχετική προσαύξηση που ξεκινάει από 300 ευρώ τον χρόνο και μπορεί να φτάσει και μέχρι 1.000 ευρώ.
Επανυπολογισμός των συντάξεων με βαρέα ένσημα
Υπάρχουν κάποιες εκκρεμότητες γύρω στο 10% των παλιών συντάξεων σε σχέση με τον επανυπολογισμό. Είναι οι λεγόμενες δύσκολες περιπτώσεις και ο ΕΦΚΑ έχει αναγνωρίσει το πρόβλημα που υποτίθεται ότι θα επιλυθεί το πρώτο τρίμηνο του 2023, είπε ο Διονύσης Ρίζος.
Προσαύξηση από παράλληλη σύνταξη
Το λογισμικό τέθηκε σε εφαρμογή τον προηγούμενο μήνα κι έχουν βγει ήδη κάποιες αποφάσεις πιλοτικού τύπου. Μέσα στο επόμενο δίμηνο με τρίμηνο ουσιαστικά θα ολοκληρωθούν οι διαδικασίες και θα ολοκληρωθεί η διαδικασία της έκδοσης των οριστικών συνταξιοδοτικών αποφάσεων. Υπάρχει σημαντικό θέμα με 2.500 συνταξιούχους δικαστικούς που περιμένουν την έκδοση των οριστικών συνταξιοδοτικών αποφάσεων και αναμένεται να μπουν στη διαδικασία έκδοσης τον επόμενο μήνα.
Το ποσοστό της αύξησης και πότε θα καταβληθεί
Οι συντάξεις θα αυξηθούν κατά 7,5 % με βάση διάταξη του νόμου 43 87 και το μεγαλύτερο μέρος θα καταβληθεί με τη σύνταξη του Φεβρουαρίου, δηλαδή στο τέλος του Γενάρη. Αύξηση θα δουν όσοι έχουν συνταξιοδοτηθεί μετά τον Μάιο του 2016, δηλαδή μετά την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου και όσοι έχουν χαμηλή ή καθόλου προσωπική διαφορά.
Στο site του ΕΦΚΑ και στο τμήμα για τους συνταξιούχους εμφανίζεται ενημέρωση σχετικά με την προσωπική διαφορά. Όσοι έχουν μεγάλη προσωπική διαφορά θα δουν την αύξηση μόνο λογιστικά, δηλαδή δεν θα δουν αύξηση πραγματική στο πορτοφόλι τους, αλλά με τη μείωση και περικοπή της προσωπικής διαφοράς.
